P2 - week 4 Habermas/Gutmann

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Opdracht

Lees 3.3 'Schumpeter: democratie als markt', p.89 t/m 97

Maak de volgende vragen:

1) wat is Schumpeters bezwaar tegen Mill en Rousseau?

2) noem de vier voordelen die Schumpeters opvatting van democratie heeft. 

3) waarom is Schumpeters opvatting van de democratie minder idealistisch dan die van Mill en Rousseau?

1) wat is Schumpeters bezwaar tegen Mill en Rousseau?

2) waarom is Schumpeters opvatting van de democratie minder idealistisch dan die van Mill en Rousseau?

3) wat verstaat Schumpeter onder vrijheid? Is er volgens jou hiermee ook sprake van vrijheid?

4) Met Schumpeters analyse kun je zowel verklaren dat politici in ochtendshows over hun liefdesleven vertellen als de reden dat politici willen scoren met oneliners of controversiële uitspraken. Leg uit hoe.

Terugblik

1) algemeen belang bestaat niet. Zelfs als we rationeel zouden zijn.

2) =descriptief ipv normatief

3) competitie. vrijheid om te kiezen en vrijheid om deel te nemen. Nauwere opvatting van vrijheid.

4) aandacht, herkenbaarheid, likeability via media. Dat helpt de wedstrijd winnen.

Leidt democratie tot vrijheid?

Nozick: Democratie is slavernij.

Rousseau: Directe democratie bevrijdt de mens van slavernij.

Schumpeter: 

We zijn vrij om te kiezen in een competitie. Niks meer en niks minder.

Gutmann & Habermas:

Door gesprek en debat zijn we vrij in een democratie.

Leerdoel

5) Ik kan het deliberatieve model van democratie uitleggen en evalueren en dit model vergelijken met de visies van Rousseau, Nozick en Schumpeter.

Het deliberatieve model

Delibereren = overleggen, overwegen

Kern van de democratie is niet stemmen, maar overleg.

Drie argumenten tegen de nadruk op stemmen:

1)  het versterkt bestaande machtsstructuren

2) het meerderheidsbeginsel is niet per se rechtvaardig

3) onderwerpen die niet sexy of aantrekkelijk zijn maar wel belangrijk, delven het onderspit

Delibereren = overleggen, overwegen

Kern van de democratie is niet stemmen, maar overleg.

Drie argumenten tegen de nadruk op stemmen:

1) het versterkt bestaande machtsstructuren

2) het meerderheidsbeginsel is niet per se rechtvaardig

3) onderwerpen die niet sexy of aantrekkelijk zijn maar wel belangrijk, delven het onderspit

Het deliberatieve model

Het deliberatieve model

Vier voordelen aan de nadruk op debat:

1) mogelijkheid om nieuwe oplossingen te ontdekken

2) debat drukt respect uit voor minderheden

3) meer begrip voor de ander

4) meer respect voor burgers. Burgers zijn niet alleen ja-knikkers of nee-zeggers.

Vragen

Kijk nog eens naar de 9 stappen in Nozicks Tale of the Slave. Wanneer zouden Habermas/Gutmann tevreden zijn?

Waarom schiet een democratie als markt gezien tekort volgens Habermas/Gutmann?

Zou jij je vrijer voelen in Rousseaus model van de democratie of in de deliberatieve democratie?

1) Kijk nog eens naar de 9 stappen in Nozicks Tale of the Slave. Wanneer zouden Habermas/Gutmann tevreden zijn?

2) Waarom schiet een democratie als markt gezien tekort volgens Habermas/Gutmann?

3) Zou jij je vrijer voelen in Rousseaus model van de democratie of in de deliberatieve democratie?

Vragen bij p.99 t/m 105

Opdracht

Ga op zoek naar een maatschappelijk onderwerp waarover onenigheid is. Kies een onderwerp dat je verder wil gaan onderzoeken. 

Zoek een nieuwsbericht over de discussie. Kijk eventueel ook hoe het onderwerp aan bod komt in talkshows, nieuwsberichten en sociale media.

Beschrijf minstens twee verschillende posities in het debat.

Opdracht: maatschappelijk debat

Vraag

Wat maakt een gesprek moeilijk? 

Brengt gesprek ons verder in een democratie?

Begrippen uit deze les

Deliberatieve democratie

legitimiteit

consensus

Leerdoel

5) Ik kan het deliberatieve model van democratie uitleggen en evalueren en dit model vergelijken met de visies van Rousseau, Nozick en Schumpeter.