4.3 proeven, ruiken, voelen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

welkom

Planning

• PTA voortgang
• Herhaling zien en horen
• Uitleg 4.3 proeven, ruiken, voelen
• Zelfstandig werken 

PTA

• Inleverdatum:  Vrijdag 14 juni (in Classroom)
• Vragen?

Waarom smaakt je eten anders als je verkouden bent?

Hoe neem je smaak waar?

Met smaakzintuigen (smaakpapillen) in je tong neem je smaken waar:

• Zoet
• Zuur
• Zout
• Bitter
• Umami

Hoe neem je smaak waar?

Hoe ruik je?

• Je ruikt met je reukzintuig
  
  
• Het reukzintuig is deel van
   het neusslijmvlies
  
  
• Geurstoffen komen via de 
   lucht bij de reukzintuigcellen 
  of reukharen 

Proeven:

Is een combinatie van reuk en smaak 

Als reuk is verstoord dan is de smaak veel minder goed. 

De huid en zijn zintuigen

De huid

Welke zintuigen liggen er in je huid?

1. Warmtezintuigen
   - gevoelig voor hogere temperatuur dan eigen lichaamswarmte
2. Koudezintuigen
   - gevoelig voor lager temperatuur dan eigen lichaamswarmte
3. Tastzintuigen
   - gevoelig voor aanraken met vingertoppen
   - in de vingertoppen liggen veel tastzintuigen dicht bij elkaar
4. Pijnzintuigen
   - doodlopende uiteinde van zenuwen, zijn voor het waarnemen van pijn

De huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

Waar bevinden zich de zintuigen in je huid? Sleep het zintuig naar de juiste huidlaag.

Opperhuid

Lederhuid

Onderhuidsbindweefsel

Pijnzintuig

Tastzintuig

Warmte-zintuig

koude-zintuig

Hoe heten de cellen van je smaakzintuig?

1. smaakpupillen
2. smaakpapillen
3. reukzintuigcellen
4. trilharen

Er komt een geurstof in je neus.
Je reukzintuig wordt geprikkeld.
Wat gebeurt er nu met je reukzintuig?

1. Het reukzintuig maakt impulsen en stuurt die naar de hersenen.
2. Het reukzintuig ontvangt impulsen en reageert hierop.
3. Het reukzintuig maakt prikkels en stuurt die naar de hersenen
4. Het reukzintuig neemt een geur waar.

Hoe blijft je lichaam op temperatuur?

Hoe blijf je op temperatuur ?

Informatie over temperatuur komt via warmte- en koude- zintuigen in je hersenen. 

Hersenen regelen dat je lichaam op 37oC blijft door af te koelen of op te warmen

Hoe koelt je lichaam af?

Bloedvaatjes wijder

Zweetkliertjes

Zweet

Woestijnhaas

opwarmen

• bloedvaten worden nauwer
• Rillen 
• kippenvel

Zelfstandig werken

Maak de opdrachten van 4.3 via Nectar Online.

10 minuten ZS, daarna ZF. 
Je mag muziek luisteren

4.4 zenuwstelsel (deel 1)

Je kunt de delen van het centraal zenuwstelsel benoemen en van elk deel de functie beschrijven.

Je kunt de bouw, de ligging en de werking van zenuwcellen uitleggen.

zenuwstelsel

• Prikkels zetten om in impulsen en verplaatsen via zenuwen naar centraal zenuwstelsel.
•  Alle impulsen komen langs je ruggenmerg op de heen en terugweg

soorten zenuwcellen

Soorten zenuwcellen 

uitleg soorten zenuwcellen

Gevoelszenuwcel: Van zintuig naar hersenen

Schakelcel: In het centrale zenuwstelsel. Verbinding tussen gevoelszenuwcel en bewegingszenuwcel.
Bewegingszenuwcel: Van hersenen naar spier/klier.

Zelfstandig werken

Maak opdrachten 1 t/m 15 van 4.4

Je mag hierbij muziek luisteren.
Hanteer zf.