feces

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Lesinhoud

• Begrippenlijst doornemen 
• Start hoofdstuk 12; ontlasting

Begrippenlijst

klassikaal doornemen

Feces

Wat is het hoofdbestanddeel van ontlasting?

1. resten voedsel
2. bacteriën
3. water
4. zouten en slijm

Samenstelling ontlasting

• 75% water
• afgeschilferd darmcellen
• zouten en slijm
• bacteriën
• 10% afvalproduct voeding (onverteerbare delen)
• galkleurstof (urobiline)

Weetjes

• Weinig voedselresten (dus ook bij <intake zal je poepen)
• 200 - 300 gr ontlasting per dag (2 a 3x per dag toilet)
• Bij veranderd ontlastingspatroon aan de bel trekken (CA?)

Oorzaken van een lagere frequentie 

cellulosearme (vezelarme) voeding;

weinig lichaamsbeweging;

neurologische aandoeningen;

medicamenten;

te weinig vochtopname.

Oorzaken van een hogere frequentie 

laxerende voeding;

maag-darmstoornissen;

psychische oorzaken;

laxeermiddelen.

Bedenk 6 observatiepunten van ontlasting

frequentie;

hoeveelheid;

kleur;

consistentie;

geur;

samenstelling.

Observatiepunten bij ontlasting

• Frequentie 
• Vastheid/consistentie; scybala (hard), steatorroe (brijig, vet)
• Geur; zwavel (eiwitten), zuur (suiker), zoet, weeïg (bloed)
• Samenstelling; malabsorptiesyndroom (lever of galwegproblemen waardoor tekort aan bijv. enzymen of gal)
• Kleur 

Door gebruik Norit of ijzerpreparaten; bloeding hoog in spijsverteringskanaal.

Door afsluiting galwegen.

Door voeding, diarree of infectie

Door bloeding in laatste deel darmen.

Redenen voor onderzoek van feces

• Aanwezigheid micro-organismen (bacteriën of parasieten)
• Aantonen bloed 
• Bevolkingsonderzoek darmkanker
• Resorptiestoornissen

Ieder jaar krijgen ongeveer 14.000 mannen en vrouwen darmkanker en overlijden ongeveer 5000 mannen en vrouwen aan darmkanker. Negentig procent van de mensen die darmkanker krijgen is 55 jaar of ouder.

Iedere 2 jaar uitnodiging voor onderzoek.

Aarsmaden

• één centimeter lange, witte wormpjes
• witte puntjes in de ontlasting, 1 cm lang en bewegen
• kind/cliënt met laag verstandelijk niveau, kan besmet raken door eitjes van aarsmaden in de mond te stoppen.
• 
  
• 
  
• 
  

Deze eitjes kan het kind binnenkrijgen via speelgoed, zand of door de eigen vingers of die van een ander in de mond te stoppen. De eitjes ontwikkelen zich verder in de darmen tot maden.

Klachten aarsmaden

• jeuk in het gebied van de anus, vooral 's nachts
• slapeloosheid
• prikkelbaarheid
• buikpijn
• ontsteking van de vagina
  

Behandelen met medicijnen en hygiëne - korte nagels, regelmatig handen wassen met zeep, eigen handdoeken, nauwsluitende onderbroek, wassen op 60 graden.

Andere mensen kunnen besmet worden, maar het kind kan ook zichzelf opnieuw besmetten. 's Nachts komen de vrouwtjes namelijk naar buiten om rond de anus eitjes te leggen. Doordat dit jeukt, gaat het kind krabben. Als het kind daarna zijn vingers in de mond stopt, vindt de zelfbesmetting plaats

Incontinentie van ontlasting

• Neurologische stoornissen
• Dementie
• Bewusteloosheid
• Beschadiging van de sluitspieren

Diarree

Diarree is vloeibare ontlasting. Soms waterdun.

Mogelijke oorzaken:

• Spanningen en emoties;
• Ontstekingen aan maag- darmkanaal;
• Laxerende voeding

Aandachtspunten bij
zorgvrager met diarree

Aandachtspunten diarree

• Wees alert op laxerende voeding
• Controleer de vochtopname, let op uitdrogingsverschijnselen
• Geef extra drinken 
• Kinderen: ORS (een oplossing van glucose en mineralen in water)
• Verzorging van de schaamstreek en stuit
• voorkomen van kruisinfecties

Obstipatie 

Wat is obstipatie

Wat is obstipatie?

Verstopping van de darmen

Een ander woord voor obstipatie is constipatie

Wat kan je adviseren om obstipatie te voorkomen?

Obstipatie voorkomen

• Zorg voor voldoende vochtopname, leg eventueel een vochtlijst aan.
  
• Zorg voor meer lichaamsbeweging, door passieve of actieve oefeningen in bed.
  
• Laat de zorgvragers snel mobiliseren, als dat mag.
  
• Geef vezelrijke voeding, eventueel pruimen op sap.
  
• Neem voldoende tijd voor toiletgang, zorg voor privacy en overleg met de zorgvrager over het bestrijden van ongewenste geuren. Breng eventueel de zorgvrager met bed en al naar de badkamer.
  
• Als alle bovengenoemde maatregelen niet helpen: dien laxeermiddelen toe op doktersvoorschrift.

Laxantia

Orale laxantia kunnen in vier groepen verdeeld worden:

• irritantia: stimuleren peristaltiek van de darmen;
  
• weekmakers: zorgen voor meer vocht in de ontlasting zodat de ontlasting zachter en het volume groter wordt;
  
• glijmiddelen: maken de ontlasting zalfachtig en 'smeren' de darmwand;
  
• bulkvormers: celluloseachtige stoffen die water opnemen en daardoor uitzetten, de massa werkt stimulerend op de peristaltiek.

Tot de rectale laxantia behoren suppositorium en klysma.

Microlax en klysma

• vloeistof ongeveer op lichaamstemperatuur
• linkerzij
• houd de flacon bij verwijdering ingedrukt

Manueel verwijderen ontlasting = toucheren