2.4 Tekstsoorten schrijfexamen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Berekening diplomacijfer Nederlands

lezen en luisteren (CE) 

50%

spreken

gesprekken schrijven

50%

+

: 2

Examen schrijven 2F

De verschillende tekstsoorten

Schrijfexamen 2F

3 schrijfproducten in 60 minuten:

1. artikel                                                                                   

2. memo

3. advertentie

4. zakelijke e-mail                                                              

5. informele e-mail                                                    

6. zakelijke brief                             

7. betoog/reactie     

8. verslag(je)

9. column

1.

Artikel

Opbouw artikel

• Titel
• Inleiding: aandacht lezer trekken + onderwerp introduceren
• Middenstuk: uitleg over het onderwerp (deelonderwerpen), onderbouwen van je mening (argumenten)
• Slot: samenvatting, conclusie

Denk aan een duidelijke alineaverdeling.

Soorten artikelen

1.  uiteenzetting > informeren

2. beschouwing > informeren + overtuigen

3. betoog > overtuigen

2.

Memo

Schrijven

Memo

Een memo is een kort briefje.

(Denk aan telefoonnotitie) 

Voorbeeld van een memo

3.

Advertentie

Advertentie

Doel = overtuigen

Titel

Advertentietekst

Contactgegevens

Foto's

Schrijfopdracht advertentie

4.

Zakelijke e-mail

Uitleg zakelijke e-mail

*Je stuurt een zakelijke e-mail vaak naar personen (die je niet kent),  bedrijven of organisaties.

*Je gebruikt formele taal.

*Je gebruikt de conventies (regels) die gelden voor een zakelijke e-mail.

Voorbeeld opbouw zakelijke e-mail

- E-mailadres(sen)

- Onderwerp (passend, kort & bondig)

- Aanhef

- inleiding (de reden waarom je schrijft)

- Kern (dat waar het om gaat)

- Afsluiting (wat verwacht je van de lezer?)

- Met vriendelijke groet,

Zakelijke e-mail

waar let je op?

• Er is een duidelijke opbouw (inleiding - middenstuk - slot)
• De (deel)onderwerpen staan op een logische volgorde.
• De toon is formeel (u/uw, nette woorden).
• Je houdt je aan de conventies (voorwaarden): duidelijk onderwerp, juiste aanhef en afsluiting, persoonlijke gegevens, alinea-indeling, witregels, etc.)
• Je taalverzorging is in orde (spelling en grammatica)

5.

Informele e-mail

Informele mail

6.

Zakelijke brief

Zakelijke brief

7.

Betoog

Wat is een betoog?

De opbouw van een betoog

8.

Verslag

Spelregels voor een column

1. Schrijf over iets actueels!

Dit kan iets groots of iets kleins zijn.

Spelregels voor een column

2. Bedenk voor wie je een column schrijft en kijk tijdens het schrijven even door hun bril.

Spelregels voor een column

3. Zorg dat je weet welke boodschap je wilt uitdragen en houd het daarbij.

Spelregels voor een column

4. Trigger jouw doelgroep met een goede opening. Zorg dat ze willen verder lezen, maar geef niet alles weg in de eerste zin.

Zorg voor een slot waar je de lezer met een vraag achterlaat waar ze over na kunnen denken. Maar pas op voor een afgezaagd 'open einde'.

Spelregels voor een column

5. Gebruik niet teveel woorden (250-400).

Liever kort en krachtig dan langdradig en saai.

Spelregels voor een column

Blijf persoonlijk en gebruik je eigen taal, maar houd wel rekening met je lezers.....

Spelregels voor een column

7. Kies een pakkende titel: stoer, grappig of alarmerend. Schud de lezers maar gelijk wakker!

Spelregels voor een column

8. Verdeel je stuk in duidelijke, korte alinea's dat prettig leest.

9. Kijk kritisch of je niet vaak hetzelfde zegt, verveel de lezer niet met herhalen

Kenmerken column

De schrijver valt met de deur in huis door te beginnen met hét speerpunt van zijn tekst. 

Dit verpakt hij pakkend en origineel.  

Dat kan bijvoorbeeld met: een bijzonder, opvallend weetje, een nieuwtje, een anekdote, een afwijkende mening, een onverwacht feit, een uitdagende stelling of een combinatie hiervan.  

Hij zorgt dat hij de lezer direct ‘heeft’ met zijn originele invalshoek.

In het slot wordt zijn persoonlijke boodschap of advies duidelijk. Hij sluit af met een knallende slotzin, zodat zijn column na het lezen nog even blijft hangen bij de lezer.

Formeel .. informeel taalgebruik

Formeel < > informeel

Wat is een voorbeeld van formeel taalgebruik?

1. Jo! Gast, fijn je weer te zien!
2. He Henk, ga je naar de winkel?
3. Bedankt voor uw mail.
4. Groetjes..

Formeel taalgebruik

1. zakelijk taalgebruik
2. dagelijks taalgebruik

Wat is de juiste aanhef en afsluiting?

1. Formeel: Geachte meneer Rutte, Met vriendelijke groet,
2. Informeel: Hallo Mark, Groeten,