§2: Keizers, Koningen & Heren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Hey!

Goed dat je er bent!

Pak jouw spullen alvast:

• Doe je boeken open zodat ik het huiswerk kan zien.
  
• Log alvast in bij LessonUp

Ga alvast aan de slag met blz. 22

De Middeleeuwen

Het Leenstelsel

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Planning

• Huiswerkcheck
  
• Uitleg
  
• Zelfstandig werken
  
• Doelen checken
  

Wat weet jij nog van de vorige les?

Leerdoel

H: Aan het eind van deze les kun je beschrijven hoe het leenstelsel werkte.

A: aan het einde van de les kun je uitleggen hoe het leenstelsel werkte en dit op een eigen manier presenteren.

A: ik volg de les klassikaal

B: ik ga zelfstandig aan de slag met het lesdoel.

1. Klassikaal
2. Zelfstandig

Clovis

• Stichter van het Frankische Rijk.
• Zijn Rijk omvatte bijna heel Gallië.
• Na een overwinning op de Alemannen bekeerde Clovis zich tot het christendom en liet zichzelf dopen in Reims.
• Clovis krijgt nu steun van de kerk.

Karel op oorlogspad

• Saksen
• moslims in Spanje
• Avaren (ruitervolk)
• Longobarden (hielp Paus)

en werd daarom door Paus in 800 tot keizer gekroond

Aan de slag!

Maken:

Blz. 22, 26 & 27

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.

Karolingische rijk

• Het Frankische rijk onder Karel de Grote

• Wordt tot (West-Romeinse) keizer gekroond door Paus Leo III

• Is een christelijke vorst en laat al zijn onderdanen ook christelijk worden (ook veroverde onderdanen)

• Grote delen onbewoond en dorpen lagen ver uit elkaar > moeilijk te besturen.

• Karel D.G reist zelf rond in zijn rijk om te besturen en stuurt zendgraven om alles te controleren.
  

Het Karolingische rijk

(Circa 768)

• Karel de Grote heeft het Frankische rijk van zijn vader overgenomen

• Het rijk is echter te groot om efficiënt te kunnen besturen 
  

• Karel besluit zijn land uit te lenen aan loyale vrienden en benoemt ze tot Vazal
  

Het leenstelsel

• Karel de Grote kon zijn land niet alleen besturen.
  
• Daarom kreeg hij hulp van vazallen: mannen die met hem meevochten
  

• Zijn trouwste vazallen kregen als beloning ieder een gebied in leen. 
  
• Zij mochten dit namens hem besturen: zij werden zijn leenmannen.
• Het leenstelsel heet ook wel: feodalisme

De leenman

De leenheer:

Karel de Grote

Het leen (de grond) dat de leenman 'in leen' krijgt.

De vier plichten van een leenman:

• Hij moest trouw zweren aan de koning; 
  
• Hij moest zijn gebied besturen en er recht-spreken;
  
• Hij moest jaarlijks belasting aan de koning betalen; 
  
• Als er oorlog was in het Rijk, moest hij met zijn eigen soldaten meevechten in het leger van de koning.

De leenman zweert trouw aan zijn leenheer, Karel de Grote.

Wat is een goed voorbeeld
van een leenstelsel?

1. De koning bestuurt zijn land helemaal in zijn eentje.
2. De koning heeft ministers die hem advies geven over het bestuur van zijn land.
3. De koning heeft niets te zeggen over het bestuur van zijn land.
4. De koning heeft zijn land in twintig stukken verdeeld. Ieder stuk wordt bestuurd door een vriend van hem.

Op deze afbeelding uit de dertiende eeuw
belooft een leenman trouw aan Karel de Grote.

Is deze uitspraak goed of fout?
De man helemaal links op de afbeelding is Karel de Grote.

1. Goed
2. Fout

Op deze afbeelding uit de dertiende eeuw
belooft een leenman trouw aan Karel de Grote.

Is deze uitspraak goed of fout?
Karel de Grote wordt nu de leenheer van de leenman

1. Goed
2. Fout

Op deze afbeelding uit de dertiende eeuw
belooft een leenman trouw aan Karel de Grote.

Is deze uitspraak goed of fout?
De afbeelding is een directe bron over Karel de Grote.

1. Goed
2. Fout

Op deze afbeelding uit de dertiende eeuw belooft een
leenman trouw aan Karel de Grote.

Is deze uitspraak goed of fout?
De afbeelding gaat over de manier waarop Karel de Grote zijn land bestuurde

1. Goed
2. Fout

Welke plicht heeft een leenman?

1. Hij moet in zijn gebied doen waar hij zin in heeft.
2. Hij moet elke ochtend bijtijds opstaan.
3. Hij moet trouw beloven aan zijn leenheer.
4. Hij moet delen van zijn gebied doorlenen aan onderleenmannen.

Hier staat Karel samen met een leenman, Het is een soort stripverhaal. Sleep jij de teksten naar de juiste plek?

Ik ben Karel

Ik ben een vazal

Dit is het leen

Ik zweer trouw

(Af)maken

Blz. 22, 26 & 27 of afmaken overzicht leenstelsel

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.