marktgedrag hoofdstuk 3 en 4

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Marktgedrag

Hoofdstuk 3 en 4

Vragen??

Marktgedrag hoofdstuk 1 en 2

Lesdoelen

Oligopolie en Monopolie

Marktaandeel

Oligopolie

• Twee of enkele aanbieders van een product.
• Moeilijke toetreding tot de markt.
• Heterogeen of homogeen oligopolie.

§ 2.5 Oligopolie

Wat zijn de kenmerken van een oligopolie?

Kernwoorden:

- prijszetter

- maximale winst

Moeilijke toetreding tot de markt

Toetredingsbarrières:

• hoge aanvangsinvesteringen
• verzonken kosten (vaste gemaakte kosten die bij sluiting van de onderneming nite meer terugverdiend kunnen worden)
• octrooien 

Oligopolie

Homogeen oligopolie

(klanten letten vooral op de prijs, er kan een prijsoorlog ontstaan, bijvoorbeeld benzinestations) > prijs zal op MK uitkomen

Heterogeen oligopolie

(producenten moeten met elkaar concurreren op product kenmerken, bijvoorbeeld mobiele telefoons)

Duopolie

Als er maar twee aanbieders zijn, noem je het een duopolie.

Concurrentie vs. samenwerken

• schaalvoordelen
• verzonken kosten: hierdoor zullen partijen terughoudend zijn met samenwerking, tenzij er contracten worden gemaakt.
• octrooien: bewijs van uitvinding, geeft alleenrecht op commercieel gebruik van uitvinding. 

Kartel

Verboden prijsafspraken = kartel

Reden → onderlinge concurrentie beperken

Monopolie

• 1 aanbieder

Wettelijk: Octrooi/patent

Natuurlijk: schaalvoordelen

• Toetreding is lastig 

Hoge kosten/verzonken kosten

Prijszetter

Zelf de prijs bepalen

Factoren waar rekening mee gehouden moet worden:

• Vraag naar product.
• Substituut producten. 
• Piraterij (vervalsingen van modemerken)

• Prijs zal altijd boven MK liggen = winst!

Prijsafzetlijn

Dalend verloop

P = GO, maar niet MO

MO < GO

Om meer te kunnen verkopen moet je een lagere prijs vragen

TO loopt daardoor in een parabool

Toetreding

Kan veranderen

• Schaalvoordelen kunnen afnemen door nieuwe technieken. 
• Patent/octrooi is tijdelijk. 

Speltheorie

Opbrengsten matrix (vorige periode)

Beslissingsboom

Spelboom, sequentieel spel

Gezamenlijk maken

3.25 + 4.17

Maken in de les

3.3/3.4/3.6/3.9/3.11

4.2/4.4/4.6/4.7/4.9

Lesdoelen behaald?

Marktvorm

Er zijn verschillende marktvormen.

• Hoeveel aanbieders zijn er?
• Hoeveel vragers zijn er?
• Zijn de producten verschillend of hetzelfde?

Marktvorm:

Hoeveel macht heeft de producent.

Hoeveel macht heeft de consument.