V6 herhaling SE 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

V6 herhaling SE 2

Onderdelen 

• eiwitsynthese 
• wiebelbase 
• ubiqutine plakken eiwit (label) 
• tata- box RNA polymerase 
• remming enzym 
• cas 9 crispr cas 
• lysogeen (bron 25)

B In een celkern van een vrouw (links) is een van beide X-chromosomen sterk gespiraliseerd: het lichaampje van Barr. De cel van een man (rechts) heeft dit niet.

transcriptie (regulatie eukaryoten)

enhancer eukaryoten

eukaryoten - gen regulatie

Transcriptie - translatie

mRNA naar eiwit: translatie

Translatie begint altijd bij een AUG code (het startcodon). Hiermee wordt een methionine aminozuur ingebouwd.

Er zijn een paar stopcodons waarmee de translatie stopt.

Translatie

TRANSLATIE

Anticodon

tRNA heeft zogenaamd 

klaverbladstructuur

Vaak is er een wiebelbase aanwezig.

De 2 eerste basen van het mRNA 

staan vast, de derde kan varieren

Hoeveelheid eiwit regelen

1. Je breekt gemaakte eiwitten af
2. Je blokkeert mRNA zodat er geen nieuwe eiwitten meer gemaakt kunnen worden (RNA interferentie)
3. Je blokkeert virus RNA om te voorkomen dat virus eiwitten worden gemaakt

eiwit regulatie

Enzymregeling

1. competitieve remming 

Moleculen die sterk lijken op het substraat binden aan het actieve centrum en blokkeren het enzym

(mate van remming afhankelijk van hoeveelheid)

Enzymregeling

A. Allosterische remming: Als een inhibitor gebonden zit aan de allosterische zijde -> Inactief enzym

B. Allosterische activatie: als een activator gebonden zit aan de allosterische zijde -> Actief enzym

crispr-cas

Faag infecteert bacterie bron 25 A

Lytische cyclus

Faag DNA blijft gescheiden van het bacterie DNA

Faag infecteert bacterie bron 25 A

Lysogene cyclus

Faag DNA wordt geïntegreerd in het bacterie DNA

Bacterie bewaart faag DNA Bron 25 B

De spacers zijn stukken DNA van eerdere besmettingen.

Er tussenin zit palindroom DNA (CRISPR)

Bacterie besmet door bacteriofaag

• Gem. 0,1 µm lang.

Virus dat op bacteriën richt heet 'bacteriofaag'

Bacterie bewaart faag DNA

Gids DNA gecombineerd met Cas9 vormt een bacteriofaag herkennings- en afbraak complex. 

Bacterie bewaart faag DNA

Helicase splitst het virus DNA naar enkelstrengs, het gidsRNA herkent een specifiek stuk bacteriofaag DNA en Nuclease Cas9 knipt het faag DNA stuk.

CRISPR-Cas

Vlakbij het DNA van de CRISPR-delen ligt een aantal Cas-genen. Zij coderen voor diverse Cas-eiwitten, zoals de enzymen helicase (verbreekt de H-bruggen in DNA) en nuclease Cas9 (knipt DNA). De bacterie maakt van elke repeat van CRISPR samen met een spacer-DNA een RNA-kopie: het gids-RNA (gRNA). Een gRNA koppelt aan een Cas9-eiwit tot een CRISPRCas9-eiwit. Dat controleert het grondplasma specifiek op bacteriofaag-DNA. Injecteert een bekende faag een bacterie, dan herkent het gRNA van het CRISPR-Cas9-eiwit het complementaire faag-DNA. Cas-helicase splitst het virus-DNA en het gRNA bindt aan het complementaire virus-DNA. Cas-nuclease knipt vervolgens het faag-DNA in stukjes.