1.2 Nederland onder koning Willem I

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.2 Nederland onder Willem I

Tijdvak 8: Tijdburgers en stoommachines

Lesdoelen

Na de les kun je beantwoorden: 

- Waarom is in 1815 het Verenigd koninkrijk der Nederlanden gevormd en waarom scheidde België zich daarvan af?

- Waarom het Congres van Wenen plaatsvond.

Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Rond 1800 verovert Fr grote delen van EU, ook De Republiek.

1806: Lodewijk Napoleon (broer van napoleon) koning van koninkrijk Holland. 

1810 Holland onderdeel van Fr Rijk

1813 Napoleon bijna verslagen door zijn vijanden.

Overwinnaars willen een machtsevenwicht in EU: FR kan in de toekomst geen gebieden innemen.

Congres van Wenen

1814-15

s

• Uitkomst was een nieuw machtsevenwicht in Europa.
• NL, BEL en LUX samengevoegd in 1815
• Willem Frederik van Oranje: Koning Willem I

Congress of Vienna (1814-15), was dominated by five Great Powers of Europe: Prussia, Russia, Britain, France and Austria

De koning is de baas

1814: grondwet: rechten en plichten burgers.

NL: constitutionele monarchie: Land met koning en grondwet. 

Koning is de BAAS!

- koning benoemt ministers

- ministers moeten verantwoording afleggen aan koning.

De koning is de baas

NL wordt een gecentraliseerd eenheidstaat.

- sterk centraal bestuur

- provincies geen macht

1815

Zuiden: 3.5 miljoen inwoners

Noorden: 2 miljoen inwoners

Uit Noord en Zuid zaten evenveel vertegenwoordigers in het parlement.

- hiermee overheersing van Zuiden tegen gaan.

- Parlement weinig macht. Koning negeerde hen.

Koning-koopman

• Willem I wil van het Verenigde Nederland een modern land maken
• Aanleg kanalen en (spoor)wegen
• Oprichting Nederlandsche Handelsmaatschappij (NHM) op.
• Deze maatschappij zorgde ook dat de handel met Nederlands-Indië weer winstgevend werd
• Willem I wordt soms, spottend, ook wel koning-koopman genoemd

Ontevredenheid in het Zuiden

•  Nederland, België en Luxemburg vormen één land (1815 - 1830). 
• Belgen komen in 1830 in opstand. 
• Nederland erkent onafhankelijkheid in 1839.

Belgische opstand (1830)

- Ontevredenheid over taal, koning en geloof

- Koning negeerde de klachten: --> rellen

- koning liet de rellen met geweld neerslaan --> Belgen riepen zich in 1830 onafhankelijk 

- Pas in 1839 erkende Willem I de Belgische onafhankelijkheid 

1830: België verklaart zich onafhankelijk

Afsplitsing België

	Nederlanders	Belgen
Taal	Nederlands	Frans / Vlaams
Geloof	Protestants	Katholiek

De afsplitsing van Belgie

• 1829-1830 Hongersnood en economische problemen wakkeren onvrede aan in zuiden
• Na het zien van de opera De stomme van Portici begint een opstand in Brussel
• Tien Daagse Veldtocht: militaire poging opstand te onderdrukken: mislukt
• 1830: onafhankelijkheid België
  
• 1839: onder druk van van Eng en Pruisen besloten om het Verenigd Koninkrijk der Nederland op te splitsen in twee onafhankelijke staten: Nederland en België. 

Opdracht

Hierna volgen twee ''toetsvragen''. Beantwoord ze op je eigen laptop alsof je een toets aan het maken bent. We kijken ze straks samen na. Denk aan:

De volledigheid van je antwoord -> controleer of je echt de hele vraag beantwoord hebt.

Beargumenteer dat het Congres van Wenen een uiting van politiek conservatisme was.

Leg uit dat de doelen/afspraken van het Congres van Wenen minder goed uitoefenbaar waren in Nederland in de 19e eeuw.

Huiswerk

maken opdrachten 1.2