H3.3 Chemische reacties en reactiesnelheid nmo

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H3.3 Chemische reacties en reactiesnelheid

leerdoelen

ik kan aangeven wat een chemische reactie is

ik kan aangeven wat de reactiesnelheid is

ik kan aangeven hoe je de reactiesnelheid kan veranderen

leeractiviteiten

uitleg chemische reacties, reactiesnelheid

lezen 43 t/m 46 

Maken 43 t/m 66

H3.3 Chemische reacties en reactiesnelheid

Een chemische reactie

Beginstoffen veranderen in andere stoffen, reactieproducten

Dit proces kan je niet omdraaien!

Botsende deeltjesmodel

Voor de reactie zijn de stoffen AB en CD
aanwezig. Wanneer deze stoffen effectief op elkaar botsen,
ontstaan de stoffen AD en CB.

Wanneer een botsing voldoende krachtig
is, kunnen de atomen

hergroeperen. Er wordt dan gesproken van
een effectieve botsing.

1. Chemische reactie

Geen Chemische reactie

suiker in de thee doen

water koken

taart bakken

filtreren

destilleren

verbranden van hout

• suiker in de thee doen
• geen chemische reactie
• water koken
• geen chemische reactie
•  taart bakken
• wel chemische reactie

Wat is wel en geen chemische reactie  

• filtreren
• geen chemische reactie
• destilleren
• geen chemische reactie
•  verbranden van hout
• wel chemische reactie

chemische reactie

 beginstoffen -------------------> reactieproducten

tijdens reactie kan je de veranderingen:

- zien

- horen

- voelen

- etc.

voorbeeld chemische reactie

reactieschema van een verbrandingsreactie

aardgas + zuurstof ----> koolstofdioxide + water

opdracht

WAT: maak de opgaven 43 t/m 50 van H3.3 

HOE: digitaal of in werkboek aanwezig in teams

HULP: boek en docent

TIJD: 10 min

KLAAR: kijk je antwoorden na vanuit het uitwerkingenboek

Een snelle en een langzame reactie

reactiesnelheid

• zijn heel verschillend.
• langzaam = roesten
• minder langzaam = koken van een eitje
• snel = explosie

zelf beinvloeden van de snelheid

• temperatuur verhogen
• deeltjes kleiner maken = verdelingsgraad groter maken
• bij gassen de druk groter maken 
• bewegen
• concentratie is groter
• katalysator gebruiken
• andere stof gebruiken

Reactiesnelheid invloeden

De soort stof/materie.

Magnesium reageert sneller met zoutzuur
dan dat zink dat doet

Verdelingsgraad

Wanneer de deeltjes fijner worden, wordt

het oppervlakte groter. De verdelingsgraad neemt toe.

De reactiesnelheid neemt toe, omdat:

• deeltjes fijner —> grotere verdelingsgraad
  
• grotere verdelingsgraad —> meer effectieve botsingen
  
• meer effectieve botsingen —> grotere reactiesnelheid

Concentratie in vloeistof of gas

Wanneer de concentratie groter is, zijn er meer deeltjes aanwezig waardoor de kans op effectieve botsingen

groter is. De reactiesnelheid neemt toe, omdat:

• concentratie groter —> meer deeltjes aanwezig
• meer deeltjes aanwezig —> meer effectieve botsingen
• meer effectieve botsingen —> grotere reactiesnelheid

Concentratie (hoeveelheid deeltjes)

Temperatuur

Bij een hogere temperatuur bewegen de moleculen sneller

waardoor de kans op effectieve botsingen groter is.

De reactiesnelheid neemt toe, omdat:

• temperatuur groter —> moleculen bewegen sneller
  
• moleculen bewegen sneller —> meer effectieve botsingen
• meer effectieve botsingen —> grotere reactiesnelheid

Katalysator

Soms verloopt een reactie niet wanneer twee stoffen bij elkaar

worden gevoegd. Wanneer een katalysator wordt toegevoegd verloopt de reactie wel (en sneller), zoals bij de olifantentandpasta.

Een katalysator is een stof die de reactie versnelt, maar niet wordt verbruikt tijdens de reactie.

al deze manieren kan je ook gebruiken

om de reactiesnelheid te vertragen

dan ga je juist het tegenovergestelde doen

opdracht

WAT: maak de opgaven 55 t/m 66 van H3.3 

HOE: zelfstandig en alleen fluisteren

HULP: boek en docent

TIJD: tot 5 min voor eind? 

KLAAR: kijk je antwoorden na vanuit het uitwerkingenboek

Wat hebben jullie in deze les geleerd?
(kijk naar de leerdoelen)

Stel één vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.