Les 30 - opbouw betoog

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Waar hebben we het vorige keer ook alweer over gehad?

Je had kunnen denken aan...

• Standpunt
• Feitelijk argument
• Waarderend argument
• Cirkelredenering
• Te snelle conclusie 

Leerdoel

Je leert hoe je iemand kunt overtuigen door middel van een betoog

Een betoog is een overtuigende tekst!

Stappen

1. Bepaal je standpunt

2. Bedenk argumenten
3. Verdiep je in tegenargumenten
4. Kies je argumenten
5/6. Maak een schrijfplan
7. Schrijf je tekst

Wat is het standpunt van de schrijver?

Verzin zelf het derde argument

Opbouw

De hoofdgedachte staat altijd centraal. Dit is de belangrijkste mededeling in een zin. Bij een betoog altijd het ---> standpunt

• Inleiding 1. Aandacht trekken (door het onderwerp persoonlijk te maken, een anekdote, grapje of de actualiteit

• Inleiding 2: Introductie van het standpunt (dit kan soms ook in de vorm van een vraag)

Opbouw

In het middenstuk komen je argumenten

In het slot herhaal je je standpunt.

Wat is een hoofdgedachte?

Bedenk een hoofdgedachte:
Het is aanvaardbaar om te liegen voor een hoger doel

Bedenk een hoofdgedachte:
Bovendien zuiveren planten de lucht in huis

Hoofdgedachte: Voetbalkantines zouden over moeten stappen op vegetarische bitterballen
Publiek: vaste bezoekers van de kantine en bitterballiefhebbers

Bedenk 2 argumenten die werken bij dit publiek

Bedenk een aandachtstrekker
Je zus gaat trouwen. Jij houdt een speech. Je vertelt waarom haar echtgenoot de beste partner ever is. Hoe trek je de aandacht van het publiek

Noem een situatie waarin jijzelf ooit een betoog hebt moeten houden.

Hoofdgedachte

• hoofdgedachte = één zin (wat zegt de schrijver over het onderwerp?)

•  In betoog: hoofdgedachte = jouw standpunt

Maar er is meer dan inhoud

Je moet een speech ook goed kunnen brengen

Let dan op

hoe je formuleert

de woordkeuze

de stijl

een goede voordracht

Huiswerk

Maak: les 30, vraag 1 t/m 4

Bekijk de toespraak I have a dream van Martin Luther King

Geef hier je antwoorden op vraag 1 (een hoofdgedachte benoemen)

De juiste volgorde van het betoog van vraag 2 is:

1. e,a,d,c,b
2. b, e, a, d, c
3. c,d,a,e,b
4. a,d,c,b,e

Bij vraag 3 moest je een hoofdgedachte bedenken.
Het is beter als er geen kinderen aanwezig zijn bij de loterij op Koningsdag (publiek kinderen van 8 tot 10 jaar)

Vraag 4: bedenk een aandachtstrekker

Noem een situatie waarin jij een betoog hield.

In speeches is mooi formuleren belangrijk. Geef een voorbeeld van mooi taalgebruik in de speech van Martin Luther King

Als Martin Luther King steeds herhaalt 'I have a dream', dan ondersteunt dat

1. de verwoording
2. de inhoud
3. de voordracht

Robbert Dijkgraaf gebruikt encyclopedieën om de ouderdom van het heelal te beschrijven. Dit ondersteunt

1. de verwoording
2. de inhoud
3. de voordracht

Ophra Winfrey gebruikt vaak haar duim en wijsvinger voor nadruk. Dit ondersteunt

1. de verwoording
2. inhoud
3. voordracht