§6.3 De wadden in het Holoceen 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom!

Dynamiek op de Wadden

Wat gaan we doen vandaag?

• Welkom!
• Lesdoelen
• Herhaling vorige les


• Uitleg tweede helft §6.3


• Opdrachten maken




• Gezamenlijke afsluiting!

Lesdoelen

• Waarom de relatieve zeespiegel steeg
• Wat de verklaring is voor de afwisseling van basisveen, oude zeeklei, Hollandveen en jonge zeeklei
• Wat het verschil is tussen strandwallen, oude duinen en jonge duinen
• Wat de invloed van de zee was in drie perioden

Herhaling

• Holoceen
• Stijgende zeespiegel, transgressie
• Relatieve zeespiegelstijging
• Veen en basisveen

Geologische periode vanaf 12.000 jaar geleden tot nu

Periode waarin de invloed van de zee toeneemt

De combinatie van de absolute zeespiegelstijging en het effect van de bodemdaling

Veen dat aan de basis ligt van de Holocene afzettingen in Nederland

Waddenkust

• Tot 6.000 jaar geleden steeg de zeespiegel
• Strandwallen
• Oude duinen
• Onderbroken door zeegaten 
• Oude zeeklei

Zandbank die door de branding is opgeworpen en boven zeeniveau ligt

Duinen die vanaf ongeveer 6.000 jaar geleden tot ongeveer het jaar 800 zijn gevormd

Afzettingen van (zand en) klei in het waddengebied achter de oude duinen

Veenmoerassen

• 6.000-2.500 jaar geleden nam de zeespiegel stijging af
• Kustlijn naar het westen
• Verlanding
• Hollandveen

Het dichtgroeien van open water als gevolg van veenontwikkeling in ondiep water

Veen dat in sommige delen van Nederland aan de oppervlakte ligt

Jongere afzettingen

• 800 n.Chr. weer veranderd
• Laag zand en klei
• Jonge zeeklei
• Jonge duinen
• Terpen

Zeeklei die is afgezet in gebieden die sinds ongeveer het jaar 500 v.Chr. door de zee zijn overstroomd

Duinen die vanaf ongeveer het jaar 800 zijn gevormd

Kunstmatige heuvel die door de bewoners zelf is opgeworpen met grond en afval

Sleep de grondsoort naar de juiste uitleg!

Grondsoort die bestaat uit (half) vergane plantenresten

Duinen die vanaf ongeveer 6.000 jaar geleden tot ongeveer het jaar 800 zijn gevormd

Duinen die vanaf ongeveer het jaar 800 zijn gevormd

Afzettingen van (zand en) klei in het waddengebied achter de oude duinen

Jonge duinen

Veen

Oude duinen

Oude zeeklei

Waar woonden mensen op toen er nog geen duinen waren?

1. Dijken
2. Hollandveen
3. Oude duinen
4. Terpen

Waaruit bestaat jonge zeeklei?

1. Dode plantenresten
2. Zand
3. Zand en klei
4. Grond en afval

Lesdoelen

• Waarom de relatieve zeespiegel steeg
• Wat de verklaring is voor de afwisseling van basisveen, oude zeeklei, Hollandveen en jonge zeeklei
• Wat het verschil is tussen strandwallen, oude duinen en jonge duinen
• Wat de invloed van de zee was in drie perioden

Opdrachten maken & extra uitleg

Extra uitleg & opdrachten maken!

• Vind je de stof moeilijk of had je veel vragen fout?
• Kom naar de instructie tafel voor extra uitleg!

• Maak opdracht 1 t/m 5 van §6.2 Atlas opdrachten hoeven niet!
• Heb je een vraag? Steek je hand op dan kom ik bij je!
• Ben je klaar? Oefen de begrippen op Quizlet! Invulsamenvatting

Space race!

• Klik hier om mee te doen aan de space race!
• Vul de code in die je krijgt van de docent
• Loop naar je team als iedereen is ingedeeld!
• Lees goed en beantwoord de vragen zo snel mogelijk om de race te winnen

Gezamenlijke afsluiting!