3.1 Platentektoniek rond de Middellandse Zee

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

 3.1 Platentektoniek rond de Middellandse Zee

H3 Middellandse Zeegebied

Domein Aarde

VWO 6

Lesdoel

• Je weet welke plaattektonische bewegingen in het Middellandse Zeegebied plaatsvinden.
• Je weet de kenmerken die typisch zijn voor een subductiezone.
• Je begrijpt dat de plaattektonische situatie in het Middellandse Zeegebied zo complex is door de aanwezigheid van microplaten.
• Je kunt met behulp van kaarten en blokdiagrammen het landschap rond de Middellandse Zee analyseren (wat, waar, waarom daar zo?).

Noem drie eilanden in de Middellandse zee

Noem twee gebergten rondom de Middellandse zee

Eerst even uitzoomen..

Echter, de situatie is gecompliceerder...

divergentie

convergentie

transform

convergentie

Platentektoniek in een notendop

Afrikaanse -> Euraziatische

• Beweging aangedreven door wegzakken oceanische korst (oosten).
• Euraziatische plaat schuift beetje weg -> rekkrachten (westen).
• Gevolg: afgebroken microplaten met eigen bewegingsrichting

Alpiene plooiingsfase

• Apulische plaat beweegt noordelijk -> Alpen
• Iberische plaat -> Pyreneeën

Italië

Tyrrheense plaat: tegen de wijzers van de klok in rondom scharnierpunt Gibraltar

Italië

• Apulische plaat (oceanisch) duikt onder Tyrrheense plaat.
  Noorden langzamer dan zuiden

• Apennijnen: plooiing en opheffing, noord naar zuid.
  Vulkanisme: zuiden actiever dan noord

 

Egeïsche zee - Griekenland

Subductie

Afrikaanse plaat duikt onder Egeïsche plaat

Te zien aan:

• De rand van de Egeïsche zee wordt samengeperst -> gebergten
• Boog van vulkanen langs de rand van de plaat

Maar anders, want ...

1. Afrikaanse plaat steeds ouder, dus zwaarder. Zakt eerder weg (rollback subductie).
   
2. Helleense boog verschuift naar het zuiden.
3. Egeïsche plaat wordt uitgerekt. Komt dus lager te liggen en is onder water gelopen.
4. Eilanden zijn dus toppen van gebergte

Nog wat extra uitleg

Roll-back subductie

1. Afrikaanse plaat steeds ouder, dus zwaarder. Zakt eerder weg (rollback subductie).
   
2. Helleense boog verschuift naar het zuiden.
3. Egeïsche plaat wordt uitgerekt. Komt dus lager te liggen en is onder water gelopen.
4. Eilanden zijn dus toppen van gebergte

Aan de slag

Maak de opdrachten 1, 2, 3 en 6 van par. 3.1.