Hoofdstuk 3 Politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Politieke partijen

Leerdoelen deze les

1- Je kan het Nederlandse kiesstelsel vergelijken met die van bijvoorbeeld Amerika.

2- Je kan verschillende begrippen uitleggen.

3- Je kan uitleggen wat de 4 manieren zijn van hoe politieke partijen invloed proberen uit te oefenen.

4- Je kan de begrippen progressief en conservatief uitleggen.

5- Je kan (weer) politiek links, midden en rechts vergelijken.

Kiesstelsel

Nederland: evenredige vertegenwoordiging

-> totaal aantal uitgebrachte stemmen wordt gedeeld door het aantal zetels.

Voorbeeld: 10% van de stemmen, betekent 10% van de zetels.

Amerika: meerderheidsstelsel

-> per gebied 'winner takes all'.

Begrippen

• Politieke partij: een groep mensen met ongeveer dezelfde ideeën over hoe de samenleving eruit zou moeten zien.
  
  
• Lijsttrekker: de belangrijkste persoon van een partij in verkiezingstijd.
  
  
• Peilingen: de voorspellingen van de verkiezingsuitslag op dat moment.
  
  
• Zwevende kiezers: mensen die niet bij elke verkiezing op dezelfde partij stemmen.

Begrippen

Hoe kunnen politieke partijen invloed hebben?

1. Ze leveren mensen voor politieke functies, zoals ministers of burgemeesters.
   
2. Ze maken hun standpunten bekend.
3. Ze vertegenwoordigen belangen van maatschappelijke groepen en organisaties. 
4. Ze beïnvloeden mensen in politieke functies. 

Progressief

=veranderingsgezind

-> wil dus dingen veranderen in de maatschappij.

D66, Groenlinks-PvdA

Conservatief

=behoudend

-> wil dus dat dingen voornamelijk blijven zoals het was.

SGP, PVV, JA21

Dit alles heeft voornamelijk te maken met normen en waarden, oftewel de sociaal-culturele invalshoek.

Politiek 'Links'

-Actieve overheid

-Gelijkheid staat centraal

Voorbeelden van politieke partijen: GroenLinks, PvdA

Nog meer?

Politiek 'Rechts'

-Passieve overheid

-Eigen verantwoordelijkheid staat centraal (vrijheid)

Voorbeelden van politieke partijen: PVV, VVD

Nog meer?

Politiek 'Midden'

-Eerst zelf proberen, dan pas de overheid.

-Punten van 'links' en 'rechts' worden gebruikt.

Politieke partijen: CDA, D66   Nog meer?

Politiek links en rechts

Politiek links: gelijkheid en actieve overheid.

Politiek midden: een samenleving waarin burgers eerst elkaar helpen en als dat niet lukt dat de overheid helpt. 

Politiek rechts: eigen verantwoordelijkheid en passieve overheid.

Evenredige vertegenwoordiging betekent dat het totaal aantal uitgebracht stemmen wordt gedeeld door het aantal zetels.

1. Waar
2. Niet waar

Amerika is het enige land met als kiesstelsel het principe van: 'winner takes all'.

1. Waar
2. Niet waar

Peilingen zijn altijd een betrouwbare weergave van hoe het ervoor staat.

1. Waar
2. Niet waar

Een lijsttrekker is de belangrijkste persoon van een politieke partij in verkiezingstijd.

1. Waar
2. Niet waar

Progressief of Conservatief?

Geen euthanasie toestaan.

1. Progressief
2. Conservatief

Progressief of Conservatief?

'Baas in eigen buik'.

1. Progressief
2. Conservatief

Een politieke partij is altijd of helemaal links of altijd helemaal rechts.

1. Waar
2. Niet waar

Politiek rechts wil dat de overheid passief is, dus alleen zorgen voor de basiszaken zoals veiligheid.

1. Waar
2. Niet waar

Maken

Je maakt de volgende opdrachten van bladzijden 36- 39:

11, 13, 15, 16, 17 en 19. 

Vraag? Steek even je hand op.

Klaar? Begin aan de begrippenlijst op bladzijde 40.

Je maakt dit alleen, je mag wel oortjes in.

Na de tijd gaan we het bespreken.