verzamel zwak sterk

verzamel zwak sterk

Verleden tijd

Zwakke werkwoorden en sterke werkwoorden worden anders vervoegd in de verleden tijd. 

Wanneer + te(n) of de(n) in de vt?

't ex kofschip

 In de verleden tijd zetten we -te(n) of -de(n) achter de stam. 

Tip 1: Maak het werkwoord langer: gebeurde

sloopte, flopte, lachte

Tip 2: Je kan ook 't ex kofschip gebruiken. 

PersoonsVorm vt

t'ex kofschip

Kijk naar het hele werkwoord. 

Boffen: Haal -en eraf.

Als de laatste letter een t,x,k,f,s,c,h,p is, komt er een T achter het werkwoord. 

boffen: Ik bofte: Ik heb geboft. 

juichen: Ik juichte: Ik heb gejuicht. 

dubben: Ik dubde: Ik heb gedubd. 

verbazen: Ik verbaasde me: Ik heb me verbaasd. 

Zwakke en sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden veranderen van klank.

Zwakke werkwoorden niet. 

Schrijftwijfel?

• Maak het woord langer (wij ... / jullie ...) om te horen of je een
  -d of -t krijgt 
  doen > ik deed (want wij deden)
  zitten > ik zat (want wij zaten)
  vinden > ik vond (want wij vonden)
• 
  

Let op: in de verleden tijd krijg je NOOIT -dt > bijv. Hij vondt

Schrijftwijfel? 

Schrijf het woord zo kort mogelijk. Gebruik alleen dubbele letters (zoals -dd, -tt) als dat voor de uitspraak nodig is:

                                                        

-1. rijden > reden                      maar       4. hebben > hadden

-2.bijten > beten                                        5.   trekken > trokken

-3. weten > wisten                                    6.    zwemmen > zwommen

Programma

- Werkwoorden tegenwoordige tijd.

- Sterke en zwakke werkwoorden

Boek Nieuw Nederlands

  8. blz. 232, 233 persoonsvorm tt

  9. blz. 234, 235 Sterke en zwakke werkwoorden

De verleden tijd

Zwakke en sterke werkwoorden

Doelen

1. Je kunt zwakke en sterke werkwoorden herkennen.
2. Je kent de regel voor de verleden tijd van zwakke werkwoorden.
3. Je weet wat er in de verleden tijd gebeurt bij sterke werkwoorden.
   
4. Je kunt werkwoorden in de verleden tijd zetten.
   

Zwakke werkwoorden blijven in een andere tijd hetzelfde klinken.

Bijvoorbeeld:
wacht - wachtte
dans - danste
kook - kookte
teken - tekende

Sterke

werkwoorden

hebben de

KRACHT

om in de verleden tijd

van klank te veranderen.

Verleden tijd

sterke werkwoorden

In het enkelvoud: schrijf op zoals het klinkt

In het meervoud:
schrijf op zoals het klinkt

Regel

Leer de regels uit je hoofd.

Voorbeelden:
kopen : ik koop - ik kocht
lopen : ik loop - ik liep
geven : wij geven - wij gaven
kruipen : zij kruipen - zij kropen

Verleden tijd

zwakke werkwoorden

In het enkelvoud: stam + te / stam + de

In het meervoud:
stam + ten / stam + den

Regel

Leer de regels uit je hoofd.

-te(n) of -de(n)?

    Vaak hoor je of je

stam + te(n)

of stam + de(n)

moet gebruiken.

Regel

Leer de regels uit je hoofd.

Voorbeelden 

spelen-speelde-gespeeld

maken-maakte-gemaakt

vertellen-vertelde-verteld

raken- raakte-geraakt

                            

Twijfel je?
Als de laatste letter van de stam voorkomt in
't ex-kofschip, schrijf je in de verleden tijd -te(n).
Zo niet, dan schrijf je -de(n). 

Regel

Leer de regels uit je hoofd.

't ex-kofschip

werken - werk

De 'k' komt voor in 't ex-kofschip, dus is de verleden tijd werkte.

benadruk hier dat in de verleden tijd de ik-vorm en 2e en 3e persoon enkelvoud hetzelfde zijn. leg verder uit dat als het om het meervoud gaat er nog een -n achter komt. 

Geef ook aan dat het om de onvoltooid verleden tijd gaat. 

TT: Ik fiets.
VT: ...

TT: Loes verft mijn haren.
VT: ...

Let op

• Als de stam (ik-vorm) al eindigt op -d of -t, dan schrijf je in de verleden tijd -dd of -tt.

• Een werkwoord in de verleden tijd eindigt nooit op -dt.

Voorbeeld

antwoorden, 

stam = antwoord,
de verleden tijd is antwoordde

planten,

stam = plant,
de verleden tijd is plantte

VT: Hij ... (rekenen) het bedrag uit.

VT: Ik ... (koken) pasta.

VT: Wij ... (zetten) de pot op tafel.

VT: De ridders ... (leven) vroeger.

Persoonsvorm

Een persoonsvorm is een werkwoord!

Persoonsvorm

Een persoonsvorm is een werkwoord!

We vinden de persoonsvorm door: 

1. De tijd te veranderen in de zin. Van tt naar vt; van vt naar tt.

2. Het aantal te veranderen. Van ev naar mv; van mv naar ev. 

Persoonsvorm

1. De tijd te veranderen in de zin. Van tt naar vt; van vt naar tt.

Ik blijf vandaag thuis. (tt)                 Ik bleef gisteren thuis. (vt)

Werkt hij bij Mc Donalds? (tt)         Werkte hij bij Mc Donalds? (vt)

2. Het aantal te veranderen. Van ev naar mv; van mv naar ev. 

Ik (ev) blijf vandaag thuis.                Wij (mv) blijven vandaag thuis. 

Wij (mv) kiezen een cadeau uit.     Hij (ev) kiest een cadeau uit.    

Werkwoorden tegenwoordige tijd

Hele werkwoord = drinken, binden, hoesten,  vinden, worden, antwoorden.

(wij, jullie, zij)

Stam                      = drink, bind, hoest, vind, word, antwoord

(ik)  

stam plus t          = drinkt, bindt, hoest, vindt, wordt, antwoordt

(jij, je, zij, ze, u, het, wat)   

 PersoonsVorm? tt

       1.  STAM van een werkwoord

   2.  STAM van een werkwoord + t

   3. STAM van een werkwoord + en 

= HELE WERKWOORD

ww tegenwoordige tijd: 

Ik denk, ik  schrijf, ik dans, ik musiceer

Hij denkt, zij schrijft, het werkt, wat werkt?, De auto start, Nederland beweegt

wij zingen, wij lopen, wij kopen, wij fietsen, wij reizen, wij whatsappen, wij chatten, wij gamen (jullie en zij)

in tt 3 manieren om pv te spellen

1. stam

2. stam plus t

3. stam plus en

1. Jij (verkleden) je twee keer per dag.

2. (Verbazen) het u niet dat er enz.

3. Wie (leiden) vandaag de vergadering?

4. U (vertellen) altijd van die mooie verhalen.

5. De directeur (behandelen) de man goed.

6. Hij (wennen) al aardig aan zijn nieuwe fiets.

7. Waarom (vinden) je dat niet goed?

8. (Vinden) jij dat ook niet?

9. De Amerikaanse markt (bepalen) de beurs.

10. Mevrouw Van Dongelen (glijden) uit op de gladde vloer.

1. Jij (verkleden) je twee keer per dag.

 2. (Verbazen) het u niet dat er enz.

3. Wie (leiden) vandaag de vergadering?

4. U (vertellen) altijd van die mooie verhalen.

5. De directeur (behandelen) de man goed.

6. Hij (wennen) al aardig aan zijn nieuwe fiets.

7. Waarom (vinden) je dat niet goed?

8. (Vinden) jij dat ook niet?

9. De Amerikaanse markt (bepalen) de beurs.

10. Mevrouw Van Dongelen (glijden) uit op de gladde vloer.

1. Jij verkleedt je twee keer per dag.

 

2. Verbaast het u niet dat er enz. 

3. Wie leidt vandaag de vergadering? 

4. U vertelt altijd van die mooie verhalen. 

5. De directeur behandelt de man goed.

6. Hij went al aardig aan zijn nieuwe fiets.

7. Waarom vind je dat niet goed? 

8. Vind jij dat ook niet? 

9. De Amerikaanse markt bepaalt de beurs. 

10. Mevrouw Van Dongelen glijdt uit op de gladde vloer.

Gebeuren

Het gebeurt vandaag (tt)

Programma

- Werkwoorden tegenwoordige tijd.

- Sterke en zwakke werkwoorden