Grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom T3b

Aan de slag met grammatica         

• Test je kennis                                   
• Uitleg                                                   
• Aan de slag met opdrachten    

Test je kennis

• Zo meteen krijg je een aantal dia's te zien, waarin vragen worden gesteld.
• Probeer je antwoorden zo goed mogelijk te geven.
• Naderhand checkt je docent waar je nog moeite mee hebt. 
• Als je de les doorloopt, kan je docent dat zien. 
• Aan de hand van jouw deelname wordt de presentie bepaald. 
• Dus als je niet mee hebt gedaan, word je als afwezig genoteerd.

Waar staan alleen maar woordsoorten?

1. werkwoord persoonsvorm zelfstandig naamwoord
2. bijvoeglijk naamwoord telwoord persoonsvorm
3. werkwoord voorzetsel zelfstandig naamwoord
4. onderwerp bijvoeglijk naamwoord werkwoord

Wat is waar?

1. Een ZN kun je nooit in het meervoud zetten
2. Een BN zegt iets over een WW
3. Een BN kun je altijd in het meervoud zetten
4. Van een ZN kun je meestal een verkleinwoord maken

Wat is waar als het om de volgende zin gaat?
Jip heeft aan zijn aardige oma een bloem gegeven.

1. zijn = ww
2. Jip = bn
3. aardige = bn
4. aan = bijw

Wat is waar als het om de volgende zin gaat?
Straks ga ik op mijn kamer huiswerk maken.

1. straks = zn
2. huiswerk = zn
3. ik = zn
4. op = bijw

Om welke woordsoort gaat het hier?

Je kunt mij vaak in het meervoud zetten en ook kun je meestal een verkleinwoord van mij maken. 

Ook kun je vaak een lidwoord voor mij plaatsen.

1. Bijvoeglijk naamwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Werkwoord
4. Telwoord

Maak een eigen zin met de volgende woordvolgorde:
LW - BN - ZN - WW - VZ - LW - BN - ZN - WW
Let op! De woorden moeten dus in deze volgorde in jouw zin staan.

Lisa had veel pech, toen ze haar been brak.
Bij welke woordsoort hoort 'veel'?
Let op:
Noteer de juiste afkorting (ww, lw, zn, bn, tw, vz, bw), anders wordt je antwoord fout gerekend.

De aardige coureur heeft gisteren in de laatste race  verloren.

bw

vz

tw

bn

zn

lw

ww

Korte herhaling

•  In het volgende filmpje wordt de grammatica van de woordsoorten nog eens kort, maar duidelijk, uitgelegd.
• Tussentijds stopt het filmpje enkele keren, dan moet jij een vraag beantwoorden OF krijg je extra uitleg.
• Daarna gaat het filmpje weer verder. 

00:52

Welke uitspraak is juist?

1. 'n is een lidwoord
2. 't is geen lidwoord
3. en is een lidwoord

00:52

Je hoeft de verschillende soorten werkwoorden NIET te kennen.

Je moet dus alleen weten OF een woord een werkwoord is.

01:47

Let op!

Alle namen zijn ook zelfstandige naamwoorden!

02:42

Wat is 'gouden' in de volgende zin?
De gouden ring is prachtig.

Tip: je kunt het antwoord in je boek vinden - blz. 141

1. bijvoeglijk zelfstandig woord
2. bijvoeglijk voorzetsel
3. stoffelijk bijvoeglijk naamwoord
4. materialen bijvoeglijk naamwoord

Het schema uit je boek

en..nog wat extra uitleg

Telwoord

Bij telwoorden gaat het NIET alleen om getallen.

Het gaat om een hoeveelheid of een volgorde.

VEEL, LAATSTE, WEINIG, MIDDELSTE, enz. kunnen dus ook telwoorden zijn!

Voorzetsel

De voorzetsels ken je ook wel als KASTwoorden.

Denk maar aan IN de kast, OP de kast, NAAST de kast, OVER de kast, enz. 

Bijwoord

Een 

• Op de volgende dia's zie je steeds een zin, waarin 2 woorden zijn onderstreept. 
• Geef aan welke woordsoorten het zijn. 
• Let op! De antwoorden staan in de volgorde van de zin. 

De rode rozen in oma's tuin bloeien prachtig. 

1. bijvoeglijk naamwoord voegwoord
2. bijvoeglijk naamwoord bijwoord
3. bijwoord voegwoord
4. bijvoeglijk naamwoord zelfstandig naamwoord

Eigenlijk mag je niet naar buiten, maar mijn broertje doet het toch.

1. zelfstandig naamwoord voegwoord
2. werkwoord bijwoord
3. werkwoord voegwoord
4. telwoord bijwoord

De laatste tijd worden we opgeroepen om zoveel mogelijk thuis te blijven, want zo beschermen we elkaar. 

1. bijvoeglijk naamwoord voegwoord
2. telwoord bijwoord
3. bijvoeglijk naamwoord bijwoord
4. telwoord voegwoord

Wat vind je nog moeilijk?
Stel je vraag hier!

Nakijken!

• Kijk je antwoorden na!
• Snap je het nog niet? 
• Neem dan alle theorie nog eens goed door.
• Lukt het je nog niet? 
• Stuur je vraag via berichten of via Teams naar mevrouw Nuis. 

Antwoorden

Opdracht 1

1 omhakken (ww, andere woorden zijn zn)

2 straks (bw, andere woorden zijn vz)

3 zestiende (tw, andere woorden zijn bn)

Opdracht 2

1 meteen = bw; met = vz; gemaakt = ww

2 Sommige = tw; expositie = zn

3 Mandy = zn; vroeger = bw; een = lw

4 exclusieve = bn; de = lw

5 zijn = ww; goedkoop = bn

6 Twee derde = tw; tegen = vz

Opdracht 3

ouders - zn  / vaak - bw  / met - vz

besloot - ww  / veelgebruikte - bn

acht - tw 

het - lw / op - vz

Hashtag - zn / eerste - tw / een - lw 

Israëlisch - bn / genoemd - ww / nu - bw

Opdracht 4

1 maar

2 terwijl

3 Zodra

4 want

5 Doordat

6 of

Opdracht 6

1 Grand Canyon = zn

2 stuurde = ww; omdat = vw

3 laatste = tw; mogelijke = bn; grapjas = zn

4 en = vw; gelukt = ww

5 Toen = vw

6 In = vz; terwijl = vw

7 opdat = vw

8 eigenlijk = bw

Opdracht 6

1 Grand Canyon = zn

2 stuurde = ww; omdat = vw

3 laatste = tw; mogelijke = bn; grapjas = zn

4 en = vw; gelukt = ww

5 Toen = vw

6 In = vz; terwijl = vw

7 opdat = vw

8 eigenlijk = bw

Huiswerk 

• Blz. 144 t/ 146 - spelling
  
• Lees de theorie goed door! Het lijkt makkelijker dan het is (bij sommige woorden)
  
• Maken opdracht 1 t/m 5 (opdracht 5 gaat verder op blz. 146)