5.2 - Voelen, ruiken, proeven

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 5 - Waarneming, gedrag en regeling

Thema 5 - Waarneming, gedrag en regeling

5.1 - Je omgeving waarnemen

5.2 - Voelen, ruiken, proeven

5.3 - Horen en zien 

5.4 - Het zenuwstelsel

5.7 - Zintuigen en impulsen 

5.1 - Je omgeving waarnemen

Herhaling

Wat is een prikkel?

Wat is een prikkel?

Een signaal uit de omgeving

Wat is een zintuig?

Wat is een zintuig?

Een orgaan dat (specifieke) prikkels kan opvangen

Wat is een impuls?

Wat is een impuls?

Een elektrisch signaaltje vanuit je zintuig

     5.2 Voelen, ruiken en proeven

Doelen van de paragraaf

Je kunt de bouw en functies van de huid beschrijven

Je kunt benoemen hoe je verschillende geuren ruikt

Je kunt benoemen hoe je verschillende smaken proeft

opperhuid

Zintuigen in je huid

Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat warmer is dan je huid.

Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt dat kouder is dan je huid.

Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt.

Tastzintuigen reageren op een lichte aanraking van je huid.

Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

Je huid en bindweefsel

Brandwonden

Beschadiging van de huid door warmte, chemische stof of elektriciteit

- Kans op infecties

- Meer warmteverlies

- Meer vochtverlies

Alleen herstel bij opperhuid (niet lederhuid)

Ruiken

Ruiken met reukzintuig

Dit is deel van het neusslijmvlies

Geurstoffen worden daar herkend

Hierdoor gaat een signaal, impuls, naar je hersenen

Ruiken is belangrijk:

Je ruikt of eten goed of bedorven is

Je herkent gevaarlijke stoffen

Proeven

Met je smaakzintuig kan je proeven

Smaakstoffen komen uit eten, en prikkelen smaakknopjes (5 soorten)

Hierdoor gaat een signaal, impuls, naar je hersenen

Vijf soorten smaakknopjes:

Zoet, zout, zuur, bitter, umami

De rest proef je dankzij je reukzintuigen

Vragen

De huid:

De huid bestaat uit verschillende onderdelen. In welk deel liggen je zintuigen in de huid?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid

De huid voorkomt uitdroging. De huid blijft soepel door _____

1. Zweet
2. Vocht
3. Talg
4. Slijm

Wat is een brandwond?

1. Een kneuzing van de huid
2. Een schrammetje van de huid
3. Een beschadiging aan de huid door bv warmte
4. Geen van deze antwoorden is juist

Wat is geen risico bij een brandwond?

1. Infectie
2. bloedverlies
3. verlies van warmte
4. verlies van vocht

Proeven doe je met

1. Je mond
2. Je tong
3. Je tong en je neus
4. Je mond en je neus

Aan de bak!

Lr: 5.2

Mk 5.2 opdr: 1 t/m 4 + 6 t/m 8

Plenda: 

leer  5.2

maak opdr 1 t/m 5, 10

Extra oefenen 6,8

verdieping 7, 9

Begrippen

opperhuid

hoornlaag

kiemlaag

lederhuid

zweetklieren

haarzakje

talgklieren

onderhuids bindweefsel

brandwond

reukzintuig

smaakzintuig

smaakknopjes