H4 §2 Aardbevingen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

• Login in Les 
• Pak je lesboek + schrift open op tafel
• Pak je studieplanner!

H4 §2 Aardbevingen

Planning

• Leerdoelen
• Turkije en Syrië
• De aardkorst beweegt
• Hoe ontstaan aardbevingen?
• Oreo practicum
• De gevolgen van aardbevingen
• Terugblik 

Lesboek blz. 76+77

Leerdoelen

• De leerlingen weten uit welke 3 lagen de aarde bestaat. 
• De leerlingen kunnen uitleggen hoe platentektoniek ontstaat. 
• De leerlingen kunnen uitleggen hoe aardbevingen ontstaan en hoe aardbevingen gemeten worden. 

Lesboek blz. 76+77

Turkije en Syrië

1. Waar heeft recent een aardbeving plaatsgevonden?
2. Wat gebeurd er tijdens een aardbeving?
3. ‘’De aardkorst lijkt op een puzzel.’’ Leg deze stelling uit.
4. Waardoor gaat de grond trillen?
5. Wat zijn gevolgen van een aardbeving?

Lesboek blz. 76+77

Turkije en Syrië

1. Waar heeft recent een aardbeving plaatsgevonden?
2. Wat gebeurd er tijdens een aardbeving?
3. ‘’De aardkorst lijkt op een puzzel.’’ Leg deze stelling uit.
4. Waardoor gaat de grond trillen?
5. Wat zijn gevolgen van een aardbeving?

Lesboek blz. 76+77

De aardkorst beweegt

Lesboek blz. 76+77

Wat valt je op?

De aardkorst beweegt

• Vroeger:

     Duivels wonen in het midden

     van de aarde!

Lesboek blz. 76+77

De aardkorst beweegt

• Aardkorst

     buitenste harde laag

• Aardmantel

     vloeibare laag waarop de  

     aardkorst drijft

• Aardkern

     binnenste van de aarde

Lesboek blz. 76+77

Opbouw van de aarde. 

Sleep het goede antwoord op de goede plek.

Aardkorst

Mantel

Aardkern

De aardkorst beweegt

• Aardkorst

     hard gesteente

• Aardmantel

     vloeibaar gesteente

• Aardkern

     ijzer en nikkel

Lesboek blz. 76+77

Deze tabel gaat over de opbouw van de aarde. 

  Neem de tabel over. Zet de woorden op de juiste plek in de tabel. 

  Kies uit: laag – hoog – zeer hoog – vast – stroperig

vast

stroperig

hoog

zeer hoog

laag

                      Platentektoniek

Het bewegen van aardkorstplaten heet 

Bekijk bron 5. Welk verband zie je?

Twee soorten platen

Oceanische plaat:

• basalt
• zwaarder dan de continentale plaat

Lesboek blz. 76+77

Continentale plaat:

• graniet
• lichter dan de oceanische plaat

Convectiestromen

Magma is voortdurend in beweging. Die bewegingen worden convectiestromen genoemd.

Convectiestromen kunnen er voor zorgen dat aardplaten gaan schuiven.

Lesboek blz. 76+77

Platentektoniek - drie soorten bewegingen

1. Naar elkaar toe (convergentie)
2. Uit elkaar bewegen (divergentie)
3. Langs elkaar bewegen (horizontaal verschuiven/transform)

Lesboek blz. 76+77

Platentektoniek - Convergentie

Botsing tussen 2 continentale platen
Gevolg: ontstaan van een (plooiings)gebergte

Lesboek blz. 76+77

Platentektoniek - Convergentie

1. Botsing tussen een oceanische en een continentale plaat
   
2. Gevolg: ontstaan van een diep dal in de oceaanbodem (trog) en een vulkanisch gebergte verder landinwaarts

Lesboek blz. 76+77

Trog & subductie-zone

Trog: diepe langwerpige kuil in de zeebodem

Subductiezone: zone waar een oceanische aardplaats onder een continentale of andere oceanische aardplaat schuift (subductie).

Lesboek blz. 76+77

Oceanische korst

Continentale korst

Trog

Vulkanisme

Subductiezone

Divergentie

Bij divergentie bewegen platen uit elkaar

Lesboek blz. 76+77

Mid-Oceanische rug

Op de bodem van de oceaan vormt zich een oceanische rug. Hier ontstaat nieuwe oceanische korst.

Lesboek blz. 76+77

Mid-Oceanische rug

Op de bodem van de oceaan vormt zich een oceanische rug. Hier ontstaat nieuwe oceanische korst.

Lesboek blz. 76+77

Waar op de kaart is de mid-oceanische rug?

mid-oceanische rug

divergentie

trog

subductie

Convectiestromen

Vulkaan

Convergentie

Subductie

Divergentie

Mid oceanische rug

Horizontaal verschuivend / transform

Breuklijnen die ontstaan door lans elkaar schuivende platen noemen we transformbreuken

Lesboek blz. 76+77

Convergente breuk

Divergente breuk

Transforme breuk

Nieuwe aardkorst

Aardbevingen

Korst verdwijnt

Mid-oceanische rug

Gebergtevorming

Het ontstaan van een aardbeving

Aardbevingen ontstaan op plekken waar platen elkaar raken. Als de platen plotseling verschuiven ontstaat een aarbeving.

Lesboek blz. 76+77

Aardbevingen

Aardbevingen zijn trillingen in de aardkorst die ontstaan door het bewegen van aardplaten t.o.v. elkaar.

Lesboek blz. 76+77

Aarbeving

Hypocentrum: plaats in of onder de aardkorst waar de aardbeving begint

Epicentrum: plaats waar de trillingen van een aardbeving het oppervlak bereiken.

Lesboek blz. 76+77

Schaal van Richter: 

Hiermee wordt de zwaarte van aardbevingen bepaald.

De Schaal van Richter loopt van 1 tot 12.

Een aardbeving van 4 op de schaal van Richter is 10 keer sterker dan een van 3 op de Schaal van Richter.

En dus 10 x 10 keer sterker dan een van 2.

Lesboek blz. 76+77

Gevolgen van een aardbeving

Lesboek blz. 76+77

Aardbevingbestendig bouwen

• In rijke landen hebben ze meer geld voor aardbevingbestendig te bouwen
• Dit leidt tot minder slachtoffers
• De financiële schade in rijke landen is groter.

Lesboek blz. 76+77

Terugblik

• De leerlingen weten uit welke 3 lagen de aarde bestaat. 
• De leerlingen kunnen uitleggen hoe platentektoniek ontstaat. 
• De leerlingen kunnen uitleggen hoe aardbevingen ontstaan en hoe aardbevingen gemeten worden. 

Lesboek blz. 76+77