P 9 Ziekten van urinewegen

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

M1W1

4

3 ziekten van urinewegen

TM module 9

9 ziekten van urinewegen

LEERDOELEN...

• Je noemt een kenmerk van blaasontsteking, nierschade en nierfalen
• Je noemt oorzaken van blaas ontsteking en nierfalen
• Je noemt een karakteristiek symptoom van blaasontsteking en nierfalen
• Je noemt de behandeling bij nierfalen

3 urinewegen

belangrijkste ziekten van de urinewegen zijn...

1. infecties
2. nierschade
3. nierfalen

3

urinewegen

3.1 urineweginfecties

de urinewegen geven weerstand aan ziektekiemen...

1. door een slijmlaag
2. door dekcellen
3. door communicatie met afweercellen

3.1

urineweginfecties

slijmlaag

1

dekcellen die meerekken

2

communicatie met afweercellen

3

bij een infectie gaat hierbij iets mis en raakt het slijmvlies ontstoken...

1. urinebuisontsteking
2. blaasontsteking/UWI
3. nierbekkenontsteking

3.1

urineweginfecties

3

2

1

oorzaken van een urineweg-infectie zijn...

• slechte hygiëne
• tekort drinken
• te lang urine ophouden

3.1

urineweginfecties

oorzaken van een urineweg-infectie zijn...

• slechte hygiëne
• tekort drinken
• te lang urine ophouden
• blaaskatheter hebben
• in de overgang zijn
• seks hebben

3.1

urineweginfecties

de urinebuis is ontstoken...

• komt vaker bij vrouwen voor
• komt door een bacterie (colibacterie, chlamydia)

3.1.1

urinebuisontsteking

1

de urineblaas is ontstoken...

• komt vaker bij vrouwen voor
• komt door een bacterie (colibacterie, chlamydia)

3.1.2

blaasontsteking

2

in beide gevallen zijn klachten...

• donkere, troebele urine
• bloed bij de urine
• buikpijn
• pijn bij het plassen
• stinkende urine
• vaak beetjes plassen
• pijn bij het vrijen
• moe

3.1.2

blaasontsteking

het nierbekken is ontstoken...

• risico op nierschade

3.1.3

nierbekkenontsteking

3

klachten zijn...

• als van blaasontsteking, maar dan heviger
• koorts
• koude rillingen, zweten
• misselijk, braken
• pijn in de rug of zij

3.1.3

nierbekkenontsteking

3.4 nierschade en nierfalen

nierschade ontstaat door een probleem...

1. vóór de nieren
2. ín de nieren
3. ná de nieren

3.4

nierschade

2

3

1

nierschade vóór de nier ontstaat door...

• hoge bloeddruk
• hart- en vaatziekte
• suikerziekte

deze oorzaken zorgen ervoor dat de nierfilters stuk gaan.

3.4.1

nierschade

2

3

1

nierschade ín de nier ontstaat door...

• nierontsteking
• nierkanker

3.4.1

nierschade

2

3

1

nierschade ná de nier ontstaat door...

• ontsteking van nierbekken of urinewegen
• nierstenen

hierdoor ontstaat stuwing, waardoor filters stuk gaan.

3.4.1

nierschade

2

3

1

• de afvalstoffen komen van het gebruiken (en verteren) van eiwitten
• daarnaast heeft de nier nog meer functies
• bij nierschade kan dit alles verstoord raken, dan zijn de klachten...

3.4

nierschade

1 afvalstoffen kunnen niet weg...

• vermoeidheid
• jeuk en huiduitslag
• minder urine maken (plassen)
• vochtophoping (oedeem)
• hoofdpijn, verward, suf

3.4

nierschade

2 een verstoorde zoutbalans...

• hoge bloeddruk

3.4

nierschade

3 minder aanmaak rode bloedcellen...

• bloedarmoede, vermoeid
• bleke huidskleur

3.4

nierschade

bloedarmoede

4 een verstoorde kalk opslag in botten...

• zwakke botten, spontane botbreuken

3.4

nierschade

5 nierschade beïnvloedt het brein, waardoor...

• misselijk, braken
• geen eetlust hebben
• afvallen

3.4

nierschade

in bloed treft men aan...

• teveel afvalstoffen
• teveel zouten
• te weinig eiwitten
• te weinig rode bloedcellen

3.4

nierschade

in urine treft men aan...

• eiwitten
• bloed

3.4

nierschade

• wanneer de schade zo groot is dat de nier zijn taken niet meer kan verrichten, is er sprake van nierfalen
• behandeling bestaat uit kunstmatig filteren (dialyse) of transplantatie

3.4.1

nierschade

Voedingsadviezen...

• zoutarm (ivm hoge bloeddruk)
• eiwitarm (ivm afvalstoffen uit de eiwit stofwisseling)
• vochtarm (ivm hoge bloeddruk, oedeem)

3.4.1

nierschade

behandeling nierschade

• medicijnen (ijzertabletten, bloeddrukverlagers, vit. D-tabletten, enz.)

3.4.1

nierschade

• bij hemodialyse wordt het bloed naar een machine geleid, die het afval uit het bloed filtert

3.4.2

hemodialyse

• het buikvlies heeft veel bloedvaten
• door de buik met vocht te vullen kan het buikvlies als filter werken
• bij peritoneale dialyse filtert het buikvlies het bloed

3.4.3

peritoneale dialyse

3.4.3

niertransplantatie