hoofdstuk 6

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

hoofdstuk 6

Terugblik hoofdstuk 5

Interest

Enkelvoudig/Samengesteld

Eindwaarde/contante waarde

som formule

nominale/effectieve interest

Formules

Eindewaarde: (vooruit)

En = K x (1+i )ⁿ

Contante waarde: (achteruit)

Cn = E x (1+i )‾ⁿ

Formules 

Handel in effecten

Aandelen

Obligaties en beleggingsfondsen

Geld met geld verdienen

Sparen

Aandelen

Obligaties

Beleggingsfondsen

Effectenbeurs

Effecten

• verhandelbare waardepapieren
• aandelen, obligaties, opties en aandelenparticipaties in  beleggingsfondsen

Aandeelhouder = Eigenaar

Aandeel op naam

     - Stemrechtloze aandelen

Aandeel aan toonder

    - Certificaten van aandelen

Nominale waarde aandeel

= bedrag dat op aandeel staat

Koerswaarde aandeel

= bedrag dat je voor het aandeel moet betalen als je het wilt kopen. 

Emissie van aandelen

• Emissie = plaatsing van nieuwe aandelen 
• Emissiekoers = prijs aandeel bepaald door bedrijf
• Mogelijke redenen voor emissie:
  Uitbreiding/ overname ander bedrijf/ herfinanciering/ versterking eigen vermogen/ vergroten naamsbekendheid

Aandelen kopen

• Provisie > bemiddelingskosten van de bank voor belegger
• Limietorder > maximale koopprijs; minimale verkoopprijs
• Market order > kopen zonder limiet
• Stop Loss order> kopen/verkopen bij bepaalde prijs

Beleggen in aandelen

• Meer risico dan op spaarrekening zetten

Opbrengst aandelen: 

• Koerswinst of verlies (aankoopkoers - verkoopkoers)
• Dividend:
  - Uitkering voor aandeelhouders bij winst
  - is percentage (bijvoorbeeld 5%) over nominale waarde 
  - dividendbelasting van 15% in te houden door BV/NV

Hoe kan je aan aandelen verdienen?

* Dividend (winstuitkering voor aandeelhouders)

* Koerswinst (kan ook verlies zijn!)

Dividendrendement:   Dividend      x 100%

                                     Beurskoers(of aankoopkoers of nominale waarde)

Koersrendement:       Verkoopprijs - inkoopprijs    x 100%

                                            inkoopprijs

Aandelenrendement: beide optellen

Koersverloop Tesla (2016-heden)

Wat bepaalt de koers van een aandeel? 

• Bedrijfsnieuws
• Beursklimaat 
• Marktrente 
• Marktsentiment (economische en politieke ontwikkelingen)

AEX-index

Obligaties

Obligatielening = grote geldlening op lange termijn die verdeeld is in kleine stukken

Obligatie = bewijs van deelname in obligatielening

- Interest ontvangsten

- Aflossing van lening

De beurskoers van een obligatie

Is uitgedrukt in een percentage van de nominale waarde. 

Voorbeeld: nominale waarde van een obligatie is € 250. Op de beurs is de obligatie te koop voor € 265. 

De beurskoers is 265/250 x 100% = 106%

Obligatie opbrengst

Couponrendement = (rente / aankoopprijs) x 100%

Koersrendement =

(verkoopprijs obligatie - aankoopprijs obligatie)   x 100%

                           aankoopprijs  

Converteerbare obligatielening

De obligatiehouder kan zijn obligaties, vaak met een bijbetaling, omruilen tegen aandelen. 

Conversieprijs = obligatie + bijbetaling

Zowel de uitgever als de obligatiehouder kunnen dit bepalen (afhankelijk van de gemaakte afspraken). 

Risicospreiding 

• spreiding over aandelen en obligaties 
• spreiding over verschillende bedrijven (aandelen/ obligaties) 
• spreiding over verschillende  overheden (obligaties) 

Of beleggen via beleggingsfondsen (let op kunnen verschillende doelen hebben) 

Beleggingsfondsen

Je kunt ook beleggen in een beleggingsfonds. 

Zo'n fonds verzamelt de inleg van een groot aantal beleggers en belegt die gelden in aandelen, obligaties en of andere waarden.

Spreiding is groot, risico's kunnen worden opgevangen. 

Hiervoor vraagt het beleggingsfonds wel transactiekosten en kosten voor beheer/administratie. Zo'n 1,75% van de inleg; dat ten koste gaat van rendement. 

Wat is een optie?

Een optie is een afgeleid product (derivaat) en geeft het recht om een bepaald product tegen een vooraf vastgestelde prijs en tijdstip te kopen of te verkopen. 

De waarde van een optie is voornamelijk gebaseerd op de koers van de onderliggende waarde, de looptijd van het optiecontract, de stijl en de volatiliteit.

Soorten opties

.

• De koper betaalt een premie aan de schrijver van de optie als vergoeding.  
• Opties op aandelen gaan per 100 aandelen, de vermelde koers is per aandeel 

Twee stijlen 

Hogere marktprijs

Voordelen opties

Voordelen beleggen in opties t.o.v. aandelen: 

• kleiner bedrag nodig 
• hoger rendement mogelijk, maximale verlies in bedrag  kleiner.

Rendement = winst/inleg x 100%

Verhouding beurskoers en uitoefenprijs

Verhouding beurskoers en uitoefenprijs

• Waarde optie = intrinsieke waarde + verwachtingswaarde 
• Alleen een optie "in the money" heeft een intrinsieke waarde

Voorbeeld: actuele koers Shell is € 26. Een calloptie Shell DEC23 met een uitoefenprijs € 21 kost € 7. 

Intrinsieke waarde = €26 - €21 = €5

Verwachtingswaarde = €7 - €5 = €2

Winst bij putoptie (verkopen)                Winst bij call optie (kopen)                          prijs 2,50 en uitoefenprijs 15 euro

Samen maken

e6.1

Uitleg praktische opdracht

24 september 12.30 uur D3.10

24 september 14.00 uur D3.10

27 september 9.00 uur D3.11

27 september 10.30 uur D3.11

27 september 14.00 uur D3.11

Maken in de les

z6.1/z6.2/z6.3/z6.4/e6.2/e6.3/z6.4