Infectieziekten

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Infectieziekten

Oriënteren op ziekenhuiszorg

Wat is wat?

Infectie?

Ontsteking?

Soorten afweer?

B- en T-cellen?

Sepsis?

gram positief en negatief?

De verpleegkundige zorg?

Hoe beschermen we ons?

Afweersysteem = immuunsysteem.

1ste linie = huid en slijmvliezen

2e linie = aangeboren afweer (Aspecifiek)

3e linie = verworven afweer (Specifiek)

Immuunsysteem

Wat als de verdediging werkt... of niet werkt?

Ontsteking

Infectie

Sepsis

Hoe?

via de mond of de neus,

door aanraking met de handen,

 via bepaalde lichaamsopeningen (neusgat, vagina, gehoorgang,...), 

door seksueel contact, 

via een verwonding (een schaafwond, een operatiewond,...), 

via de voeding (een voedselinfectie), enzovoorts.

Ontsteking ( inflammatie)

 een beschermingsreactie van ons lichaam op beschadiging van bepaalde lichaamsweefsels (bv. huid, spieren, gewrichten, slijmvliezen...)

Ontstekingen kunnen ook van binnenuit ontstaan, zoals een slijmbeursontsteking. Dit heet een steriele ontsteking omdat het ontstaat zonder inmenging van buitenaf.

Voorbeeld ontstekingen:

-ontstoken vinger: door bijv een splinter.

-artritis: gewrichtsontsteking.

-jicht: urinezuurkristallen die in een gewricht neerslaan (meestal de grote teen) en een ontstekingsreactie veroorzaken.

-wondroos: ontsteking van de huid.

-koortslip: herpesvirus.

-botbreuk/wond: kan gaan ontsteken.

Ontsteking kan worden: Infectie

Een infectie wordt altijd veroorzaakt door een vreemd organisme (een bacterie, virus, schimmel, parasiet...) dat het lichaam binnendringt.

 Een infectie is een besmetting.

Niet alle infecties worden een ontsteking en niet alle ontstekingen worden veroorzaakt door een infectie (denk aan steriele ontsteking)

enkele voorbeelden infecties:

Urineweginfecties: vaak veroorzaakt door een bacterie. (risico inbrengen katheter)

Luchtweginfecties: vaak veroorzaakt door een virus of bacterie.

Buikgriep: door een infectie met een bacterie of parasiet in je maag-darmkanaal.

Vaginale infecties – zoals de door schimmel veroorzaakte candida infectie of SOA’s veroorzaakt door een virus of bacterie.

wat zijn symptomen van een ontsteking?

Als je een infectie hebt, krijg je altijd een ontsteking

1. Waar
2. Niet waar

niet alle infecties gaan gepaard met ontsteking en niet alle ontstekingen worden veroorzaakt door infectie.

1. Waar
2. Niet waar

Infectie kan worden: een Sepsis

Als bacteriën (of virussen) uit een ontstekinggebied (bijvoorbeeld de blaas, de longen of een wond) in de bloedbaan terecht komen, treedt een heftige ontstekingsreactie op in het hele lichaam.

Sepsis: bloedvergiftiging

Levensgevaarlijk, vaak behandeling op de IC.

symptomen sepsis:

daling van de bloeddruk, 

koorts, 

snelle hartslag, 

koude rillingen,

snelle ademhaling,

verwardheid,

vermindering op van de doorbloeding van de organen.

Hoe raak je immuun?

- Je Aspecifieke en Specifieke afweer.

-Je specifieke afweer: een hoofdrol voor T-cellen en de B-cellen (soorten witte bloedcellen)

-T-helpercellen worden wakker:

activeren B-cellen en Tkillercellen (lymfocyten).

Zie video voor verdere uitleg!

gram positief en gram negatief?

Bacteriën: staven en kokken. Kokken zijn bolvormig, staven staafvormig.  

streptokokken (amandelontsteking)

stafylokokken (MRSA)

bacillen (staafvormig),  bijv salmonella

Gramkleuring bacteriën 

-De Gram-kleuring is vernoemd naar de Deense bacterioloog Hans Christian Gram.

-Twee verschillende groepen: gram-negatief en gram-positief.

-Gram-negatieve bacteriën : een celwand die bestaat uit twee lagen (membranen). 

-Gram-positieve bacteriën bestaat uit één dikke laag

De stappen:

1. De primaire kleur in het Gram is kristalviolet. De bacteriën nemen de kleurstof in zich --> kleuren paars.

2. Daarna worden ze gewassen in alcohol --> 

verliezen ze hierdoor hun kleur? Gramnegatief.

behouden ze hun kleur? Grampositief.

3.Dan wordt een tegenkleuring van basisch fuchsine gedaan om de ontkleurde Gram-negatieve bacteriën een roze kleur te geven.

Zo ontstaan er 2 kleuren bacteriën: blauw-paars en rood-roze. 

Waarom is dit van belang?

Waarom wil de arts dit weten?

Er komt veel antibiotica resistentie voor onder de gram-negatieve bacteriën!

Hierop wordt o.a. het antibioticabeleid afgestemd.

welke soorten kweken kun je afnemen bij zorgvragers?

Voorbeelden van kweken:

Urine en sputum kweek

Pus, huid, keel, neus, oor, oog kweken

MRSA kweek

Faeceskweek

Legionellakweek

Jouw taak in de zorg:

-Werk hygiënisch!

-Verdiep je in de vormen van isolerend verplegen.

-verdiep je in de protocollen over het afnemen van kweken.

-voorlichting geven aan de zorgvragen over afnemen en het resultaat van de kweek.

-ken de symptomen van een infectie/ sepsis!

Aan de slag zelf

Ademhalingsstelsel

Ziekenhuis 1 Thema 9 en boek AFZ

Minimaal drie leervragen per leerteam