1HV: H1.4 Egypte, een machtige staat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H1 §4 Egypte, een machtige staat

Welkom!

1HV

Pas op het einde een vraag in deze LessonUp, dus je hoeft NOG niet in te loggen.

Leerdoel

• Je kunt uitleggen tot welke bestuurlijke veranderingen het ontstaan van landbouw in Egypte leidde.
• Je kunt een verklaring geven voor het ontstaan van een schrift in Egypte.
• Je kunt uitleggen welke rol godsdienst speelde in het leven van Egyptenaren.

Terugblik

Huiswerk bespreken

§3 opdracht 1 t/m 5, 7 t/m 9, 10a, 12 en 13

iig 4, 5, 10

Bestuur

• De Nijl overstroomt 1x per jaar
• De kanalen moeten dus op tijd klaar zijn! En samenwerking werd heel belangrijk.

Er komt een bestuur die regelt:

 - plannen

 - taken verdelen

 - regels

 - controleren 

Farao

• Een koning in Boven-Egypte en één in Beneden-Egypte
  
• Vanaf 3100 v. Chr. één koning over heel Egypte -> Farao
• Overal dezelfde wetten en regels
• Landbouwgrond en oogst eigendom van de farao
• Legeraanvoerder, hoogste priester, hoogste rechter
• Elk jaar betaalde je belasting: deel van de oogst
• De Farao werd geholpen door ambtenaren
• Duizenden jaren zo, tot ... Alexander de Grote in 332 v.Chr. 

Gegevens bewaren

• Boeren telden hun vee en manden met graan
• De Egyptenaren maakten een kalender -> de drie seizoenen
• Akkers en velden opmeten
• Deze gegevens wilden ze bewaren
  
  
• 3100 v.Chr: uitvinding van hiërogliefen, het schrift

Hiërogliefen

• Rond 2000 v.Chr. eerste alfabet. (tekens per klank, ipv woord)
• Uitvinding hiërogliefen is einde prehistorie!
  
• Weinig mensen konden schrijven
  
• Rond 1000 v.Chr. bedachten Feniciërs uit                                           huidig Libanon een alfabet met 22 letters.

Goden van Egypte

• Goden regelden alles in het leven en de natuur
• Natuurgodsdienst
• Polytheïsme
• Vereren in tempels
• Offers: geschenken
• Priester: Direct contact tussen mensen en goden

Ra

God van de zon en de schepping van de aarde.

Taken: De wereld in balans houden en de zon doen schijnen.

Straf: Met zijn zonneschijf kon hij de akkers verschroeien.

Algemeen: Ra was de belangrijkste god van Egypte. Hij was een incarnatie van de zon, heerste over de andere goden en hield de kosmos in balans. De farao was zijn zoon.

6

Anubis

God van de zielen en de doden.

Taken: Zorgen voor een goede balseming en eeuwig leven.

Straf: Hij kon het balsemen van een dode verpesten, zodat de ziel op aarde bleef.

Algemeen: De god had de kop van een jakhals omdat dit dier vaak rondspookte op begraafplaatsen.

7

Osiris

God van de onderwereld en opstanding.

Taken: De rituelen na een overlijden in goede banen leiden.

Straf: Hij kon een overledene het eeuwige leven ontzeggen als deze zich niet goed gedragen had.

Algemeen: Osiris droeg een lijkwade, maar ook een dorsvlegel en een herdersstaf als symbolen van vruchtbaarheid en wederopstanding.

9

Isis

Godin van levenskracht en moederschap.

Taken: Moeders helpen met hun kinderen.

Straf: Als ze niet geëerd werd, zaaide ze ruzie in huwelijken en families.

Algemeen: Ongelukkige vrouwen konden altijd tot de goede Isis bidden. De godin stond symbool voor vrede, levenskracht en vruchtbaarheid. Ze kon het leven van mensen vormen.

2

Seth

God van chaos en storm.

Taken: Zorgen voor zeges, plezier en genot.

Straf: Dood, oorlog en hevige stormen.

Algemeen: Seth bracht chaos, maar was ook een oorlogsgod die je aan de overwinning kon helpen. Vanwege zijn temperament was Seth ook de god van de liefde en genot.

4

Bastet

Godin van de liefde en de vreugde.

Taken: Zorgt voor vruchtbaarheid, liefde en bescherming bij zwangerschap en geboorte.

Straf: Ze kon zorgen dat een geboorte slecht verliep..

Algemeen: Een van de zachtaardigste, vriendelijkste Egyptische goden. (In sommige mythes ook wel gezien als de eerste vampier)

8

Thot

God van de maan en de wijsheid.

Taken: Beheerst de kalender en is de beschermgod van bibliotheken.

Straf: Hij kon de stand van de maan aanpassen, waardoor de oogsten mislukten of de Nijl overstroomde.

Algemeen: Afgebeeld met een ibishoofd of als baviaan.

3

Sobek

God van het water.

Taken: De vruchtbaarheid van de Nijl en de kracht van de Farao's.

Straf: Misoogsten, overstromingen, hongersnoden.

Algemeen: De Nijl is ontstaan uit zijn zweet. Hij had de kop van een krokodil.

5

Amon

God van de dynastie, scheppergod, zonnegod (Amon-Ra, Amon-Hotep)

Taken: Oergod. Beheerste de schepping en de lucht.

Straf: Donker, ziekte, dood, verderf, etc.

Algemeen: Belangrijkste god van alle goden. Later werd hij samengevoegd met de god Ra, Amon-Ra. 

1

Wat als je dood gaat ...

De Egyptenaren geloofden dat hun ziel alleen in het dodenrijk kon doorleven als het lichaam bewaard bleef. Rijke Egyptenaren lieten daarom hun lichaam mummificeren: van hun lichaam werd een mummie gemaakt. Op deze sarcofaag (dat is een versierde doodskist) uit het oude Egypte staat getekend hoe dat ging.

Kijkvraag

Wat was er volgens de Egyptenaren nodig om voort te kunnen leven na de dood?

Zouten

Priesters maken het lichaam van de overleden persoon schoon met water en natron, een soort zout. Hier zie je dat ze steeds weer water en zout over de dode gooien.

1

Drogen

Het schone lichaam wordt op zout gelegd om het lichaam te drogen. Door het zout wordt al het vocht uit het lichaam gehaald. Dat duurt wel veertig dagen.

2

Canopen

De organen van de doden worden bewaard in vier speciale potten: canopen.

Inwikkelen

Het lichaam wordt met hars overgoten en dan in linnen gewikkeld. Daarna wordt de mummie in een kist gelegd. Soms wordt die kist weer in een andere gezet. Er zijn mummies bekend met wel acht kisten.

3

Anubis

Een priester, verkleed als de god Anubis, met het hoofd van een jakhals, verzorgt hier de mummie. Anubis was de god van de dood: hij beschermt de doden op hun reis naar het dodenrijk.

4

Grafgiften

In het graf van de doden worden allerlei spullen gezet, zoals sieraden, een bed en een stoel, eten en drinken. Zo zal de dode in het dodenrijk niets tekortkomen. Zo kan hij daar zijn 'oude' leven voortzetten. Een man die voor de koning belastingen moest innen en vee moest tellen, kreeg bijvoorbeeld een houten model mee dat zijn werk uitbeeldt.

5

* Zie ook pagina 42 van het boek

Anubis, de beschermer van de doden, weegt een hart. Op de weegschaal ligt op de ene schaal een veer en op de andere schaal het hart van een dienaar van de farao. Als de veer en het hart even zwaar zijn, betekent dat dat je goed geleefd hebt. De dode mag dan verder reizen naar het dodenrijk. 

(Schildering in een dodenboek uit de 13e eeuw v.C.)

De vallei der koningen

video

Bekijk de video

Leg uit waarom de ontdekking van het graf van Toetanchamon wordt beschouwd als een van de grootste archeologische ontdekkingen aller tijden.

antwoord

• Het is tot op heden de enige keer dat een volledig ongeschonden graf van een farao is gevonden.
•  Alle voorwerpen in het graf kunnen een verhaal vertellen over het leven en de dood van een farao, en daarmee indirect over het leven in het oude Egypte.

Wat is zo bijzonder aan
de Indus-Vallei (Harrapa)?

Huiswerk

§4 opdacht 2 t/m 7, 9, 11, 12, 14

+

Schriftelijk leren!

Verdieping

Als je het interessant en kan je goed engels, luister dan even naar de volgende 2 liedjes en schrijf op waar het over gaat.

https://historiek.net/harappa-beschaving-vreedzaam/92672/