T4B4 - Translatie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Th 4 DNA BS 4 Translatie

Leerdoelen

Je kunt beschrijven hoe translatie plaatsvindt.

Je kunt beschrijven hoe eiwitsynthese plaatsvindt.

Begrippen B4 Translatie

- codon/tripletcode

- genetische code

- startcodon

- stopcodons

- translatie

- tRNA

- tRNA-aminozuurcomplex

- anticodon

- bindingsplaatsen A, P, E

- polyribosomen

- release-factor

- PrP-eiwit

- prionen

Enkele feiten

• In mRNA zijn 4 verschillende stikstofbasen (A, U, C, G)
• Voor één aminozuur worden drie opeenvolgende nucleotiden gebruikt (triplet of codon)
• Genetische code: de vertaling van nucleotidenvolgorde naar aminozuren met behulp van codons
• mRNA wordt afgelezen van 5'- naar 3'-uiteinde
• Elk eiwit start met het startcodon methionine, op mRNA AUG 5' naar 3'. 
• De codes UAA, UAG en UGA zijn stopcodons

Codon en drielettercodes

• Codon  = triplet (3 basen bijv. ATT)
• De synthese van een aminozuurketen begint altijd bij het ''start'' codon en stopt bij het ''stop'' codon.
• Start codon is altijd AUG, er zijn meerdere stopcodonnen. Zoek eens een code op van een stop codon.

BINAS Tabel 71G

tRNA

• Enkelstrengs RNA-molecuul
• CCA aan 3'-uiteinde kan aminozuur binden
• Drie nucleotiden (onderin) vormen anticodon, binden aan codon mRNA

tRNA

Bijvoorbeeld:

• codon voor Serine = AGC, 
• worden gelezen door tRNA met anticodon UCG 

tRNA-molecuul

Ribosoom

• twee delen
• drie tRNA-bindingsplaatsen
• mRNA-bindingsplaats
• mRNA afgelezen van 5' naar 3'

DNA-replicatie en transcriptie altijd van 3' 

naar 5'- kant aflezen,

Translatie is van 5' naar 3-kant aflezen!!

Ribosomen

Ribosoom

Snel, veel eiwitten maken

Polyribosomen: clusters van ribosomen

Release-factor: bindt aan stopcodon in mRNA = loslaten aminozuurketen + ribosoom valt uiteen

Polyribosoom

• meerdere ribosomen binden hetzelfde mRNA
• ribosoom klaar met translatie bij stopcodon, bindt direct weer bij startcodon
• releasefactor zorgt dat aminozuurketen loslaat

Endoplasmatisch reticulum en golgisysteem

Aan de slag!

Wat?	Maak opdracht 22 t/m 27
Hulp nodig? Meer hulp nodig?	Lees basisstof 4 Steek je vinger omhoog
Klaar?	Lees basisstof 5: genexpressie

Aan de slag!