In Zicht thema 5 Scheidbare werkwoorden

• NT2
• MBO
• Studiejaar 1

Scheidbare werkwoorden

Deze hond vindt het niet leuk dat we hem uitlachen.

Wat is een scheidbaar werkwoord?

Een scheidbaar werkwoord bestaat uit 2 woorden:

een werkwoord en een ander woord (meestal  voorzetsel)

      overmaken   =  over  +  maken 

     uitstappen    =  uit   +  stappen

     ophalen         =  op  +  halen

Noem 3 scheidbare
werkwoorden

Plaats in de zin (1)

 Het basiswerkwoord staat bij het onderwerp.

Het prefix (voorzetsel) staat aan het eind van de zin:

Ik               maak        het geld         over.
De trein  komt        om 10:00 uur   aan.

Wij            halen   je vanavond bij het station  op. 

Ik ....... alle belangrijke dingen ......
(opschrijven)

In het weekend ....... wij nooit lang ......
(uitslapen)

Hoe laat ....... sta jij 's morgens ...... ?
(opstaan)

Plaats in de zin (2) Imperatief

Het basiswerkwoord staat vooraan.

Het prefix staat aan het eind van de zin:

 Maak het geld op tijd over.
 Doe   de deur even open.

 Haal  me vanavond bij het station  op. 

....... daar bij de kassa ......
(afrekenen)

....... eerst even goed ......
(nadenken)

....... alle belangrijke dingen ......
(opschrijven)

Plaats in de zin (3)

hulpwerkwoord + scheidbaar werkwoord

Dan schrijf je het scheidbare werkwoord als één woord. 

Het hulpwerkwoord staat bij het onderwerp. 

Het scheidbare werkwoord staat op de laatste plaats in de zin. 

Ik  zal  het geld morgen  overmaken.

Jullie  moeten  bij de laatste halte  uitstappen.

Wij willen  eerst nog even  nadenken.

Ik ....... een verzekering ......
(willen, afsluiten)

Ik hoor de deurbel.
....... jij even ...... ?
(kunnen, opendoen)

                                 Tot slot : Zelf zinnen maken

 1. samenwerken

 2. uitleggen

 3. langskomen

 4. uitdoen

 5. uitslapen

 6. uitnodigen

 7. oplossen

 8. dichtdoen

 9. meenemen

 10. insmeren