2Mh meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Grammatica

Meewerkend voorwerp

Programma 

• Herhalen uitleg grammatica  meewerkend voorwerp 
• Oefenen met het meewerkend voorwerp
• Gelegenheid voor vragen over het huiswerk
• Opdrachten online maken = huiswerk di. 19/1

Wat is persoonsvorm (pv) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. geef
3. mijn opa
4. een boek

Wat is het onderwerp (ow) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. geef
3. mijn opa
4. een boek

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wg) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. geef
3. mijn opa
4. geef voor zijn verjaardag

Wat is het lijdend voorwerp (lv)in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. mijn opa
3. een boek
4. voor zijn verjaardag

Uitleg meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp

De vraag:
aan wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp

Mijn moeder geeft morgen het pakket aan de buurman.

Stappenplan: pv, zinsdelen, onderwerp, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp.

Uitleg meewerkend voorwerp

Let op: 

- Het mv kan beginnen met aan of voor, maar dit hoeft niet. Als het zinsdeel niet met aan of voor begint, kan je het er vaak voor denken. Als aan of voor wél in de zin staat, kun je het weglaten. 

- Het meewerkend voorwerp is meestal een levend wezen of instantie. 

Wat is het meewerkend voorwerp (mv) in deze zin?

Ik geef mijn opa een boek voor zijn verjaardag.

1. Ik
2. mijn opa
3. een boek
4. voor zijn verjaardag

Uitleg meewerkend voorwerp

Voorbeelden:

- | Julia en Kim | gaven | een cadeautje | aan hun moeder.|

- | Ik | vroeg | het | (aan) haar.|

- | Mijn vriend | geeft | (aan) de poes en de hond | hun eten.|

- | Zij | laat | al haar geld | na | aan goede doelen.|

Theorie

1. gezegde: alle werkwoorden uit de zin
2. onderwerp: wie (wat) + gezegde?
3. lijdend voorwerp: wat (wie) + gezegde + onderwerp
4. meewerkend voorwerp:
   aan/voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Meewerkend voorwerp

• Aan / voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?
• Check daarna of je aan of voor kunt weglaten of toevoegen. Soms moet je hiervoor de woordvolgorde aanpassen.

Ik /wil /aan mijn oma /graag/ een dikke knuffel /geven.

De postbode gaf ons pakketje aan de buurvrouw.

Wat is 'De postbode'?

1. meewerkend voorwerp
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

De postbode gaf ons pakketje aan de buurvrouw.

Wat is 'ons pakketje'?

1. meewerkend voorwerp
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

De postbode gaf ons pakketje aan de buurvrouw.

Wat is 'aan de buurvrouw'?

1. meewerkend voorwerp
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp

• Ik wil aan mijn tante een grote bos bloemen geven.
• Ik / wil / aan mijn tante / een grote bos bloemen / geven
• wg = wil geven
• ow = ik (Wie wil?)
• lv = een grote bos bloemen (Wat wil ik geven?)
• mv --> Aan wie wil ik een een grote bos bloemen geven? aan mijn tante
• Controle: kan ik aan weglaten? 
• JA: Ik wil mijn tante een grote bos bloemen geven. --> meew. voorwerp

Is dit een meewerkend voorwerp?

Hij maakte het [aan de zijkant] vast.

1. ja
2. nee

Let op:

• Als een zinsdeel met aan of voor begint en het geeft een plaats / plek / locatie aan, dan is het GEEN meewerkend voorwerp.
• Als er geen lijdend voorwerp in de zin staat, kan er GEEN meewerkend voorwerp in de zin staan.
• Een onderwerp en een lijdend voorwerp kunnen NIET met een voorzetsel beginnen: aan, voor, tussen, op, over, in, achter, met, na

Is dit een meewerkend voorwerp?

De juf geeft [aan hem] een compliment.

1. ja
2. nee

Is dit een meewerkend voorwerp?

In het vliegtuig zit hij graag [aan het gangpad].

1. ja
2. nee

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Mag ik u een kopje thee inschenken?

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Ik gaf mijn moeder een kus.

Wat is het meewerkend voorwerp (MV) in de zin:

Ivo gaf Mascha een klap in haar gezicht.