Kortademigheid

• Doktersassistente
• MBO
• Studiejaar 2,3

Kortademigheid

Lesdoelen

• De student kan benoemen wat de oorzaken kunnen zijn van kortademigheid.
• De student kan benoemen wanneer welke vervolgstappen genomen moeten worden bij kortademigheid.
  
• De student oefent met casuïstiek m.b.t. het onderwerp hoesten en kortademig
• De student kan aan het einde van de les benoemen wat zijn of haar aandachtspunten zijn bij het triëren.

Wat gaan we doen deze les?

• Theorie kortademigheid
• Casussen oefenen
• Huiswerk

Welke vragen stel je om te achterhalen of iemand kortademig is?

• Kan het nog zinnen spreken ? 
• Trekt het de ribbetjes in en spert het de neus open bij het ademen? 
• Hoe snel onstaan? 
• Kwijlt de patient omdat het pijn doet? Doorgang te klein? 
• Bloed bij het hoesten? 
• Gevolg van een ongeval? 
• Hoe ziek? 
• Bekend met astma, COPD, hartfalen of hyperventilatie? 

Theorie

Kan het nog zinnen spreken ?

Trekt het de ribbetjes in en spert het de neus open bij het ademen?

Hoe snel onstaan?

Kwijlt de patient omdat het pijn doet? Doorgang te klein?

Bloed bij het hoesten?

Gevolg van een ongeval?

Hoe ziek?

Bekend met astma, COPD, hartfalen of hyperventilatie? 

Theorie

Airway- Luchtweg

Breathing-Ademhaling

Circulation-Circulatie

Disability-Bewustzijn

Environment-Omgeving

Er is iets mis in het  transportsysteem van zuurstof:​

• aandoening aan luchtwegen​
• bloedsomloop​
• psychisch​
• allergische reactie

Aandoeningen

Asthma cardiale

Vocht achter de longen door ernstig acuut hartfalen:

Zeer benauwd, rochelt, het gevoel te stikken, cyanotisch.

Astma/COPD

Exacerbatie: piepende ademhaling. Helpt medicatie?

Aandoeningen

Hyperventilatie

Te snelle of te diepe ademhaling

Gevaarlijk als het een eerste aanval is!

Longembolie

Longembolie: stolsel in bloedvaten.

Kortademigheid en pijn vastzittend aan ademhaling

Risicofactoren: Operatie, langdurig bedrust, roken, eerdere trombose, kraambed

Aandoeningen

 Pneumothorax = klaplong: er zit lucht in de pleuraholte, de ruimte tussen 2 longvliezen 

Longen kunnen gaswisselingsfunctie niet

goed meer uitoefenen.

Door trauma of spontaan bij jonge mensen.

Plotselinge POB en kortademigheid.

Corpus alienum: vreemd voorwerp

Aandoeningen

RS-virus: (Respiratoir syncytieel virus)

Gevaarlijke infectie jonge kinderen/ zuigelingen: hoesten, piepen en ademhalingsproblemen

--> lagere luchtwegen ontstoken

Welke aandoeningen/ziektes
ken je die kortademigheid veroorzaken ?

Voorbeelden: hyperventilatie, astma, COPD, longontsteking, bronchitis 

Wij gaan het hebben over: verslikking, paniekaanval, voorwerp in de neus en kortademigheid (COPD, astma en hartinfarct)

Ernstig (tenzij patiënt bekend is met kortademigheid)​

Aandoeningen:

• bloed ophoesten (geknapt bloedvaatje, tuberculose, longkanker of longembolie)​
  
• plotselinge kortademigheid (bacteriële ontsteking aan strotklepje)​
  
• pneumothorax (klaplong)​
  
• thoraxtrauma (kneuzing of fractuur van ribben)​
  
• longembolie (stolsel in een longslagader)​
  
• kortademigheid na verslikken/inslikken voorwerp​
  
• hartfalen of astma cardiale (acuut hartfalen)​
  
• bronchiolitis (RS-virus)​
  
• astma ​
  
• copd​
  
• pneumonie (longontsteking)​
  
• kinkhoest​
  
• kortademigheid door stress

Urgenties

kortademigheid

U1 en U2​

• veel bloed ophoesten en daardoor kortademigheid ​
  
• plotselinge kortademigheid​
  
• kwijlen en hoorbare ademhaling​
  

​

U3​

• kortademigheid en patiënt niet bekend met hyperventilatie of astma/copd​
  
• kortademigheid na een ongeval​
  

​

U5​

• Astma/ COPDExtra dosis luchtwegverwijder.
• Hyperventilatie, recidief
  

Adem rustig, 3 seconden in en 6 seconden uit. Zoek afleiding (kniebuigingen maken, hardop voorlezen enzovoort).

U1 en U2

U3

U5

​Veel bloed ophoesten en daardoor kortademigheid. 

Plotselinge kortademigheid

Kwijlen en hoorbare ademhaling​.

Kortademigheid na een ongeval.

​Kortademigheid en patiënt niet bekend met hyperventilatie of astma/copd.

Astma/ COPD, niet urgent

Extra dosis luchtwegverwijder.

Hyperventilatie, recidief.

Matig benauwd is:

1. Patiënt kan geen 5 woorden achter elkaar uitspreken
2. Patiënt gebruikt zijn hulp ademhalings- spieren
3. Patiënt heeft veel pijn
4. Patiënt geeft aan erg benauwd te zijn

Hoe noem je een ontsteking van het strottenklepje?

1. Pleuritis
2. Epiglottis
3. Uvulitis
4. Supraglottis

Wat is een corpus alienum?

1. Jezelf erg verslikken
2. Kortademig door hevige pijn
3. Het ingeslikt hebben van een knikker
4. Pijn vastzittend aan de ademhaling

Wat is typerend voor een exacerbatie van astma/COPD:

1. Snelle ademhaling
2. Rochelende ademhaling
3. Erg rustige ademhaling
4. Piepende ademhaling

Asthma cardiale is?

1. exacerbatie van astma
2. ernstig acuut hartfalen
3. stolsel in longvaten

Wat is een pneumothorax?

1. Longkneuzing
2. Longontsteking
3. Klaplong

Hyperventilatie kan bij een eerste aanval een ernstig symptoom zijn

1. waar
2. niet waar

RS virus is voor oudere kinderen gevaarlijk

1. waar
2. niet waar

Werk in een tweetal.​

Kies een aandoening gerelateerd aan kortademigheid .

Onderzoek en maak aantekeningen over: ​

1. Welke symptomen er bij deze aandoening horen.​
   
2. Of er verschillende vormen zijn (minder ernstig, ernstig)​
   
3. Welke actie er moet worden ondernomen of welk advies er gegeven moet worden.​
   
4. Pak de triagewijzer erbij en zoek uit welke informatie relevant is voor jullie aandoening. ​
   

Bedenk samen een casus.

Schrijf deze als instructie voor een patiënt in een rollenspel.​

​

• Wat wist je al?​
• Wat was nieuw voor jou?​
  
•  Wat zou je nog meer willen weten?​
  
• Wat vond je van de les?

Lezen NHG triage wijzer: brandwond