LJ1 5.4 Het zenuwstelsel - LJ2 5.4 De evolutietheorie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Biologie Hoofdstuk: 5.4 het zenuwstelsel
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Arrangementen + Mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

LJ1 - Pak je boek van biologie en laat deze nog even dicht op je tafel liggen.

LJ2 - Pak je boek van biologie en open deze op blz. 132. Lees de theorie van paragraaf 5.4 goed door. Maak daarna alvast de samenhang op blz. 141/142

Huiswerk controle 

2. Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen

Aan het einde van de les:

- kun je de bouw en functies van het zenuwstelsel beschrijven

Leergebiedoverstijgende doelen:

Plannen en organiseren

- Neem in je agenda op wat je de komende week moet leren

- Pas je planning aan (indien nodig) voor de andere helft van de week

3. Mini-check + arrangementen

Verdiept arrangement --> 8 of hoger: Jessica

Jij maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 104 t/m 105

De rest doet mee met de mini-check.

waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel?

1. hersenen
2. hersenen en zenuwen
3. hersenen, zenuwen en ruggenmerg
4. hersenen en ruggenmerg

Waaruit bestaat het zenuwstelsel?

1. hersenen,ruggenmerg,zenuwen
2. hersenen en zenuwen
3. zenuwen en ruggengraat
4. hersenen,ruggenmerg,zenuwen en zintuigen

Een functie van het zenuwstelsel

1. bloed zuiveren
2. reacties regelen van spieren of klieren
3. prikkels van de spieren ontvangen
4. zintuigcellen aanmaken

Welke klieren kennen we?

1. zweetklieren
2. talgklieren
3. vetklieren
4. mondklieren

Wie maakt wat?

Had je 3/4 vragen goed, dan ga je zelfstandig aan de slag. Je maakt opdracht 1 t/m 4 op blz 104 t/m 105.

De rest doet mee met de instructie. 

Bouw zenuwstelsel

Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en zenuwen.

Centrale zenuwstelsel

Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de ruggenmerg en de hersenen

De weg van impulsen

Impulsen die via de zenuwcellen ontstaan worden via zenuwen naar het ruggenmerg gebracht en uiteindelijk naar de hersenen. 

Werking van het zenuwstelsel

Prikkel komt binnen bij een zintuig. De zintuigcel zet dit om tot een impuls.

Via de zenuwen -> hersenen. 

De hersenen nemen het waar (je wordt bewust) en geven een impuls af aan je spieren en klieren (je reageert)

Functie zenuwstelsel

Zenuwstelsel 2 functies:

- verwerken van de impulsen die van zintuigen afkomen

-regelen van de werking van spieren en klieren

Klier= een orgaan die bepaalde stoffen maakt (zweetklier, talgklieren of speekselklieren)

5. Begeleid inoefenen

Geen of 1 vraag goed bij de mini-check -->

Dan maken we samen opdracht 1 en 2 

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 104 t/m 105.

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 106/107

2. Lesdoel

Aan het einde van de les:

- kun je de evolutietheorie beschrijven

Leergebied overstijgende doelen:

Plannen en organiseren

- Neem in je agenda op wat je de komende week moet leren

- Pas je planning aan (indien nodig) voor de andere helft van de week

3. Arrangementen + Mini-check

Verdiept arrangement (gemiddeld een 8 of hoger): Bregje.

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 135/136

De rest doet mee met de mini-check!

Wie is de grondlegger (bedenker) van de evolutietheorie?

1. Darwin
2. Lamark
3. De Vink
4. Beagle

Waarvan spreken we als het gaat om het sterkste dier overleeft?

1. Isolatie
2. Natuurlijke selectie
3. Kunstmatige selectie

Welke van de onderstaande ontwikkelingen is een voorbeeld van evolutie?

1. De ontwikkeling van een embryo tot een baby
2. De ontwikkeling van een kuiken tot een kip
3. De ontwikkeling van zeeplanten tot landplanten

Hoe noemen we het als twee populaties van elkaar gescheiden raken door een natuurlijke oorzaak?

1. Isolatie
2. Evolutie
3. Natuurlijke selectie

Wie maakt wat

Had je alle vragen van de mini-check goed, dan maak je de opdrachten zelfstandig.

Opdracht 1 t/m 4 op blz 135/136

De rest doet mee met de instructie. 

Evolutie

• Evolutie:  ontwikkeling van het leven op aarde
  

De evolutietheorie is ontwikkeld door Charles Darwin. 

De uitgangspunten zijn van de evolutietheorie zijn: 

1. Een periode van miljoenen jaren
2. Variatie in genotype
3. Natuurlijke selectie
4. Het ontstaan van nieuwe soorten

Variatie in genotypen

De meeste planten en dieren planten zich geslachtelijk voort. Hierdoor ontstaat er variatie in genotype. Dit kan ook door mutaties komen. Wanneer er nieuwe genotypen ontstaan, kan dit ook leiden tot nieuwe fenotypen. 

Natuurlijke selectie

•  Overlevingskans: kans dat een organisme in leven blijft.
• Natuurlijke selectie: organismen die goed zijn aangepast aan hun milieu, hebben een grotere kans om in leven te blijven en nakomelingen te krijgen. 

Survival of the fittest

Aanpassing aan het milieu

Een dier kan goed of minder goed zijn aangepast aan het milieu. Dit wordt vooral bepaald door genotype. 

Hoe beter een dier is aangepast op het milieu, hoe groter de overlevingskans.

Dit dier zal ook meerdere nakomelingen krijgt en het aangepaste genotype doorgeven aan hun. 

Ontstaan van nieuwe soorten

•  Hoe meer genotype en fenotype er voorkomen, hoe groter de overlevingskans van dat soort.

Isolatie: verschillende vormen van een soort kunnen gescheiden raken van elkaar

-> Hierdoor kan een groep zich gaan aanpassen aan die omstandigheden.

5. Begeleid inoefenen

Had je geen of 1 vraag goed bij de mini-check -->

Dan maak je samen met de leerkracht opdracht 1 en 2!

6. Zelfstandig werken

LJ1 - Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 104 t/m 105.

LJ2 - Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op bblz 135/136

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

LJ1 - Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 106/107

LJ2 - Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 136 t/m 140

7. Evaluatie LJ1

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- kun je de bouw en functies van het zenuwstelsel beschrijven?

7. Evaluatie LJ2

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- kun je de evolutietheorie beschrijven?

Huiswerk & Toetsen

Huiswerk LJ1: 

Donderdag 6 april 

5.4 opdracht 1 t/m 4

Huiswerk LJ2: 

Donderdag 6 april 

5.4 opdracht 1 t/m 4

Toetsen LJ1: 

Toetsen LJ2: