H7.1 - gedeelde les: Japan, land in de ring van vuur

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Wat is hier aan de hand?

https://www.zoekhonden.com/2011/04/21/inzet-na-de-aardbeving-met-tsunami-in-japan-2011/

Leerdoelen hele hoofdstuk

Waarom wordt Japan door veel natuurrampen getroffen?

1. Welke natuurrampen ontstaan langs de Ring van Vuur? (= par 1)
   
2. Waarom kostte de tsunami in maart 2011 zo veel Japanners het leven? (= par 2)
3. Waarom zijn er zoveel vulkanen in Japan? (= par 3)
4. Waarom wordt Japan regelmatig getroffen door Tyfonen? (= par 4)

Paragraaf 1

Japan: land in de Ring van Vuur

In en rondom Japan liggen 10% van alle actieve vulkanen in de wereld. 

Hoe kan dat?

          7.1 De Ring van vuur

7.1 Leerdoelen

1. Welke natuurrampen komen vaak voor in Azië?
2. Wat is plaattektoniek en hoe ontstaat het?
3. Wat is de Ring van Vuur?
4. Waarom komen we veel aardbevingen en vulkanen voor langs de Ring van vuur?

•  Endogene en exogene krachten
•  Platen en breuken

1. Welke natuurrampen komen vaak voor in Azië?

• Wat is een natuurramp?

Ramp die wordt veroorzaakt door de natuur, waarbij veel slachtoffers zijn te betreuren en grote schade is aangericht

1. Aardbevingen
2. Vulkaanuitbarstingen
3. Orkanen

Endogene krachten en exogene krachten

Endogene krachten: krachten die de aarde van BINNENUIT vormen (aardbevingen, vulkanen, plaattektoniek)

Exogene krachten: krachten die de aarde van BUITENAF vormen (erosie, verwering, sedimentatie)

0

0

https:

Pangea

Het supercontinent viel lang geleden uiteen.

225 miljoen jaar geleden.

Aardkorst = Lithosfeer

convectiestromen

Convectiestromen

Motor van plaatbewegingen zijn convectiestromen.

• Convectiestromen =  stroming van gesmolten gesteente onder de aardkorst binnen de aarde.

Convergente beweging: 

Platen bewegen naar elkaar toe

3 manieren:

1. 2 continentale platen botsen: Plooiingsgebergte
2. Een oceanische en continentale plaat botsen: Subductie
3. 2 oceanische platen botsen: Subductie

Plooiing

Als 2 continentale platen botsen, gaan ze plooiien (oftewel kreukelen) Er onstaat een gebergte.

Gebergten zoals de Alpen ontstaan op deze manier. Er kunnen zware aardbevingen onstaan bij deze beweging.

Subductie

Bij subductie verdwijnt de zware oceanische plaat onder de lichtere continentale plaat. De oceanische plaat smelt wanneer deze weer in de mantel komt.

Bij deze beweging onstaan gebergten zoals de Andes. Deze beweging kan zware aardbevingen veroorzaken. Een ander kenmerk is dat er vulkanen ontstaan bij deze beweging.

Diepzeetrog

Een diepzeetrog is de plek waar de oceanische korst onder de continentale korst verdwijnt. 

Dit is een hele diepe plek in de oceaan. De diepste diepzeetrog is de Marianentrog, vlakbij Japan. Die trog is ongeveer 11 kilometer diep.

Subductie

Divergente beweging:

Platen bewegen uit elkaar

2 manieren:

1. oceanische platen bewegen uit elkaar: Mid-Oceanische-Rug (MOR)
2. continentale platen bewegen uit elkaar:

MOR

Bij een Mid-Oceanische-Rug bewegen 2 oceanische platen uit elkaar. Tussen die platen onstaat een ruimte (een spleet) Door die spleet komt magma uit de aarde. Dit is dus een soort vulkaan. (spleetvulkaan)

Wanneer de magma uit de aarde is stolt het snel omdat het onder water is en het daar koud is. 

Transforme Beweging:

Platen bewegen langs elkaar.

2 platen schuiven langs elkaar, in horizontale richting.

Dit kunnen continentale of oceanische platen zijn.

Transform

Bij de transforme beweging schuiven 2 platen langs elkaar, in tegengestelde richting. Ze zakken niet onder elkaar. Bij deze beweging kunnen hele zware aardbevingen ontstaan. Een bekende breuklijn is de San Andreasbreuk in Californië. Ook onder Turkije ligt zo'n breuklijn, de Anatolische breuklijn

Convectiestromen

Vulkaan

Convergentie

Subductie

Divergentie

Diepzeetrog

Mid oceanische rug

Ronde aarde?

De aarde is eigenlijk helemaal niet zo rond als we denken.

Als je al het water weg zou kunnen halen ziet de aarde er ongeveer uit als in deze afbeelding. Heel erg ongelijk dus.

De kleuren laten zien hoe hoog of diep iets is. Hoe donkerder blauw, hoe dieper, hoe donkerder rood, hoe hoger.

De platen waaruit de aardkorst opgebouwd is

https:

Samengevat

• De Ring van Vuur is het gebied rond de Grote Oceaan waar veel aardbevingen en vulkanen voorkomen
• Oorzaak: de aardkorst is voordurend in beweging onder invloed van convectiestromen.  De pacifische plaat verdwijnt langzaam onder de platen die daar omheen liggen.
• Gevolg: hierdoor ontstaan aardbevingen en kunnen op zwakke plekken aardkorst vulkanen ontstaan.

Samengevat

• Ontstaan vulkanen rondom Japan:
• De Pacifische plaat beweegt naar de Euraziatische en Filipijnse plaat toe en duikt daaronder. Dit komt omdat de oceanische  plaat zwaarder is dan de continentale plaat. Diep in de aarde smelt de plaat en verandert in magma. De gesmolten gesteente stijg naar het aardoppervlak en vormt daar vulkanen.

Samengevat

• Ontstaan troggen en aardbevingen rondom Japan:
• Bij Japan schuiven twee oceanische platen (Filipijnse en Pacifische plaat) onder een continentale plaat. Dit heet subductie en er ontstaan daarbij diepe troggen in de oceaan. 
• Deze bewegingen gaan schokgewijs en noemen we aardbevingen. 

0

0