2.2 Onrust in de kerk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

2.2 Onrust in de kerk

Tijdvak 5: tijd van de ontdekkers en hervormers

Tijdvak 6 : Tijd van de regenten en vorsten

Lesdoel:

- Hoe leidde kritiek op de rooms-katholieke kerk tot de reformatie?

- Hoe leidde de Reformatie tot een splitsing in de kerk?

Erasmus

- Erasmus was een humanist: iemand die de klassieke literatuur en cultuur bestudeerde.

- Erasmus vertaalde de Bijbel van het Grieks naar het Latijn. Hij ontdekte veel fouten in de oude versie. 

- Erasmus was een van de eerste personen die kritiek had op personen uit de katholieke kerk.

Kritiek op de kerk

- Pastoors: in verschillende parochies tegelijk aangesteld + ontvangen inkomsten

Slecht betaalde vervangers deden het werk.

Veel priesters: vrouw en kinderen. Dit mocht eigenlijk niet. 

Veel mensen verloren vertrouwen in de R-K kerk door de manier waarop de geestelijken leefden.

Kritiek op de kerk

Erasmus en Luther verkondigden al dat het geloof terug moest naar haar basis: de Bijbel. Alleen dat wat in de Bijbel staat, heeft een gelovige nodig. 

Vanaf de 17e eeuw zijn steeds meer wetenschappers kritisch over de kerk. Er zijn zelfs wetenschappers die twijfelen aan God. Hoewel hier heel veel kritiek op komt!

Hervorming

• Maarten Luther raakte door Erasmus geïnspireerd, maar wil verder gaan.
  
  
• Hij is woedend over de verkoop van 'aflaten', en schrijft in 1517 een protest brief.
  
  
• Als het nodig is afsplitsen van de paus.
  

0

Luther

• 1517 kritiek op de kerk, lijst van 95 pnt:

- begin Reformatie/ hervorming

• 1521 Paus wees kritiek van de hand en deed Luther in de ban:

- Hij mocht niet meer in de kerk komen/ uit Chr. gemeenschap gestoten.

• Karel V steunde de paus.
• Luther weigerde zijn kritiek te herroepen.

-> Hij werd vogelvrij verklaard.

Splitsing in de kerk

• Karel V verklaarde Luther vogelvrij.
• DUI vorst eens met Luther ideeën.

Luther:

• Vertaling bijbel in DUI.
• Schrijven van boeken en pamfletten: aanhang groeit

1546: oorlog DUI. 

1555 Vrede van Augsburg: Ieder vorst mag voortaan in zijn gebied bepalen of zijn onderdanen katholiek of Luthers moesten zijn.

Calvijn 1509-1564

• 1559 school predikanten opleiden
• Volgens Calvijn stond vóór iemands geboorte al vast of hij naar de hemel of hel ging (predestinatieleer).
• Strikte tucht: dansen, kaartspelen, bezoek kroeg verboden.... bestraft.
• Volgens Calvijn mocht je in opstand komen als de heerser niet het juiste geloof had

(Luther: vorst door god aangesteld. Gehoorzamen)

Verschil Luther en Calvijn 

Calvijn                                                                      Luther

• God heeft bij je geboorte bepaald of je naar de hemel gaat of niet

• Je eert God het best door zo sober en zuinig mogelijk te leven

• Wanneer een vorst slecht is voor zijn onderdanen mag deze worden afgezet 

• Pas na je dood wordt bepaald of je naar de hemel gaat of niet

• Minder streng op soberheid 

• Een vorst is aangesteld door God, wie tegen hem in gaat gaat in tegen God

0