Deel 2: Leesvaardigheid - begrippen - examen Nederlands vmbo

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Examen Nederlands

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

Wat moet je kennen?

Betekenis van de volgende begrippen:

titel, tussenkopje, alinea, tekstdoel, leesdoel, leesstrategie, tekstsoort, publiek, inleiding, slot, tekstverband, onderwerp, hoofdgedachte, kernzin, aspecten, tekststructuur, citeren, conclusie, samenvatting, aanbeveling, verklaring, signaalwoord, feit, mening, argument.

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

Wat moet je kunnen?

De begrippen toepassen

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

titel, tussenkopje en alinea's

Bijna elke tekst heeft een titel. Deze kan twee functies hebben:

1. Het onderwerp noemen
   
2. Een aanwijzing geven over het onderwerp
   

(Een krant heeft geen titel, maar een kop of een kopje)

Een tussenkopje is een titel ín een tekst, die aangeeft waarover een tekstgedeelte gaat.

Alinea's zijn groepjes zinnen in een tekst die qua inhoud bij elkaar horen.

Soorten titels

Motiverende titel: Een titel die je aanzet tot lezen

Informerende titel: titel die je informeert over de inhoud

Overtuigende titel: een titel die een mening heeft.

Tekstopmaak

Tussenkopje

Tussenkopje

Titel

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

leesstrategieën

Een leesstrategie is een hulpmiddel dat de lezer kan inzetten om de tekst te begrijpen. Je hebt 6 leesstrategieën:

1.  oriënterend
2.  globaal
3. precies
4. zoekend
5.  kritisch
6. studerend

Leesdoel Leesstrategie Aanpak

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

tekstdoelen, leesdoelen, tekstsoorten en publiek

Leesdoel: de bedoeling van de lezer. De schrijver 

houdt bij het schrijven van zijn tekst rekening 

met het leesdoel.

Tekstdoel: de bedoeling van de schrijver met 

zijn tekst. Het tekstdoel past bij het leesdoel. 

Als je het tekstdoel kent, kan je de tekst beter 

begrijpen.

Tekstdoelen en tekstsoorten

Publiek

Een goede schrijver houdt bij het schrijven van zijn teksten rekening met zijn publiek. Hij past zijn toon en taalgebruik aan bij wat zijn publiek verwacht en ook houdt hij rekening met wat al bekend is over het onderwerp. Een schrijver kan zijn tekst voor verschillende soorten publiek schrijven:

Een breed publiek, een kleiner publiek, een publiek van één persoon of een kleine groep mensen.De schrijver wil dat zijn publiek, waarvoor hij de tekst schrijft, de tekst interessant vindt. 

 

Wie is je publiek?

Wie is het publiek?

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

tekststructuur, inleiding, slot, onderwerp, kernzin, hoofdgedachte

Tekststructuren (1)

Tekststructuren (2)

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

tekstverbanden en signaalwoorden

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

feit, mening, argument

	Betekenis	Voorbeeld
Feit	Staat altijd vast, kun je controleren	De Triade staat in Edam.
Mening	Persoonlijk, wat iemand vindt	De Triade is een leuke school!
Argument	Uitleg waarom je iets vindt of waarom iets zo iets	'Omdat zij daar de leukste en beste docenten hebben.'

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

citeren

Wat is een citaat/citeren?

Als je precies zegt/schrijft wat iemand gezegd/geschreven heeft (= citeren).

Hoe citeer je?

Je zet de zin tussen aanhalingstekens. 

Bijv. "De wetenschapper kwam tot de conclusie dat zijn onderzoek nutteloos was." (r. 12)

Of: "De wetenschapper...nutteloos was."(r. 12)

LEESVAARDIGHEID - BEGRIPPEN

termen

aspecten: kanten of onderdelen van een bepaalde zaak.

conclusie: besluit na onderzoek.

samenvatting: korte weergave van voorgaande tekst.

aanbeveling: advies.

verklaring: zeggen hoe het komt of wat de reden is.

Ga oefenen op

www.eindexamensite.nl