2.2 Armoede en welvaart + 2.3 Wie trekt er aan de touwtjes

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom 5VWO

Aardrijkskunde

Foto: Jongen in de mijnen in Bolivia

• Boliviaans president Evo Morales heeft zich uitgesproken tegen een verbod op kinderarbeid. Een groep minderjarigen was speciaal bij hem komen pleiten om hun job te behouden. "Anders zit hun familie zonder geld", zegt Morales, die zelf als kind werkte.

Wat zou jij doen als jij een kind was in Bolivia uit een arm gezin...

Naar school gaan voor een betere toekomst

Werken zodat mijn familie eten heeft

Kinderarbeid is niet illegaal in Bolivia.

Voor kinderen onder de 10 jaar is het verboden. 

Lesprogramma 

Het 3e lesuur in de week na de vakantie = SO 

- H1 t/m H3
- Begrippen H1 t/m 3
- Topo: landen en hoofdsteden Z-A

Samenvattingen staan op de ELO + oefen LessonUp in de klas

Deze periode vraagt veel zelfstudie van jullie. Ik probeer het zo overzichtelijk mogelijk te maken.
Als je een idee hebt hoe dat beter kan, let me know! 

Lesprogramma 

• HW paragraaf 2.1: de samenvatting 
• Intro paragraaf 2.2 Armoede en Welvaart + Hw opdracht
• Intro paragraaf 2.3: Wie trekt er aan de touwtjes 

Samenvatting paragraaf 2.1

1 = zuiden

2 = het Andesgebergte

3 = terrassen

4 = Incacultuur

5 = laagland

6 = zwerflandbouw

7 = Tordesillas

8 = delfstoffen

9 = lagere delen

10 = export

11 = Afrika

12 = ziekten

13 = sterke sociale bevolkingsgroei

14 = Industriële Revolutie/spoorwegen en stoomschepen

15 = grondstoffen en levensmiddelen

16 = immigratie

17 = de steden

18 = nieuwe steden

19 = grondstofexporterende

20 = toe

21 = de armere

22 = de ontwikkeling van het binnenland

23 = de demografische druk toe

opgave 10 in je werkboek

Hoe heet dit model?

In Zuid-Amerika wonen mensen vooral...

1. In steden aan de kust
2. In het amazonewoud
3. In de woestijn
4. In het uitgestrekte Patagonië

Omstreekt 1850 kwam een grote migratiestroom opgang, waarom?

1. Omdat men genoeg had van het platteland.
2. Goedkoper en sneller vervoer was mogelijk door de Industriële revolutie
3. Mensen werden geforceerd om hun woonplekken te verlaten door oorlog.
4. Dat is niet waar, die migratiestroom kwam pas rond 1945 opgang.

Leerdoelen 2.2 

Ik ken de definitie van de dikgedrukte woorden (R)

Ik kan uitleggen wat de oorzaken en de gevolgen zijn van het ontstaan van een duale economie (T1) 

Ik kan uitleggen hoe de beroepsbevolking, welvaart en de verdeling daarvan zich ontwikkeld heeft in Zuid-Amerika (T2)

Ik kan de armoede/welvaart situatie in Zuid-Amerika vergelijken met de situatie in Nederland (I)

Niet arm en niet rijk

Als regio neemt Zuid-Amerika een middenpositie in. 

Grote verschillen tussen landen. 

Hoe meet je welvaart?

Meten van welvaart

Nadelen/problemen?

BNP

Niet arm en niet rijk?

Met bbp/inw van $16.000 neemt Zuid-Amerika middenpositie in wereld in. 

Maar grote verschillen binnen en tussen landen.

relatief veel mensen werken in primaire sector

Gini-coëfficient

Sociale ongelijkheid meten we dmv de GINI-index. De lorenzcurve is hiervan de grafische weergave. 

Waar is meer ongelijkheid, Brazilië of Hongarije?

Hoe hoger de gini coëfficient hoe .......

1. ongelijker
2. gelijker

Hw opdracht

Huiswerk voor na de vakantie:
- Lees paragraaf 2.2 Armoede en welvaart

Optioneel:

- Maak opdracht 2, 3 en 4 in je werkboek die horen bij paragraaf 2.2 

Nu door naar 2.3...

2.3 Wie trekt er aan de touwtjes?

Ik kan opnoemen door welke machtsstructuren de verschillende ontwikkelingsperioden van Z-A worden gekenmerkt (R)

Ik kan uitleggen hoe en waardoor de politiek in Z-A zich ontwikkeld heeft  (T1)

Ik kan uitleggen wat de relatie is tussen de economische en politieke ontwikkeling van de afgelopen decennia.  (T1)

Ik kan de politieke onrust in verschillende landen in Zuid-Amerika vergelijken en een advies geven hoe de problemen opgelost zouden kunnen worden. (I) 

Een heel continent vol boze burgers? 

Opdracht:
- Zoek via de website op de volgende slide uit wat er aan de hand is in jouw land. 

- Leg in 1 zin uit waarom er daar politieke onrust is. 

Note: info uit 2019

Yaoyao = Argentinië 
Vinay = Venezuela
Goda = Brazilië 
Anelia = Chili
Noer = Colombia 

https:

Hw voor na de vakantie

Paragraaf 2.2 Armoede en welvaart
- Lees de paragraaf 

(Optioneel  maak opdracht 2, 3 en 4)

Paragraaf 2.3: Wie trekt er aan de touwtjes
- Lees paragraaf 2.3 of kijk het filmpje (15 min.) 
- Maak opdacht 9: terugblik op de paragraaf 

Probeer je een beetje voor te bereiden op de SO