H2 Kosten

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Het Resultaat

Kosten, Kostprijs basis voor:

- Verkoopprijs

- Winstberekening

- Resultatenanalyse

- Voorraadwaardering

Kosten

In geld uitdrukbare waarde van opgeofferde productiemiddelen (KANO) die noodzakelijk en onvermijdbaar zijn.

Indelen naar soort (Constant of Variabel) of naar categorie:

-grond, dpm

-arbeid, derden

-IWO, vermogen

-kostprijsverhogend

Categoriale kostenindeling

- Kosten van grond

- Inkoopwaarde

- Arbeid

- Diensten van derden

- Duurzame productiemiddelen

- Kostprijsverhogende belastingen

- Kosten van vermogen

Aanschaf € 30.000. Installatie € 6.000. Restwaarde € 4.000. Levensduur 8 jr.
Afschrijvingskosten per jaar?

1. € 2.500,-
2. € 3.500,-
3. € 4.000,-
4. € 5.000,-

Afschrijvingskosten

Aanschafprijs incl. installatie - Restwaarde

-----------------------------------------------

Economische levensduur

oftewel

A - R

n

Aanschaf machine op 1/1/2021 a € 260.000,-
Levensduur 20 jaar, Restwaarde € 20.000,-
Boekwaarde op 31/12/2025?

1. € 180.000,-
2. € 192.000,-
3. € 200.000,-
4. € 212.000,-

Duurzame productiemiddelen

Interestkosten ( gemiste interestopbrengsten )

Aanschafwaarde € 100.000,-; Restwaarde € 10.000,-

Levensduur 10 jaar; interestpercentage 3%

Gemiddeld gemiste interest pj = € 55.000,- x 0,03 = € 1.650,-

Duurzame productiemiddelen

Interestkosten ( gemiste interestopbrengsten )

=

interestpercentage x gemiddeld geinvesteerd vermogen

oftewel

i% x   A + R

            2

Materialen / Grondstoffen

Benodigde hoeveelheid per product

Afval <-------------------> Uitval

Afval = Verlies grondstoffen bij productie  

Uitval = Afgekeurde eindproducten

Let op: - verhoudingen / percentages in opgaven

- soms kan afval / uitval nog wel iets opleveren

Een kledingstuk bevat 250 gram van een bepaalde stof. Er was tijdens de productie 20% snijverlies.
Hoeveel gram van de stof was nodig?

1. 200
2. 208,3
3. 300
4. 312,5

Nodig voor 1 product: 2 uur arbeid a € 30,- per uur en 5 kg stof a € 8,-. Na afloop is gemiddeld 10% van de producten niet van de goede kwaliteit en wordt weggegooid.

Kostprijs per product?

1. € 100,-
2. € 110,-
3. € 111,11
4. € 115,30

Inkoopprijs verkopen: vooral bij handelsonderneming

                                       (inkoopprijs per artikel x de afzet)

Kosten grondstoffen, hulpstoffen en materialen:

alleen bij omvormingsprocessen (productie).

• Grondstoffen zie je terug in het eindproduct  
  
• Hulpstoffen: bijvoorbeeld smeerolie voor de productie
  
• Materialen: ook bij handelsbedrijf, bijvoorbeeld de verpakking
  

Kosten duurzame productiemiddelen

Wat zijn duurzame productiemiddelen (DPM)? 

Met de aanschaf van kapitaalgoederen koop je prestaties voor de toekomst  --->  kosten over meerdere jaren spreiden

• Aanschafprijs = aanschafprijs + bijkomende kosten
  
• Afschrijven = de waardevermindering van DPM in de boekhouding tot uitdrukking brengen
  

Balansmutatie: Vaste activa daalt en E.V. daalt

 W&V-rekening mutatie: afschrijvingskosten

Afschrijving per periode 

("met een vast percentage van de aanschafprijs"):

(A-R) / N

A=aanschafprijs incl. bijkomende kosten

R= restwaarde minus bijkomende kosten

N= aantal perioden (economische levensduur)

 

Afschrijven:

Er wordt begin 2020 een auto gekocht voor € 20.000,-. De auto gaat 5 jaar mee en is daarna nog €8.000,- waard.

Hoe hoog zijn de afschrijvingskosten in 2021 ?

1. €3000
2. €4.000
3. €20.000
4. €2.400

Wanneer wordt afgeschreven met een vast percentage van de aanschafwaarde, is het af te schrijven bedrag ieder jaar kleiner

1. juist
2. onjuist

Boekwaarde van een DPM

= waarde waarvoor het DPM op de balans staat

= aanschafprijs - alle afschrijvingen tot dan toe

VRAAG: 

aanschafprijs machine is op 1/1/2019  €50.000, restwaarde na 8 jaar is €10.000. Hoeveel is de boekwaarde van de machine op 31/12/2022 ?

Antwoord.....

1. €30.000
2. €35.000
3. €40.000
4. €24.000

Aanschafprijs Machine is €120.000, transportkosten €5000,-
Na 6 jaar is de restwaarde van de onderdelen nog €20.000,- De sloopkosten van de machine zijn €2000,-
Hoe hoog is de jaarlijkse afschrijving?

1. €17.500
2. €16.667
3. €16.933
4. €17.833

Complementaire kosten

Naast afschrijvingskosten (en rentekosten) heeft een DPM ook zgn. complementaire (bijkomende) kosten, 

Bijvoorbeeld:

• onderhoudskosten
  
• reparatiekosten 
  
• energiekosten
  
• soms loonkosten
  

Overige kosten van DPM's

Investeren in een DPM legt beslag op eigen geld of er moet geleend worden. 

Lening ---> rentekosten

Eigen geld ---> kan ook tegen rente op een spaarrekening worden gezet

Dus bij DPM, zijn naast er afschrijvingskosten, (soms) ook rentekosten (jaarlijks). Dit wordt berekend over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen:  (A+R)  x  ..% 

                        2

Aanschafprijs auto €45.000, Restwaarde €5.000
Economische levensduur is 5 jaar. De rente is 3%.
Hoeveel bedragen de jaarlijkse rentekosten van deze auto?

1. €240,-
2. €1350,-
3. €750,-
4. €1200,-

Personeelskosten, arbeidsuurtarief en factureertarief 

Personeelskosten v.e. bedrijf bestaan uit:

• Brutolonen
  
• Premies werknemersverzek., bijdrage ZVW, vakantiegeld (verplicht)
  
• Vrijwillige sociale lasten zoals reiskosten, lunch, feestfonds etc.
  
• Pensioenpremies (vrijwillig)
  

In de dienstverlening worden deze kosten omgerekend naar productief (= door te berekenen) uur : het arbeidsuurtarief

Dit is een intern tarief. 

Op de factuur naar de klant wordt gerekend met het factuurtarief:  arbeidsuurtarief  + 

opslag niet apart gefactureerde kosten  +  winstopslag

Tarieven worden altijd exclusief btw berekend!

Overige kosten

*Interestkosten (op leningen en andere kredieten)

*Kosten van de grond: geen afschrijvingskosten maar wel kosten als de grond toch minder waard wordt door bijv. drainagesyteem oid; belastingen m.b.t. de grond

*Kosten van Diensten van Derden: uitbesteed werk zoals schoonmakers, verzekeringen, advocaat, transport etc. etc.)

*Kosten van belastingen (bijv. WOZ, motorrijtuigen, assurantiebelasting)

*Overige kosten: vaak wil een bedrijf kosten gespecificeerd hebben zoals marketingkosten, administratiekosten, autokosten (eigen keuze)

2.2 Transferpricing

Bedrijven zijn vaak opgedeeld in onderdelen (business units)

Interne diensten zoals I.T., marketing, administratie werken voor álle bedrijfsonderdelen (zgn. shared service center)

         

       de prijs die het ene onderdeel aan het andere in rekening brengt, is de transfer price (interne verrekenprijs)

De meest voorkomende manieren van het bepalen van de transfer price, zijn:

* Marktgebaseerde transfer price 

(zelfde prijs als externe bedrijven 

 zouden rekenen)
* Kostengebaseerde transfer price (vaak: kosten + opslag)
* Onderhandelde transfer price: 

onderhandelen met eigen bedrijf en met andere bedrijven 

Voor de onderneming in totaal is er geen verschil in kosten, alleen de verdeling over de verschillende onderdelen is anders.

TP wordt soms gebruikt om zo min mogelijk winstbelasting te betalen 

 

Zoveel mogelijk winst moet worden gemaakt bij bedrijfsonderdelen in landen met een lage belastingdruk, en zo weinig mogelijk in landen met een hoge belastingdruk.

    belastingdienst houdt in de gaten dat de transfer price een zakelijke prijs is ('at arm's length'). Bedrijven leggen berekening admininistratief vast.