2.3 België getroffen en Nederland neutraal

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

3.3 - België getroffen en NL neutraal

Belgie getroffen en Nederland neutraal

Moord op Frans Ferdinand

Duitsland verklaart de oorlog aan Rusland

Von Schlieffenplan wordt uitgevoerd

Soldaten graven zich in, in loopgraven

Duitse keizer sluit een bondgenootschap met Oostenrijk-Hongarije

Oorzaken

Aanleiding

Gevolg

Oorzaken: omstandigheden die maakt dat iets ontstaat.

Aanleiding: De belangrijkste oorzaak waaardoor iets ontstaat

Gevolg: Hetgeen dat ontstaat door omstandigheden

Imperialisme

Eerste Wereldoorlog

Nationalisme

Wapenwedloop

Moord op Franz Ferdinand

Bondgenootschappen

Leervragen paragraaf 3

1. Hoe verliep de Eerste Wereldoorlog in België?
2.  Wat merkte Nederland van de oorlog?
3. Hoe werden Belgische vluchtelingen in Nederland opgevangen?

Von Schlieffenplan

Het verloop van WO1 - Belgie

Het Von Schlieffenplan pakte niet uit zoals gepland

• NL was neutraal voordeliger (volgens de Duitsers)

Dus, aanval  op Frankrijk via België. Bijna heel België wordt veroverd.

Slechts 1 onder water gezet gebied valt niet in handen van de Duitsers. Vanuit dit gebied werd er door België stand gehouden (samen met de Fransen en Engelsen) tegen de vijand.

Gevolgen WO1 - België

Belgische landbouw, handel en industrie komt bijna stil te liggen OF wordt voor Duitsland gebruikt. Fietsen, paarden, voedsel, fabrieken en machines werden in beslag genomen.

Er ontstond schaarste  --> veel producten waren niet meer te krijgen of werden onbetaalbaar.

Veel steden (o.a. Ieper, Antwerpen) werden verwoest.
De Duitsers pleegden oorlogsmisdaden; doodschieten van burgers, in brand steken van huizen, etc

Ieper 

Drie slagen om Ieper

Eerste slag om Ieper (1914)

Tweede Slag om Ieper (1915)

Derde Slag om Ieper (1917)

ook wel bekend als de Slag om Passchendaele

Ieper 1918

Ieper

De lakenhal in Ieper

In Ieper wordt het elke dag om 20 uur gespeeld onder de Menenpoort door de leden van de Last Post Association, als eerbetoon aan hen die sneuvelden in de Eerste Wereldoorlog. Dit ritueel doet men al sinds 1928, met enige onderbreking tijdens de bezetting van Ieper door de Duitsers tussen mei 1940 en 6 september 1944.

Paragraaf 2

Nederland tijdens de oorlog

Nederland neutraal

Nederland --> Eerste Wereldoorlog --> neutraal

= Geen partij kiezen

Nederland = handelsland

Je wil dus iedereen te vriend houden (voor de handel)

Mobilisatie NL

1914

Nederland bleef neutraal, maar mobiliseerde voor de zekerheid het leger.
200.000 soldaten moesten de grenzen bewaken; het leger groeide tot een half miljoen mannen in 1918.

Want, België eerst ook neutraal --> werd tóch aangevallen !

Handelsbelemmeringen

Aan het begin van de oorlog was er weinig schade voor Nederland. Nederland had een bloeiende economie. Veel in- en export van grondstoffen. In de eerste jaren van de oorlog heeft Nederland veel geld verdiend, omdat de landen om hen heen in oorlog waren. 

Maar naar mate de oorlog langer duurt:

Nederlandse handelsschepen --> last van mijnen (Engelsen) & onbeperkte duikbotenoorlog (Duitsland) in de Noordzee.

Gevolg: Invoer van grondstoffen + producten neemt sterk af. 

Economie

Gevolg--> werkloosheid en schaarste in NL.

De prijs van voedsel steeg met 75% !
Zwarte handel en smokkelen werden voor veel mensen aantrekkelijk.

Regering nam maatregelen om met name de voedselvoorziening beter te organiseren, zoals:

1. Boeren --> graan + peulvruchten verbouwen. De regering kocht deze producten dan op tegen vastgestelde prijzen.
2. Invoeren distributiesysteem. Ofwel: voedselbonnen. Zo kon iedereen aan eten komen. 

Paragraaf 3

Belgische vluchtelingen in Nederland

Belgische vluchtelingen

1 miljoen Belgen vluchten aan het begin van de oorlog naar NL vanwege oorlogsgeweld.

• Opgevangen in vluchtelingenkampen

1915 --> minder gevaar, veel Belgen keren terug

• Maar, daarna kunnen ze niet meer vluchten...

Dodendraad

= hek van prikkeldraad onder hoge spanning op grens NL/België

Aangelegd door Duitsland. 

Doel? --> Voorkomen dat er geallieerde soldaten en/of Duitse deserteurs van/naar België reizen

NL protesteert niet tegen Dodendraad. Het helpt tegen grenssmokkel + met neutraliteit NL

2000 volt. 1000 mensen omgekomen.

Contact met de Dodenraad, waarop 2000 volt stond, betekende dood door elektrocutie...
"bliksemde dood"

...daarom bedachten smokkelaars allerlei manieren om de draden niet aan te raken.