Markt en overheid hoofdstuk 3 deel 2

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Markt en overheid

Lesdoelen - les 7

• Voorbeelden noemen van markten van monopolistische concurrentie
• De kenmerken van de marktvorm monopolistische concurrentie beschrijven
• Het marktgedrag van de aanbieders op een markt van monopolistische concurrentie beschrijven
• Uitleggen op welke wijze producenten streven naar maximale winst bij monopolistische concurrentie
• Verschillende marktstrategieën onderscheiden
• Marktgedrag van ondernemingen verklaren  bij dominante strategieën
• Uitleggen dat de overheid met behulp van toezichthouders op verschillende makrten kan optreden

Terugblik

Geef een beschrijving van schaalvoordelen

Geef een beschrijving van verzonken kosten

Geef een beschrijving van octrooien

Overzicht marktvormen

Monopolistische concurrentie

• Veel aanbieders  
• Producten lijken op elkaar, maar elke aanbieder is uniek
• Voor de klant is er een verschil wie levert of wat het merk is (heterogeen goed) 
• Gemakkelijke toetreding
• Komt veel voor

Veel aanbieders, veel vragers

Heterogeen product

Producten lijken op elkaar, maar elke aanbieder is uniek

Marktgedrag ondernemingen

• Concurreren
  - op prijs
  - productdifferentiatie
  - service
  - In hoeverre het aantal klanten overloopt naar de concurrent, hangt af van de prijselasticiteit van de vraag.

Marktgedrag ondernemingen

• Samenwerken
  - afspraken maken
  - als dat tot doel heeft om de concurrentie te verminderen -> kartel
  - als oligopolisten samenwerken en een kartel oprichten, gedraagt het kartel zich als een monopolie.

Marktgedrag ondernemingen

• Samenwerken
  - afspraken maken
  - als dat tot doel heeft om de concurrentie te verminderen -> kartel
  - als oligopolisten samenwerken en een kartel oprichten, gedraagt het kartel zich als een monopolie.

• Concurrentie vergroot het totale surplus en daarmee de welvaart: de welvaartstheorie zegt dat de toe- en afname van het totale surplus een maatstaf voor de toe- en afname van de welvaart of het welbevinden van consumenten en producenten.
• Op de markt van volkomen concurrentie is het surplus het grootst in vergelijking met de andere marktvormen.

De overheid houdt toezicht

Kartels zijn verboden, want dat kan leiden tot oneerlijke concurrentie. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt hier samen met de Europese Commissie toezicht op.

Plaats de vier marktvormen in volgorde van veel concurrentie op de markt tot weinig tot geen concurrentie op de markt.

Oligopolie

Monopolie

Volkomen concurrentie

Monopolistische concurrentie

Hieronder staan vijf marktvormen. Geef van elke martkvorm aan of het gaat om een monopolie of een oligopolie. Sleep de zinnen naar de juiste plek.

Monopolie

Oligopolie

Uitgifte van rijbewijzen

Internet

NS

Microsoft

Onderwijs

Evaluatie lesdoelen 

• Voorbeelden noemen van markten van monopolistische concurrentie
  
• De kenmerken van de marktvorm monopolistische concurrentie beschrijven
  
• Het marktgedrag van de aanbieders op een markt van monopolistische concurrentie beschrijven
  
• Uitleggen op welke wijze producenten streven naar maximale winst bij monopolistische concurrentie
  
• Verschillende marktstrategieën onderscheiden
  
• Marktgedrag van ondernemingen verklaren bij dominante strategieën
  
• Uitleggen dat de overheid met behulp van toezichthouders op verschillende makrten kan optreden