Les 10: Beeldvorming

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

MEDIAWIJSHEID

Leerdoelen

Aan het einde van deze les ken je de begrippen:

1. Selectieve waarneming

2. Beeldvorming

3. Stereotype

02:20

Hoe denk je dat de film afloopt?

05:23

Is de film afgelopen zoals je dacht bij de vorige vraag? Leg je antwoord uit.

Van welke trucs maakt de filmmaker gebruik om jou op andere gedachten te brengen?

Beeldvorming

De media zijn een van de socialiserende instituties. De media bepalen voor een deel hoe jij naar andere mensen en de wereld kijkt. Je kunt bijvoorbeeld een beeld vormen van een Amerikaan of een Japanner, zonder dat je ooit maar in Amerika of Japan bent geweest. Je vormt je beeld bijvoorbeeld uit films, tijdschriften of series. Dit noemen we beeldvorming.

Stereotypes

Hoewel rolpatronen zorgen dat verwachtingen kloppen, leveren ze ook een probleem op. Rolpatronen geven namelijk een veel te simpel beeld van hoe iemand zich in een bepaalde rol moet gedragen. Hierdoor ontstaan stereotypes. Een stereotype is een simpele en niet altijd kloppende verwachting van een persoon of groep. Bijvoorbeeld door één eigenschap extra uit te vergroten.

stereotype

Een vast beeld of verwachting dat ontstaat van een persoon of groep door bijvoorbeeld één eigenschap te laten zien. 

Stereotypes

In een tv-serie is een homoseksueel vaak een uitbundig type, een blond meisje niet altijd de slimste en iemand die goed kan leren wordt vaak uitgebeeld als een sulletje. In de werkelijkheid is dat natuurlijk helemaal niet zo. Toch wordt het stereotype beeld hardnekkiger naarmate je het vaker ziet. Op die manier hebben de media invloed op de manier waarop wij naar andere mensen kijken.

Stereotypes

We kijken ook met stereotypes naar mannen en vrouwen. Een vrouw is zorgzaam, een man is stoer. De vrouw doet het huishouden, de man zorgt voor het inkomen. Maar in de praktijk hoeft dit helemaal niet zo te zijn:

Selectieve waarneming

We worden dagelijks overspoeld met beelden. We proberen groepen en mensen te versimpelen met behulp van stereotypes, maar dan nog is het onmogelijk om alle informatie die je dagelijks tot je krijgt, op te nemen. Ieder mens heeft “last” van selectieve waarneming. Je maakt onbewust keuzes in welke informatie je tot je neemt. Ben jij, net als je vader, een enorme fan van Max Verstappen? Dan zal informatie daarover je eerder opvallen. Je ziet vooral datgene wat past binnen je referentiekader. Een voorbeeld van selectieve waarneming is de volgende reclamevideo van het automerk SKODA.

Selectieve waarneming

Je ziet dus lang niet alles. Veel van onze keuzes over wat we willen waarnemen, maken we zelf. Die keuze is dan gebaseerd op wat mensen verwachten of van ons vragen. Vaak onthouden we datgene wat we al kennen en valt dat ons eerder op. Dat is veel makkelijker om te begrijpen dan nieuwe informatie.

Uitleg praktische opdracht 

deel 2