KA 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

KA 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

Kenmerken

Verkorte versie: De Nederlandse Opstand

Tijdvak: Tijd van Ontdekkers & Hervormers

Jaartallen: 1500-1600

Periode: Vroegmoderne Tijd

Samenleving: Landbouwstedelijke samenleving

Invalshoek: politiek, cultuur

Mindmap: centralisatie (centraal vs. decentraal bestuur) - en godsdienstpolitiek (vervolgingen protestanten), keizer Karel V & Filips II, stadhouder/ leider van de opstand Willem van Oranje, Beeldenstorm (1566), Plakkaat van Verlatinghe (1581), Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588), Vrede van Münster (1648)

Persoon: Willem van Oranje (1533 - 1584). Van opstandeling tot ‘vader des vaderlands’. Willem van Oranje is een ambitieuze edelman die uitgroeit tot leider van de Opstand en later wordt vereerd als ‘vader des vaderlands’. Hij wordt gezien als de grondlegger van een nieuwe Nederlandse staat. Zelf heeft hij echter die zelfstandige staat nooit nagestreefd.

Leerdoel

• De leerling kan uitleggen dat de centralisatie- en godsdienstpolitiek van Karel V en Filips II leidde tot veel onrust in de Nederlandse gewesten.
• De leerling kan uitleggen wat de Beeldenstorm (1566) is en het verband met de hertog van Alva.
• De leerling kan twee maatregelen benoemen en uitleggen die de hertog van Alva invoert in de Nederlanden.
• De leerling kan uitleggen welke rol Willem van Oranje speelt binnen de Nederlandse Opstand/ Tachtigjarige oorlog (1568-1648).
• De leerling kan het verloop van de Nederlandse Opstand  met behulp van belangrijke gebeurtenissen benoemen en uitleggen. 

schooltv.nl

Test jezelf

Test jezelf

Willem van Oranje koos in het begin van de Opstand geen partij in de godsdiensttwisten in de Nederlanden.

Noem een politiek doel dat hij daarmee kon bereiken en geef aan waardoor zijn opstelling aan dat doel kon bijdragen.

Uit het verslag van Walter Morgan is een van de oorzaken voor de Pacificatie van Gent af te leiden.
Leg uit:
2p • welk gevolg het optreden van het Spaanse leger heeft en
2p • waardoor dit later een van de oorzaken voor de Pacificatie van Gent werd.

In deze bron doet Willem van Oranje het voorstel een andere vorst in plaats van Filips II te kiezen.

4p Leg met de bron uit:
- dat dit voorstel vooruitloopt op het Plakkaat van Verlatinge en
- welk motief Oranje heeft met dit voorstel.