WOII

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Startopdracht

1. Boek A, schrift en pen op tafel, laptop in je tas 

                             (Spullen niet op orde? Strafwerk!)

2. Bekijk de afbeelding en beantwoord de vragen in je schrift

Vragen:

1. Wat valt je op als je dit bankbiljet bekijkt?

2. Welke geldeenheid is dit?

3. Waarom staan er vreemde tekens onder de grote 10 in het midden?

4. Wie zou deze bankbiljetten uitgeven?

Nationalisme en dan...

WOII

Programma

• Doelen
• Verhaal & terugblik
• Instructie
• Oefentoets
• Bespreking
  
• Huiswerk
• Afsluiting

Aan het einde van de les kun je...

• je kunt uitleggen welke gevolgen de Japanse bezetting had voor Indonesië. 
  

Tijdlijn

Het is 1942, en de situatie in Nederlands-Indië wordt steeds grimmiger. De Japanse troepen zijn bezig hun veroveringstocht voort te zetten, en veel Nederlandse schepen worden vernietigd of gevangen. Een van de schepen die probeert te ontsnappen is de Hr. Ms. Abraham Crijnssen, een mijnenveger van de Koninklijke Marine. Maar dit schip had iets bijzonders: het wist te ontsnappen door zich te vermommen als... een eiland!

Kapitein en bemanning wisten dat de Japanners constant op zoek waren naar schepen zoals de Crijnssen. Als ze recht door de open zee zouden varen, zouden ze snel opgemerkt en aangevallen worden door Japanse vliegtuigen en schepen. De bemanning moest dus slim zijn. Het plan? Het schip vermommen als een tropisch eiland.

De bemanning bedekte de hele schip met takken, bladeren en boomstammen. De andere delen van de boot verfde ze alsof het rotsen waren. Vanaf de lucht leek het net een klein, onbewoond eiland. Overdag lagen ze stil, zodat de Japanners het schip niet konden onderscheiden van de echte eilanden in de buurt. ’s Nachts, wanneer het donker was, zetten ze koers richting Australië. Langzaam en steeds een klein stukje.

De spanning was te snijden. Zou hun vermomming werken? Zouden de Japanse vliegtuigen hen over het hoofd zien? Meerdere keren vlogen er vijandelijke toestellen over, maar de Crijnssen bleef onopgemerkt. De bemanning wist dat één fout zou kunnen betekenen dat ze ontdekt zouden worden, maar elke dag kwamen ze dichter bij de vrijheid. Meerdere schepen waren al door de Japanners onderschept. Als ze niet op paste zou dat ook met hun gebeuren, en het was niet goed afgelopen met de bemanning van die andere schepen, wist de kapitein.

Na dagen van gevaar, spanning en stil liggen in de felle zon, bereikten ze uiteindelijk de kust van Australië. De bemanning had het ongelooflijke geflikt: ze waren erin geslaagd om aan de Japanners te ontsnappen door een schip te vermommen als een eiland! De Hr. Ms. Abraham Crijnssen was een van de weinige schepen die de val van Nederlands-Indië had overleefd.

Na de ontsnapping werd het schip en de bemanning ingelijfd in het Koninklijk Australisch leger. Zo marcheren de KNIL soldaten door de straten van Perth. De kapitein had alleen wel een eis. Er moest ten alle tijden een portret van hare majesteit Wilhelmina hangen naast een portret van de koning van Engeland en Australië. Na de oorlog keerde het schip terug naar de Nederlandse marine.

De Abraham Crijnssen staat bekend als een schip dat door creativiteit en moed een legendarische ontsnapping wist te maken!

Wat zie je hier?

Hr. Ms. Abraham Crijnssen

Terugblik

Contractarbeiders -> 

Partai Nasional Indonesia

(PNI)

Nationalistische gevoelens

• Soekarno en Hatta
• Worden opgesloten in strafkamp
• Gevaar voor Nederland

Japanse bezetting

• Januari 1942

Japanse invloed

   Batavia -> Jakarta 

Ik spreek Nederlands

Japanse invloed

                                       Grondstoffen

                                       Dwangarbeid

                                       Hongersnood

Oefentoets

Bespreken

14 = 10

13 = 9,5

12 = 9

11 = 8, 5

10 = 8

etc.

Vooruitblik

De dekolonisatie van Indonesië

Hoe verkregen ze de onafhankelijkheid

Wat zijn guerrilla oorlogen
Wat heeft de VS er mee te maken

Waarom zijn er zo veel Indonesiërs in Nederland

Verhouding tussen NL en Indonesië nu.

Huiswerk

Huiswerk (blz. 22-27) 

• 1 t/m 3
• 5 en 6
• 8 en 11

Klaar?

• Tekst lezen blz. 28

Korte brief

Schrijf een korte brief (150-200 woorden) vanuit het perspectief van één van de volgende groepen:

• Een Javaanse boer en zijn leven onder het cultuurstelsel.
• Een Nederlandse kolonist die het systeem verdedigt.
• Een Indo die zijn/haar status en dagelijks leven beschrijft.
• Een criticus zoals Multatuli die de regering oproept tot verandering.

Inleveren op ItsLearning!

Huiswerk voor volgende week woensdag (25 sep.)!