ZV semester 1 week 1 AFP

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Wat is de inhoud van deze leerlijn?

- verzorgende en verpleegtechnische handelingen

- anatomie, fysiologie en pathologie

Cumlaude

Studieprogramma Zorgprofessional

ZV semesterwijzer 1 BOL

Anatomie, fysiologie, pathologie

Inhoud les

- Wat betekent anatomie, fysiologie, pathologie?

- termen in anatomie/fysiologie

- cellen, weefsels, organen, orgaanstelsels

Anatomie: bouw menselijk lichaam

Fysiologie: werking menselijk lichaam

Plaatsaanduidingen

Vanuit de persoon zelf kijken

Vlakken of doorsneden

Wervelkolom ligt dorsaal van het borstbeen

De verdeling van boven naar onder: richting schedel of richting stuit

Richtingen

Handige weetjes

Opbouw van het lichaam

Cellen van gelijke soort vormen samen weefsels. Verschillende weefsels samen vormen organen, die op hun beurt samenwerken in een orgaanstelsel. Als je op deze wijze naar de bouw van het lichaam kijkt, dan kun je het lichaam indelen in verschillende niveaus

Oefeningen

Cellen

- kleinste eenheid van leven in lichaam

- triljoenen cellen

- vorm/grootte/functie: 200

Kenmerken van leven

stofwisseling: proces van afbraak/opbouw;

groei;

prikkelontvangst en -verwerking;

aanpassingsvermogen;

beweging;

voortplanting.

Stofwisseling: het geheel van chemische processen die nodig zijn voor de functie, energiebehoefte, opbouw en het voortbestaan van een organisme en zijn cellen (afbraak b.v. darmen, opbouw b.v. eiwitten die vormen)

Bestaande cellen groter, nieuwe cellen vormen zich

Alle lichaamscellen hebben de taak om zichzelf in leven te houden en te vervangen, dat is de eerste overeenkomst. Daarnaast specialiseren lichaamscellen zich om een specifieke taak uit te voeren, zoals de taak om prikkels op te vangen

Cel

Het membraan is een dun, doorlaatbaar vlies, gebouwd om bepaalde stoffen goed te laten passeren. Het celmembraan is dus selectief doorlatend (semipermeabel). Niet alle stoffen kunnen erdoorheen. Stoffen die van buiten naar binnen worden getransporteerd, zijn stoffen die de cel nodig heeft om te kunnen functioneren, zoals voedingsstoffen en zuurstof. Deze stoffen worden opgenomen uit het weefselvocht waardoor alle cellen worden omgeven. Daarnaast kunnen stoffen worden afgevoerd die niet meer nodig zijn: de afbraakproducten. De stoffen worden doorgelaten via buisvormige openingen.

Het cytoplasma kun je zien als 'de werkplaats' van een cel. Het bestaat voor het grootste deel uit water (70 tot 80%). Het overige deel bevat stoffen als eiwitten, vetten, suikers en zouten. Tussen deze stoffen vinden veel chemische reacties plaats. Dit is de stofwisseling van de cel. Om de stofwisseling te ondersteunen, bevinden zich in het cytoplasma kleine orgaantjes. Dit zijn de organellen. Ieder organel heeft zijn eigen specifieke taak in de werkplaats van de cel. Het grootste organel is de celkern. 

Weefsels

- Cellen die gelijk van soort zijn en tegelijkertijd dezelfde functie hebben, vormen weefsels

- dek-, bind-, spier- en zenuwweefsel

Het weefseltype dat de functie heeft om het lichaam en de holten van het lichaam te bekleden, heet dekweefsel. Het weefseltype dat andere weefsels verbindt, steunt en beschermt, heet bindweefsel. Het weefseltype dat het lichaam doet bewegen, heet spierweefsel. Het weefsel dat ervoor zorgt dat de verschillende onderdelen van het lichaam met elkaar kunnen communiceren, heet zenuwweefsel.

Noem de organen

Organen

Een orgaan is een duidelijk te onderscheiden deel van het lichaam, dat een bepaalde, specifieke taak uitvoert. 

Orgaanstelsels

Orgaanstelsel

Organen die geordend en volgens een vast patroon met elkaar samenwerken:

• ademhalingsstelsel;
  
• spijsverteringsstelsel;
• beenderstelsel;
  
• hart- en bloedvatstelsel;
  
• hormoonstelsel;
  
• huid, haar en nagels;
  
• afweerstelsel;
  
• lymfestelsel;
  
• spierstelsel;
  
• uitscheidingsstelsel;
  
• voortplantingsstelsel;
  
• zenuwstelsel;
  
• zintuigstelsel.

Voor volgende week

Lees uit Anatomie niveau 3: module 2

Cellen / Weefsels en organen 

Persoonlijke basiszorg niveau 4: 1.1 Bouw en functie van huid, slijmvliezen en gebit