Dimensies en schaalniveaus [Domein A: Vaardigheden]

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

We gaan naar een andere dimensie

Wat zijn dimensies?

• een manier hoe je naar een situatie kan kijk.
• het zijn verschillende invalshoeken

Lesdoelen

Na deze les kun je....

• Benoemen welke dimensies er zijn en bij ieder een voorbeeld benoemen. 
• De verschillende dimensies toepassen op een onderwerp.

Fysische dimensie

Natuurlijke kenmerken:

• Klimaat
• Weer
• Grondsoort
• Bergen of juist vlak

Economische dimensie

Geld verdienen: 

• Inkomen
• Werkgelegenheid
• Handel
• Werkeloosheid

Demografische dimensie

Meetbare bevolkingskenmerken 

• Artsendichtheid
• Analfabetisme
• Bevolkingsspreiding/-dichtheid
• urbanisatiegraad/-tempo

Dus geen culturele kenmerken,

maar meer algemene kenmerken.

Sociale-culturele dimensie

Kenmerken van bewoners:

• Geloof
• Taal
• Cultuur (gebruiken)
• Familieverhoudingen

Politieke dimensie

Politieke invloed van:

• Overheid
• Gemeenten 
• Belangengroepen

Dimensies en in en uit zoomen

belangrijke vaardigheden voor aardrijkskunde

planning:

•  korte uitleg 
• oefenen

Sleep de kenmerken naar de juiste aardrijkskunde dimensies.

fysische dimensie

politieke dimensie

demografische dimensie

sociaal-culturele dimensie

economische dimensie

religie

geboortecijfer

vulkanen

arm en rijk

democratie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Ecuador gaat olie uit natuurpark winnen’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Opwarming aarde is schuld van de mens’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Zeehondenbont Eskimo’s mag EU nog in’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Zeehondenbont Inuit mag EU nog in’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Opwarming aarde zorgt voor zeespiegelstijging’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Dorpen moeten door de drieklovendam verhuizen.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Opwarming aarde is schuld van de mens’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Welke aardrijkskundige dimensies herken je? Het kunnen er meer dan één zijn.

‘Kabinet stelt besluit over schaliegaswinning uit’.

1. Culturele dimensie
2. Economische dimensie
3. Natuurlijke dimensie
4. Politieke dimensie

Vragen over dimensies: De beslissingen van Poetin horen bij?

1. Economisch
2. Politiek
3. Sociaal-cultureel
4. Fysisch

Vanuit welke dimensies is de migratie van Afrika naar Europa te verklaren?

1. Economisch en sociaal-cultureel
2. demografisch en politiek
3. Politiek en fysisch
4. politiek en economisch

Handel tussen Israël en Europa kan niet dagelijks plaatsvinden. In Israël is de zaterdag de vrije werkdag (Sabat), in Europa de zondag.
welke twee dimensies horen hier bij?

1. culturele
2. demografische
3. economische
4. politieke

Het kappen van tropisch regenwoud is goed. Het levert veel banen op en het land kan zich ontwikkelen.

1. economisch
2. natuurlijke
3. politeke
4. demografische

India en China zijn sterk groeiende economieën. Dit komt mede door het grote inwoneraantal van 1,3 miljard in beide landen.

1. economische
2. demografische
3. culturele
4. politieke

Globalisering leidt tot economische groei. Dit pakt echter slecht uit voor het broeikaseffect, door het vele transport.

1. economische
2. fysisch/natuurlijke
3. demografische
4. politieke

Windmolens en zonneparken zijn positieve ontwikkelingen. Ze kosten veel geld, maar op termijn leveren ze winst op, omdat wind en zon oneindig zijn.

1. economische
2. natuurlijke
3. demografische
4. politieke

veel bedrijven verplaatsen hun productie naar lage loon landen omdat de lonen lager liggen

1. poltieke
2. economische
3. culturele
4. demografische

veel callcenters verplaatsen hun bedrijven naar India om de taal. ze spreken daar goed engels

1. culturele
2. economische
3. politieke
4. demografische

De fysische dimensie gaat over

1. Machthebbers
2. Inkomen
3. Cultuur
4. Natuur

Bij welke dimensie hoort: Carnaval

1. Natuurlijk
2. Sociaal-Cultureel
3. Economisch
4. Politiek

Onder welke dimensie valt de bevolkingsgroei

1. Demografisch
2. Sociaal-cultureel
3. Economisch
4. Politiek

Wat is een voorbeeld van de culturele dimensie?

1. In India is veel urbaan-rurale migratie
2. In India is er een democratie
3. in India worden veel talen gesproken
4. in India komt elke zomer de moesson

Wat onderzoek je bij de demografische dimensie

1. de economie
2. De cultuur
3. De bevolking
4. De geologie

Wintersport is gunstig vanuit de economische dimensie, maar niet goed vanuit de natuurlijke dimensie

1. Waar
2. Niet waar

De olielekkages en vervuiling vallen onder de .. dimensie

1. economisch
2. politiek
3. fysisch
4. demografisch

Ondervoeding past bij de volgende dimensie...

1. politiek
2. natuurlijk
3. sociaal-cultureel
4. economisch

nu over in het uit zoomen

Vroeger was klimaatverandering veel plaatselijker. Op welk niveau vond het toen meestal plaats?

1. mondiaal
2. regionaal
3. continentaal
4. nationaal

De CL-finale wordt in 200 landen live uitgezonden! 

PSV-AJAX

België - Portugal

Toxandria JO13 - SV Milsbeek JO13

Nationaal schaalniveau

Mondiaal schaalniveau

Lokaal schaalniveau

Continentaal schaalniveau

Mondiaal schaalniveau

Continentaal schaalniveau

Nationaal schaalniveau

Regionaal schaalniveau

Lokaal schaalniveau

Europa

gebied

Alphen a/d Rijn

wereld

Continentaal schaalniveau

Regionaal schaalniveau

land 

stad 

Lokaal schaalniveau

Nationaal schaalniveau

Mondiaal schaalniveau

Aantasting ozonlaag

Vervuiling van grondwater

Verontreiniging van de Rijn

Geluidhinder van een discotheek

Regionaal schaalniveau

Mondiaal schaalniveau

Lokaal schaalniveau

Continentaal schaalniveau