werkwoorden periode 1 voor toets

• Duits
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

'haben' en 'sein'

gehabt

gewesen

Zwakke werkwoorden

In Hoofdstuk 1 heb je geleerd hoe je de uitgangen van een zwak werkwoord bepaald, namelijk met behulp van de e-st-t-en-t-en regel.

ich                -e

du                - st

er/sie/es      - t

wir               -en

ihr                -t

sie/Sie         -en

ww- waarvan de stam eindigt op -d of -t

Voor werkwoorden die in de stam eindigen op -d of -t geldt volgende aanpassing op de est-tenten-regel:

du              -  est    (redest)

er/sie/es    -  et      (redet)

ihr              -  et      (redet)

voltooid deelwoord: geredet

alle andere vormen gaan volgens de est-tenten-regel

ww-waarvan de stam eindigt op een sisklank (-s, -ß, -sch, -x of -z)

Als de stam van het werkwoord eindigt op -s, -ss, -ß, of z moet er volgende aanpassing aan de est-tenten-regel gebeuren:

De du-vorm eindigt niet op -st, maar op -t.

b.v. du heißt en niet du heißst

bv. du tanzt  en niet du tanzst

Zwakke werkwoorden

das Perfekt

Om de v.t.t. in het Duits te maken heb je de juiste vorm van 
haben/sein + het voltooid deelwoord van het werkwoord nodig. 

--> Weet je nog hoe je de onregelmatige werkwoorden haben
       en sein moet vervoegen? 

                               

ich                         

du                           

er/sie/es              

wir

ihr

sie/Sie

	sein	haben
ich	bin	habe
du	bist	hast
er/sie/es	ist	hat
wir	sind	haben
ihr	seid	habt
sie/Sie	sind	haben

das Perfekt

Onregelmatige werkwoorden
Werkwoorden die niet volgens een vaste regel vervoegd worden. 

sein:              gewesen

haben:         gehabt

werden:      geworden

das Perfekt

Zwakke werkwoorden

Bij zwakke werkwoorden blijft de klinker in de verschillende stamtijden gelijk. Het voltooid deelwoord eindigt op -(e)t. 

Basisregel
ge + stam + t                 wohnen:   gewohnt
                                            spielen:    gespielt

das Perfekt

Werkwoorden met de stam op een -d of -t
ge + stam + et               baden:         gebadet
                                            warten:        gewartet

Werkwoorden met de stam op een medeklinker + -m of -n 
ge + stam + et               atmen:        geatmet
                                             zeichnen:  gezeichnet

das Perfekt

Werkwoorden, die eindigen op -ieren
stam + t               fotografieren:         fotografiert
                                studieren:                studiert

das Perfekt

Werkwoorden met voorvoegsel
Veel werkwoorden dien in het Nederlands scheidbaar zijn, zijn dat ook in het Duits. Vergelijk onderstaande werkwoorden.  

opruimen =      aufräumen:          aufgeräumt
meedoen =      mitmachen:          mitgemacht
bestellen =       bestellen:              bestellt

vertellen =        erzählen:                erzählt

das Perfekt

Sterke werkwoorden

Bij sterke werkwoorden verandert de klinker in de verleden tijd en ook vaak in het voltooid deelwoord. Het voltooid deelwoord van deze werkwoorden eindigt op -en.  

Basisregel

ge + stam + en             sehen:   gesehen
                                            laufen:   gelaufen

Veel werkwoorden wijken af van deze regel! Handbuch 43!

Sterke 

ww

uit je hoofd

leren

unternehmen

unternommen

bitten

gebeten

geben

gegeben

Onvoltooid verleden tijd uit je hoofd leren (das Praeteritum)

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

haben

hatte

hattest

hatte

hatten

hattet

hatten

sein

war

warst

war

waren

wart

waren

werden

wurde

wurdest

wurde

wurden

wurdet

wurden

haben, sein und werden OTT