1VPb - §1.3 Vulkanisme

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

 §1.3 Vulkanisme

Vorige les

Wat hebben wij de vorige les besproken?

Vorige les

Wat hebben wij de vorige les besproken?

o.a. 

• Waar aardbevingen voorkomen
• Epicentrum / Hypocentrum
• Gevolgen van aardbevingen 
• Schaal van Richter / Mercalli

Vandaag

• §1.3 - Vulkanisme
  

Leerdoelen

• Je weet wat een vulkaan is en wat de gevolgen van vulkaanuitbarstingen kunnen zijn.
• Je begrijpt hoe vulkanen ontstaan en waarom de gevolgen verschillen.
• Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met vulkanisme. 

Lava

Vloeibaar gesteente uit de aardmantel dat bij een vulkaanuitbarsting naar buiten komt. 

Magma

Vloeibaar gesteente in de aardmantel.

Krater

De plek waar het magma naar buiten komt en omgedoopt wordt tot lava (de monding van een vulkaan). 

Midoceanische rug

Een minder diep deel van de oceanen waar platen uit elkaar gaan en vulkanisme optreedt. 

Trog

Een langwerpige sleuf in de zeebodem, op plekken waar oceanische korst onder continentale korst geduwd wordt.

Gevolgen

"Hoewel bij vulkaanuitbarstingen sprake is van een enorm natuurgeweld, blijft tegenwoordig het aantal slachtoffers beperkt." 

Aan de slag

• Huiswerk: maak  met de studiewijzer de opdrachten van hoofdstuk 1.3
  

Nu... 

• weet jij wat een vulkaan is en wat de gevolgen van vulkaanuitbarstingen kunnen zijn.
• begrijp jij hoe vulkanen ontstaan en waarom de gevolgen verschillen.
• kun jij op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met vulkanisme. 

Vragen?

Lees goed en sleep 

de symbolen 

naar de goede plek

Dit is een aswolk. Bij een uitbarsting kan een aswolk kilometers hoog zijn. 

Soms is het zelfs vanuit de ruimte te zien en kunnen vliegtuigen er niet doorheen vliegen omdat piloten dan niks zien. 

Ook kan de aswolk giftige gassen hebben. 

Dit is een aardplaat. De aarde is bedenkt met meerdere aardplaten. Ze drijven op de vloeibare kern van de aarde. Ze bewegen heel erg langzaam, maar een paar milimeter per jaar. Soms botsen en schuren ze tegen een andere plaat. Daar ontstaat een aardbeving of een vulkaan.

Hier zie je een lavastroom. 

Dit kan uit de krater stromen, of uit een zijtak. 

Het is gloeiend heet en koelt langzaam af. 

Niet op blote voeten lopen! 

Dit is de magmakamer. Door een spleet tussen de aardplaten perst zich magma omhoog. Het wil eruit! 

Als de magmakamer volgeperst is en erg geen magma bij kan, zoekt het een andere uitweg. Omhoog, naar buiten! 

Als de druk groot genoeg is, perst het zich via de kraterpijp omhoog.

BOEM! Eenmaal buiten de berg noemen we magma geen magma maar lava. 

Vulkanen kunnen overal ter wereld zijn

1. waar
2. niet waar

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen en gebergte

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen

Aardplaten schuiven uit elkaar

Magma stijgt en stolt tot gesteente

Er ontstaat een spleet

De vulkaan barst uit

Hoe ontstaat een tsunami?

Tsunami: sleep de juiste omschrijvingen in de afbeelding

ondiepe kust: afnemende snelheid, hogere golf

onderzeese aardbeving (zeebeving)

golven, zeer hoge snelheid. Tot 800 km/uur

Maak nu de opdrachten bij paragraaf 1.4.