1HV Poëzieproject les 3: Dichtvormen en spoken word

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

1HV Poëzieproject les 3

songteksten, een duidelijke boodschap?

Vaste dichtvormen

Spoken word artiesten

poezie en muziek

Overeenkomsten zijn: het gebruik van taal, klanken en ritme. 

Een verschil is wanneer je naar de muziek luistert, begrijp je vaak gelijk wat de zanger/zangeres wil vertellen. Meestal moet je een gedicht met grote gedachtesprongen een aantal keer lezen voordat de boodschap duidelijk wordt. 

Sterrenstof - De jeugd van tegenwoordig

Waar gaat de songtekst over?

Wat is de boodschap?

Wat is het publiek?

'Sterrenstof' laat de jeugd volwassen worden

- Boodschap niet helemaal duidelijk.

- Creatief taalgebruik.

- 'intergalactisch' kreeg een extra lettergreep om het op de melodie te laten passen: inter-nagellak-tisch

-Laat iets persoonlijks en kwetsbaars van De Jeugd  zien.

- Lijkt over drugs en drank te gaan.

- Tegelijkertijd gaat het over volwassen worden.
- Pepijn (Faberyayo) wilde iets over oneindigheid in een bil schrijven. Dat die billen voor eeuwig in de sterren staan.

-  "Voor 'Sterrenstof' was het beeld  domme shit riepen tijdens interviews, maar ineens bleek er ook wel degelijk diepgang in te zitten.  Willie Wartaal ook een heel persoonlijk interview in De Volkskrant. Vanaf toen werd niet alleen de muziek serieus genomen, maar ook de mannen erachter."

Bas Bron, Willie Wartaal, Faberyayo en Vjeze Fur.

 Misschien zijn wij samen eigenlijk wel net als 'Sterrenstof': dat het allemaal een beetje bij elkaar geraapt lijkt, maar dat het toch een soort onderliggende eenheid is."

Dichtvormen 

Beeldgedicht

- De schrijfwijze of typografie 

sluit aan bij de inhoud van het gedicht.

- Vaak is dit een bijzondere vorm. 

   Elfje

niet

net niet

of toch bijna

is er nog hoop

twijfel

Een elfje (dichtvorm)

Er was eens een neushoorn uit Assen,

Die moest echt verschrikkelijk nodig plassen.

Hij zocht een toilet,

Maar dat was al bezet,

Nu moet hij zijn broek laten wassen

De limerick

- Slechts vijf regels

- Rijmschema: aabba

- Humor is belangrijk

- De eerste regel een plaats 

- Zie het als een 'chique mop'!

Oeroude vijver,

een kikvors die erin springt:

geluid van water.

(Matzuo Basho)

De haiku

- Oorsprong in Japan

- Zeventien lettergrepen

- Gaat vaak over natuur en bevat een diepere betekenis

Zelf aan de slag

Hoe	In je schrift
Doe	Kies en schrijf een dichtvorm: beeldgedicht, elfje, limerick of haiku
Hoe	Samen fluisteren
Tijd	10 minuten
Eerder klaar?	Schrijf er nog eentje ;)
Resultaat	Gedichten posten en we gaan de dichtvorm herkennen

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Typ of zet een foto van het gedicht in lessonup

Spoken word 

Spoken word

Met spoken word bedoelen we een literaire voordracht met een twist, waar we vooral onze lichaamstaal, stem en ritme voor inzetten. 

We spreken graag via de verbeelding en we verbinden het verhaal met de presentatie door de kracht van onze stem en performance.

Amara van der Elst

Van der Elst is student aan de Creative Writing aan de kunstopleiding ArtEZ in Arnhem. Zij is tevens freelance danseres (modern).

Ze is geboren en getogen in Den Haag en onlangs verhuisd van Arnhem naar Rotterdam. 

In 2020 dichtte ze tijdens een Martin Luther King-lezing: ‘Het gaat niet om waar je vandaan komt, maar om wie je bent en waar je heen wilt.’

Voordracht Nationale herdenking op de Dam in Amsterdam, 2021 ...

Ramsy Nasr- dichter des vaderlands 2009

Mi have a droom

Mi have een droom is een van Nasrs gedichten voor het vaderland. Het werd geschreven op verzoek van de Architectuur Biënnale te Rotterdam. Het gedicht is een smeltkroes van talen, het is ritmisch, muzikaal en het heeft een boodschap: het toont hoe de stad klinkt in 2059.

Mi have a droom

Wullah, trobbi, jari sker(ieus), josti, wats deze = straattaal

poetry poet, let, you, now, uptodate, shit = Engels

ding, hier is dit ben van me eigen, ben geen racist, alle, op een = Nederlands

aber = Duits

mi = verzameling van Engels, Diets e.d.

Derek Otte

spoken word artiest en dichter

Heb jij al eens gehoord van spoken word ? 
Ken jij een spoken word artiest?
Wat is het verschil met een dichter?

Spoken word is meer bedoeld om uit te spreken op het podium. Waar geschreven poëzie van dichters ook heel goed gelezen kan worden, is spoken word meer bedoeld om een verbinding tussen mensen tot stand te brengen. 

Een spoken word artiest zal dus ook wat duidelijker in zijn bedoelingen zijn. Een dichter laat meestal wat meer ruimte over voor de lezer om zelf invulling aan te geven. Daardoor kan de inhoud van een gedicht soms wat vager overkomen.

De mooiste zin qua inhoud vind ik...	Dit snap ik niet...
De mooiste zin qua vorm vind ik...	Dit kan ik uitleggen of herken ik...

Vertel eens...

Schrijf in je schrift:

De mooiste zin qua inhoud vind ik...	Dit snap ik niet...
De mooiste zin qua vorm vind ik...	Dit kan ik uitleggen of herken ik...

Nu eerst jij...

De mooiste zin qua inhoud vind ik...	Dit snap ik niet...
De mooiste zin qua vorm vind ik...	Dit kan ik uitleggen of herken ik...

Vertel eens...

Aan je buurman/-vrouw

Vertel eens...

Vertel eens meer...

• Als je het gedicht leest, hoe oud is de persoon over wie
   het gaat dan volgens jou?
• Doet dit gedicht je denken aan een lied of gedicht dat
   je al kent?

• Als jij dit gedicht opnieuw zou gaan schrijven, wat zou
   jij dan anders doen?

Spoken word

www.taalbaas.nu

Zaïre Krieger

taalbaas.nu

Evaluatie

• Hoe ging het werken in groepjes?
• Hoe ging het maken van de opdrachten?
• Wat ging goed?
• Wat ging nog niet zo goed?