Herhaling Hoofdstuk 5

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhaling Hoofdstuk 5

Nederland is een handelsland

We exporteren (uitvoer): we verkopen goederen en diensten aan buitenlandse bedrijven en personen.

We importeren (invoer): we kopen goederen en diensten uit het buitenland.

De import van goederen en diensten kost ons geld. Die import kunnen we betalen met de opbrengst van onze export.

Importeren

Exporteren

Waarom zou je importeren?

Redenen om te importeren

• producten buitenland goedkoper gemaakt kunnen worden
• als buitenlandse producten een betere kwaliteit hebben
• als bepaalde grondstoffen niet /weinig voorkomen in NL
• als we bepaalde landbouwgewassen niet kunnen verbouwen omdat ons klimaat er niet geschikt voor is
• omdat Nederlandse consumenten de keuze willen hebben tussen verschillende producten en merken

Wederuitvoer

"goederen die we eerst invoeren en daarna doorverkopen aan het buitenland"

De ingevoerde producten zijn dan maar kort in Nederland

                                  

                                      haven Rotterdam

Internationale handel belangrijk?

Als je wil bepalen hoe belangrijk de internationale handel is voor ons land dan vergelijk je de invoerwaarde of de uitvoerwaarde met het nationaal inkomen.

Nationaal inkomen = het inkomen van alle inwoners van Nederland bij elkaar opgeteld

Importwaarde en exportwaarde

importwaarde = ingevoerde hoeveelheid x prijs per stuk

Exportwaarde = uitgevoerde hoeveelheid x prijs per stuk

Een land koopt 3 miljoen kilo bananen in tegen een prijs van € 1,00 per kilo

Importwaarde = 3.000.000 x € 1,00 = € 3.000.000,-

Importquote

importquote = totale invoerwaarde : nationaal inkomen x 100%

we kijken dus hoeveel % is alles wat we importeren/invoeren van ons nationaal inkomen

Voorbeeld: Nationaal inkomen is 680 miljard en de totale invoer is 

485 miljard euro. 

Dan is de importquote = 485 miljard : 680 miljard x 100% = 71,3 %

Exportquote

exportquote = totale uitvoerwaarde : nationaal inkomen x 100%

we kijken dus hoeveel % is alles wat we exporteren/uitvoeren van ons nationaal inkomen

Voorbeeld: Nationaal inkomen is 680 miljard en de totale uitvoer is

540 miljard euro.

Dan is de exportquote = 540 miljard : 680 miljard x 100% = 79,4 %

Wat zegt een import- of exportquote nou eigenlijk?

Aan de quotes kun je zien of internationale handel belangrijk is voor een land. Nederland heeft een hoge importquote en een hoge exportquote. Dit noem je ook wel een OPEN ECONOMIE

Landen die weinig invoeren en uitvoeren ten opzichte van hun nationaal inkomen hebben meer een GESLOTEN ECONOMIE

Betalingsbalans

Overzicht van de totale uitvoerwaarde (ontvangsten van het buitenland) en de totale invoerwaarde (uitgaven aan het buitenland)

Oefenen

Kader:  Maak vraag 1 , 3, 4, 5, 9

Basis :  Maak vraag 1 t/m 5

Europese Unie

Dit zijn alle EU lidstaten. LET OP deze voeren niet allemaal de euro!

Interne markt

De interne markt betekent dat de lidstaten op economisch vlak met elkaar samenwerken:

• Vrij verkeer van goederen en diensten (vrijhandel)
• Vrij verkeer van personen (wonen en werken)
• vrij verkeer van kapitaal (sparen en beleggen)

Verschillen -> oneerlijke concurrentie

Ondanks samenwerking zijn er onderling nog veel verschillen:

• verschillende BTW tarieven en vennootschapsbelasting
• Andere milieu regels

Harmonisatie = gelijktrekken van de verschillen tussen de lidstaten door de Europese commissie

EMU Europese Monetaire Unie

Landen binnen de Europese Unie die de euro hebben. Deze landen samen noem je ook wel de eurozone.

ECB = Europese Centrale Bank:

• waarde euro bewaken (prijsstabiliteit)
• hoogte vd rente vaststellen die banken betalen bij lenen
• omloop brengen van nieuwe bankbiljetten

ECB

Rente verhogen -> minder geleend -> minder uitgegeven -> minder productie -> minder werk -> minder vraag -> prijs daalt

ECB verlaagt de rente ->  Maak een vicieuze cirkel 

Protectiemaatregelen (of protectionisme of handelsbelemmeringen) zijn maatregelen die de EU neemt om de productie en werkgelegenheid van bedrijven in de EU te beschermen tegen concurrentie van buitenaf.​

​

Het tegenovergestelde van protectionisme is vrijhandel.

Protectiemaatregelen

Protectiemaatregelen

Vrijhandel

Veel mensen zijn voorstander van wereldwijde vrijhandel omdat zij verwachten dat door vrijhandel de welvaart overal kan toenemen.​
Daarom proberen landen afspraken te maken over het afschaffen van protectiemaatregelen 

(World Trade Organization/Wereld handelsorganisatie WHO)

(vrijhandel is dus het tegenovergestelde van protectie)

Globalisering

Bij de productie van goederen hebben steeds meer landen een aandeel daarin.

Dat komt door:

1. het openstellen van grenzen tussen landen.

2. technologische ontwikkelingen op het gebied van communicatie en transport

Deze toenemende vrije wereldhandel noem je globalisering.

Gevolg Globalisering

Toename van de internationale arbeidsverdeling

Dit betekent dat een product wordt gemaakt en geëxporteerd door het land dat dit het beste en goedkoopste kan.

INTERNATIONALE Arbeidsverdeling

Nadelen Globalisering

• Grote bedrijven verplaatsen hun productie naar lagelonenlanden. Vooral laaggeschoolde werknemers kunnen daardoor hun baan verliezen.
  
• Het kan leiden tot ongelijke verdeling van de welvaart, want landen met een minder goede concurrentiepositie raken verder achterop.
  
• Negatieve gevolgen voor het milieu.
  

Internationale concurrentiepositieI

De internationale handel is belangrijk voor 

• de werkgelegenheid 
• economische groei van ons land

 Daarom moet Nederland zorgen voor een sterke internationale concurrentiepositie.

Dat betekent dat ons land in staat is om beter en/of goedkoper te produceren dan andere landen. Daarvoor moeten we een goede kwaliteit goederen en diensten leveren tegen een aantrekkelijke prijs.

Hoe kan Nederland een sterke internationale concurrentiepositie behouden?

Dat kan als Nederland blijft zorgen voor goed onderwijs, goede gezondheidszorg, een goede infrastructuur en voldoende investeringen in innovaties.

Door deze koersstijging worden Zwitsers producten voor het buitenland

 duurder. De vraag naar Zwitserse producten neemt hierdoor af en de export van Zwitserland daalt.

Door deze koersstijging worden Zwitsers producten voor het buitenland duurder. 

1,00 ->              een tas van 20 frank kost dan 20 euro 

1,50 ->             een tas van 20 frank kost dan 30 euro  

De vraag naar Zwitserse producten neemt hierdoor af en de export van Zwitserland daalt.

 

Onthoud!

Wat betekent een hoge wisselkoers van de dollar bij import?

GEVOLG IMPORT -> consumenten moeten meer betalen voor geïmporteerde producten uit Amerika-> import zal dalen
 

wat betekent een hoge wisselkoers van de dollar bij export?

GEVOLG EXPORT: de exportprijzen dalen omdat je voor je dollars meer euro’s krijgt dus export wordt goedkoper -> stijgt de export 

Oefenen

Kader: Maak vraag  2, 6, 7, 8, 10 , 11, 12, 13

Basis maak vraag 6 t/m 13

Nakijken

Kijk je antwoorden na met het antwoorden model 

Klaar?  ->  Keuzemenu:

* Samenvatten H 5 en 6

* Filmpjes bekijken studiewijzer (alleen met oortjes)

* Oefentoets maken van H 5 of 6 online methode

* begrippen leren