H4.7 bijwoordelijke bepaling ( les 1 t/m 3)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leesboek
• havo: digitaal 1.7 / 2.7
• vwo: je leerwerkboek A op pagina 207
  
• je iPad

Planning

• Kort testje
• Leerdoelen grammatica 4.7
• Uitleg theorie
• Werkmoment
• Vooruitblik

Les 1

Wanneer is een gezegde een wg?

1. als het onderwerp iets doet
2. als het onderwerp iets is

Uit welke delen bestaat een ng?

1. zelfstandig werkwoord
2. koppelwerkwoord
3. koppelwerkwoord met naamwoordelijk deel
4. zelfstandig werkw. met naamwoordelijk deel

Welke zinsdelen beginnen nooit
met een voorzetsel?

1. onderwerp en lijdend voorwerp
2. meewerkend voorwerp en lijdend voorwerp
3. lijdend voorwerp en bijwoordelijke bep.
4. meewerkend voorwerp en onderwerp

Bij een nevenschikking heb je de volgende voegwoorden.

1. want, en, maar, omdat, of
2. maar, want, doordat, of, dus
3. en, maar, want, of, dus
4. tijdens, en, maar, of, dus

Deze week is het frisjes, omdat de wind uit het oosten waait.

1. hz - bz onderschikking
2. hz - hz nevenschikking
3. bz - hz onderschikking
4. hz - bz nevenschikking

Wat kun je na 4.7?

• Je weet hoe je een zin moet ontleden. 
• Je kunt wg/ng, o, lv, mv en bwb benoemen. 
• Je weet welke soorten bwb er zijn. 

Op de toets bwb herkennen en soort benoemen.

Bijwoordelijke bepaling (bwb) p. 51

Heb je wg of ng, o, lv, mv gevonden? 

De zinsdelen die overblijven en extra informatie geven zijn bijwoordelijke bepalingen. 

De bwb geeft antwoord op: 

Wanneer, waar, waarmee, waardoor/waarom, hoeveel (keer) waarheen, hoe + wg + o (+ lv + mv)?

7 Bijwoordelijke bepalingen

VWO moet de verschillende soorten bwb's kunnen herkennen. 

Even proberen

Om tien uur hadden we afgesproken.

• wg of ng?
• wg: hadden afgesproken
• o?
• o: we
• Wanneer hadden we afgesproken?
• Om tien uur => bijwoordelijke bepaling van tijd

Opdracht 3 (p. 52)

Vanwege de extreme hitte gooiden de festivalbezoekers elkaar joelend nat met flesjes water.

1. bwb van:

2. bwb van:

3. bwb van:

Opdracht 3 (p. 52)

Vanwege de extreme hitte gooiden de festivalbezoekers (o) elkaar (lv)  joelend nat met flesjes water.

1. bwb van: oorzaak/reden voor het gooien => waarom

2. bwb van: hoedanigheid van het gooien => hoe

3. bwb van: middel van het gooien => waarmee

Maken

Paragraaf 4.7

• Kijk zelf na.
• Opdrachten: 3, 4 en 5
• Klaar? Ga verder met 7 en 9

Afsluiting

Volgende les:

• verder met 4.7

Laatste les:

• opdrachten afronden
• schema's maken van theorie van alle paragrafen

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leesboek
• je leerwerkboek deel B
• je iPad

Planning

• Kort testje
• Herhalen zinsontleden voor liefhebber
• Werkmoment
• Vooruitblik

Les 2

Hoe vind je de persoonsvorm
van de zin?

Wat is het verschil tussen
het wg en het ng?

Waarmee beginnen het onderwerp
en het lijdend voorwerp NOOIT?

Wat moet je bij
het meewerkend voorwerp altijd controleren?

Wat weet je over de bwb?

Maken

Paragraaf 4.7

• Opdrachten: 3, 4, 5, 7 en 9
• Klaar? Kijk goed na; vragen?
• Maak schema's van de paragrafen (zie studiewijzer)

Liefhebbers?

Uitleg wg en onderwerp

Werkwoordelijk gezegde (het onderwerp doet iets)

• Alle werkwoorden in de zin.
• Ook splitsbare werkwoorden, aan het +ww of te + ww

Onderwerp (begint nooit met een voorzetsel)

• Wie of wat + gezegde?
• Test: maak van pv meervoud/enkelvoud, o verandert mee.

Uitleg naamwoordelijk gezegde

ng: het onderwerp is iets (aardig/dokter, te laat)

• alle werkwoorden in de zin
• eentje is koppelwerkwoord, wisselen voor ander kww
• naamwoordelijk deel => wat IS het onderwerp?

koppelwerkwoorden

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

Uitleg lijdend voorwerp

• begint nooit met een voorzetsel
• zit niet in een zin met een naamwoordelijk gezegde 
• zoek je op als je wg en o hebt gedaan

Wie/wat + wg + o? => antwoord is lijdend voorwerp.

Ik lees een boek.             Wat lees ik?    => Een boek

Uitleg meewerkend voorwerp

• Begint met aan of voor en je kunt het weglaten
• Begint niet met aan of voor, maar je kunt het er wel bijdenken
• Zit bijna nooit in een zin met een naamwoordelijk gezegde
• Aan/voor wie/wat + gezegde + onderwerp (+lv) ? => mv

Joris geeft een snoepje aan Ingrid.

Joris geeft Ingrid een snoepje.

Bijwoordelijke bepaling (bwb) p. 51

Heb je wg of ng, o, lv, mv gevonden? 

De zinsdelen die overblijven en extra informatie geven zijn bijwoordelijke bepalingen. 

De bwb geeft antwoord op: 

Wanneer, waar, waarmee, waardoor/waarom, hoeveel (keer) waarheen, hoe + wg + o (+ lv + mv)?

Maken

Paragraaf 4.7

• Opdrachten: 3, 4, 5, 7 en 9
• Klaar? Kijk goed na; vragen?
• Maak schema's van de paragrafen (zie studiewijzer)

7.1 en 7.2 samen doen

opdracht 7.1

Verplaats |  jij | je | met de fiets?

• gezegde?
• wg: verplaats je (zich verplaatsen, o doet iets)
• o?
• o: jij (wie verplaatst zich?)
• lv kan niet => start met vz; mv kan niet => aan/voor
• bwb : met de fiets, vraag: Waarmee verplaats jij je? 

opdracht 7.2

Delen| is | in, || bezit|  is | hartstikke | uit. => samengestelde zin.

• gezegde?
• ng: is in // is uit (kww en onderwerp is iets)
• o?
• delen // bezit
• bwb: hartstikke, vraag: Hoe uit is bezit? 

Afsluiting

Laatste les:

• opdrachten afronden
• schema's maken van theorie van alle paragrafen

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leesboek
• je leerwerkboek deel B
• je iPad

Planning

• Toetsstof doornemen
• Hoe leren voor de toets?
• Werkmoment / vragen stellen
• Vakantie!

Les 3

Hoe leren voor de toets?

• Maak schema's van de theorie.
• Van alle paragrafen kun je opdracht 1 maken.
• We gaan na de vakantie herhalen met Test Jezelf
• Vwo krijgt nog uitleg over paragraaf 5.7

Maken

Paragraaf 4.7

• Opdrachten: 3, 4, 5, 7 en 9
• Klaar? Kijk goed na; vragen?
• Maak schema's van de paragrafen (zie studiewijzer)
• Lees lekker in je leesboek

9.1 en 9.2 samen doen

Vraag 9.1

Reclame | beïnvloedt | ons | vaak | geheel onbewust.

• wg: beïnvloedt
• o: reclame
• lv: ons
• bwb: vaak => hoeveelheid
• bwb: geheel onbewust => hoedanigheid

Vraag 9.2

Laatst | las | ik | tijdens het douchen | de tekst op mijn shampoofles | eens | een keer | goed.

• wg: las
• o: ik
• lv: de tekst op mijn shampoofles
• bwb: laatst (tijd), tijdens het douchen (tijd), eens (-), een keer (hoeveelheid), goed (hoedanigheid)

Vooruitblik

Fijne vakantie!