1.3 Van kamp naar kamp

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Herhaling 1.2

Primaire	leerboek Feniks	geschreven
secundaire	piramide	Uruk
3300 v. Chr	kleitablet met spijkerschrift	ongeschreven

lees 1.2 in je leerboek blz. 10 t/m 13

maken in je werkboek 1.2 opdracht 10,11,12,15,16,19 en 21

voor de snelle leerling opdracht 22

1.3 Van kamp naar kamp

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de jager en verzamelaars leefden.

opdr.22 Zoek een primaire ongeschreven bron uit de prehistorie.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo

Jagers-verzamelaars

• Jagers en Verzamelaars leefden 14.000 v. Chr vlakbij het poolgebied.
  
  
• Ze waren Nomaden: ze leefden niet op één plek maar trokken rond.
  
  
• Overdag waren de mannen bezig met jagen, de vrouwen met het verzamelen van bijvoorbeeld planten en noten.
  
  
• Materiaal wat ze gebruikten was voornamelijk steen > ze leefden in de Steentijd.
• Belangrijk: dit gebruikten ze natuurlijk nog niet voor hun huizen!!

Na de ijstijd

• Rond 10.000 v.Chr steeg de temperatuur op aarde > ijs smelt
  
  
• Zeespiegel stijgt, moerasgebieden ontstaan > veel dieren die daar komen.
  
  
• Jagers en Verzamelaars hoeven minder vaak hun kamp te verplaatsen.
  
  
• Eerste contact tussen groepen Jagers en Verzamelaars

Jager-verzamelaars

• Leven van de natuur

Rolverdeling: 

•  Mannen: jacht, visserij, maakten gereedschap uit steen (jachtwerktuigen) 
•   Vrouwen: verzamelden planten, vruchten en noten, zorgden voor de kinderen en maakten voedsel klaar.
  
• 
  

Hier liggen de grotten van Lascaux (spreek je uit als Laskoo). Deze grotten bevinden zich in Montignac. Dat is een plaatsje in Frankrijk.

Zo zien de grotten van Lascaux er vanbinnen uit.

De originele grot (waar de de echte grottekeningen zich bevinden) is gesloten. Dit hebben ze gedaan omdat de tekeningen werden aangetast door de belichting en atmosfeer door het grote aantal bezoekers. Er is een replica (= kopie) gemaakt van de grot zodat we het toch nog kunnen bekijken. 

Hier zie je een aantal schilderingen uit de grot van Lascaux. De schilderingen beelden voornamelijk dieren af. Welke dieren herken jij?

archeologie.culture.fr

Waarom zouden er rotstekingen
in grotten zijn gemaakt?

Wat dachten Jagers en Verzamelaars?

• Moeilijk te achterhalen, ze konden immers nog niet schrijven.
  
  
• Wel grottekeningen en graven gevonden. 
  
  
• Bekendste: grotten van Lascaux 
  
  
• Bijgeloof > hopen op een goede jacht.
  
  
• Archeologen geloven dat Jagers en Verzamelaars in leven na de dood geloofden > veel grafgiften gevonden. 

Denkwijze van Jagers-verzamelaars

Invalshoeken

Levenswijze van de jagers-verzamelaars:

Levenswijze van de jagers-verzamelaars:

Waarschijnlijk hadden groepen jagers en verzamelaars contact. hoe weten we dat?

1. door de grotschilderingen
2. doordat de kleding erg op elkaar leek
3. We hebben schrift gevonden waarin dit werd genoemd
4. veel werktuigen leken op elkaar

hoe kun je de periode 300.000 en 10.000 voor Chr. ook noemen?

1. steentijd
2. ijzertijd
3. kopertijd
4. zilvertijd

Waarom wordt deze tijd ook wel steentijd genoemd?

Ötzi als ijsmummie

Reconstructie van Ötzi

0

Huiswerk

maken blz 12 t/m 16