Herhalingsles erfelijkheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Herhalingsles erfelijkheid

Herhaling 

Thema 5 erfelijkheid

Wat weet je nog over chromosomen?

Hoeveel paar chromosomen heeft een huidcel?

1. 12
2. 23
3. 46
4. 92

In tekening 1 van afbeelding 1 (op de vorige bladzijde) zie je een jonge Maleise tapir.
In tekening 2 zie je hetzelfde dier, maar twee jaar later, als het volwassen is.

1. Heeft het jonge dier hetzelfde fenotype als het volwassen dier?

1. ja
2. nee

Pim heeft een broertje Thijs en een zusje Anna.

3. Hebben Pim, Thijs en Anna hetzelfde DNA?

1. ja
2. nee

5. Heeft een lichaamscel van een mens 46 chromosomen?

1. ja
2. nee

6. Is een albino een mutant?

1. ja
2. nee

8. Is straling een mutagene invloed?

1. ja
2. nee

John heeft veel getraind. Zijn spieren zijn hierdoor dik geworden.

11. Wat is er bij John veranderd?

1. zijn fenotype
2. zijn genotype
3. zowel zijn fenotype als zijn genotype

Michelle en Nico praten over chromosomen.
Michelle zegt dat chromosomen lange, dunne draden zijn.
Nico zegt dat chromosomen veel genen bevatten.

Wie heeft, of wie hebben gelijk?

1. alleen Nico
2. alleen Michelle
3. zowel Nico als Michelle

Uit welke stof bestaan chromosomen voor een groot deel?

de stof met de erfelijke informatie

een verandering in de erfelijke informatie

proces waarbij een cel zich opsplits in twee nieuwe cellen

ontstaan van nieuw organisme met eigen genotype vanuit uit twee geslachtscellen met ieder hun eigen enkelvoudige genen

de zichtbare erfelijke eigenschappen

alle informatie over de erfelijke eigenschappen

een stukje van een chromosoom (of een stukje DNA) met informatie over één erfelijke eigenschap

een streng DNA waarin de informatie van meerdere erfelijke eigenschappen zit

Dat wat je van je ouders aan eigenschappen hebt meegekregen

erfelijkheid

genotype

fenotype

chromosoom

gen

DNA

celdeling

geslachtelijke voortplanting

mutatie

Wat is een mutant?

1. Organismen waarbij de mutatie te zien is in het genotype
2. Organismen waarbij de mutatie te zien is in het fenotypen
3. Organismen waarbij het genotype is gemuteerd, maar niet te zien is in het fenotype

Wat is het fenotype?

1. alle informatie van eigenschappen
2. alle eigenschappen van een organisme
3. het totaal pakket

Het fenotype kun je veranderen, bijvoorbeeld haarkleur

1. Juist
2. Onjuist

Het genotype van een mens komt tot stand bij de bevruchting.

1. Juist
2. Onjuist

Iedere chromosoom bevat één gen.

1. Juist
2. Onjuist

Het fenotype kan veranderen door invloeden uit het milieu.

1. Juist
2. Onjuist

In een levercel komen de chromosomen in paren voor.

1. Juist
2. Onjuist

Is de volgende eigenschap erfelijk of niet erfelijk?

Bladeren hangen slap aan een boom, door te weinig water

1. Erfelijk
2. Niet erfelijk

Is de volgende eigenschap erfelijk of niet erfelijk?

Een extreem gespierd lichaam hebben.

1. Erfelijk
2. Niet erfelijk

Is de volgende eigenschap erfelijk of niet erfelijk?

Stijl haar vanaf de geboorte

1. Erfelijk
2. Niet erfelijk

Is de volgende eigenschap erfelijk of niet erfelijk?

Een tattoo op iemand bovenarm

1. Erfelijk
2. Niet erfelijk

Hiernaast is voor enkele soorten organismen het aantal chromosomen per lichaamscel weergegeven.

Hoeveel chromosomen bevat de kern van een lichaamscelcel van een konijn?

1. 22
2. 44
3. 88
4. 48

Hiernaast is voor enkele soorten organismen het aantal chromosomen per lichaamscel weergegeven.

Welk van deze dieren heeft evenveel chromosomen in een lichaamscel als de mens?

1. Platworm
2. Pad
3. Konijn
4. Zijdeaapje

Gen

Celkern

DNA

Chromosomen

Hoe heten de nieuwe cellen die ontstaan bij celdeling?

1. Moedercel
2. Lichaamscel
3. Dochtercel
4. Geslachtscel

In afbeelding 3.1 zie je een tekening van het kuiken van een slechtvalk. Afbeelding 3.2 is een tekening van hetzelfde dier. Het kuiken is een volwassen dier geworden.


Hebben het kuiken en het volwassen dier hetzelfde fenotype?

1. Ja
2. Nee

De beweringen gaan over de afbeeldingen. In afbeelding 3.1 zie je een tekening van het kuiken van een slechtvalk. Afbeelding 3.2 is een tekening van hetzelfde dier, enkele jaren later. Het kuiken is een volwassen dier geworden.


Hebben het kuiken en het volwassen dier hetzelfde genotype?

1. Ja
2. Nee

Een lichaamscel heeft van de mens ...

1. 23 chromosomen
2. 46 chromosomen
3. 92 chromosomen
4. verschillend aantal chromosomen

Bij geslachtelijke voorplanting versmelten twee geslachtscellen

1. Juist
2. Onjuist

Alle zaadcellen van één man hebben dezelfde genotype

1. Juist
2. Onjuist

Hoe noem je een verandering in erfelijke eigenschappen?

1. Fenotype
2. Genotype
3. Mutatie
4. Celdeling

Is uv-straling een voorbeeld van mutagene straling?

1. Ja
2. Nee

Is sigarettenrook een voorbeeld van mutagene stoffen?

1. Ja
2. Nee

Is hondenpoep op de stoep een voorbeeld van mutagene stoffen?

1. Ja
2. Nee

Langdurig in de zon zitten kan leiden tot....

1. Longkanker
2. Prostaatkanker
3. Hersenbloeding
4. Huidkanker

In afbeelding 4 is een bevruchting schematisch weergegeven.


Bevruchting is alleen mogelijk als cel 2 hetzelfde genotype heeft als cel 1.

1. Juist
2. Onjuist

In afbeelding 4 is een bevruchting schematisch weergegeven.


Cel 3 heeft hetzelfde genotype als cel 1.

1. Juist
2. Onjuist

De mens heeft 46 chromosomen in de celkern

1. Juist
2. Onjuist

De informatie over je huidskleur ligt in je spiercellen

1. Juist
2. Onjuist

23 chromosomen

2 3 chromosomen

46 chromosomen

46 chromosomen

Welke stof in een celkern bevat informatie voor erfelijke eigenschappen?

1. Genen
2. Chromosomen
3. DNA
4. Eiwitten

Komen in een levercel van een vrouw de chromosomen enkelvoudig voor of in paren?

1. Enkelvoudig
2. In paren

Hoeveel chromosomen bevat de kern van een huidcel van een man?

1. 12
2. 24
3. 23
4. 46

In de afbeelding zie je een oog met een blauwe iris.

Bevatten de chromosomen in de cellen van de iris de informatie voor de kleur van de iris?

1. Ja
2. Nee

In de afbeelding zie je een oog met een blauwe iris.

Bevatten de chromosomen in de cellen van de maag de informatie voor de kleur van de iris?

1. Ja
2. Nee

Hier een afbeelding van een hond. In een zenuwcel van deze hond komen 78 chromosomen voor.


Hoeveel chromosomen komen in de kern van een spiercel van deze hond?

1. 39
2. 78
3. 23
4. 46

Welke beschrijving hoort bij welk begrip?

Bevat informatie over één erfelijke eigenschap

Lange dunne draad in de celkern, bevat erfelijke informatie

De stof die de code bevat over erfelijke eigenschappen

Chromosoom

DNA

Gen

Erfelijke eigenschap

Niet-erfelijke eigenschap

Piercing

Blauwe ogen

Wipneus

Litteken

Rode bloemen (klaproos)

Bladeren met stekels

Slappe bladeren door watertekort

Fenotype

Genotype

DNA

chromosoom

iemands uiterlijk

informatie over erfelijke eigenschappen. 

Stof met de informatie over je erfelijke eigenschappen

lang dunne 'draad' opgebouwd uit eitwitbolletjes