4.4 een onrustige Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

           Welkom!

Karel V

Leerdoelen

1. Je kunt voorbeelden noemen waarom de Nederlanders bij voorbaat ontevreden zijn over Filips II.
2. Je kunt verschillende soorten oorzaken en gevolgen onderscheiden.
3. Je kunt verschillende voorbeelden noemen hoe de hertog van Alva na de Beeldenstorm probeerde de Nederlanden onder de duim te houden.
   
4. Je kunt de rol van Willem van Oranje in de Nederlandse Opstand beschrijven.

Karel V -> Filips II

- Nóg strenger optreden tegen ketters.

- Deed veel aan oorlog, dit was duur -> belasting gaat omhoog.

- Nog meer centralisatie, gewesten en steden bang privileges te verliezen.

- Margaretha van Parma = landvoogdes.

- 1566, Smeekschrift der edelen = stop de kettervervolging.

Beeldenstorm

- Protestanten -> hagenpreken.

- 1566 Beeldenstorm.

- Filips II stuurde de hertog van Alva.

- Raad van Beroerten/Bloedraad. 

- Tiende penning.

- Centraal bestuur.

- Iedereen Rooms-Katholiek.

Nederlandse Opstand

- De geuzen en Willem van Oranje.

- 1568 Willem viel binnen, begin Tachtigjarige Oorlog/Nederlandse Opstand.

- Slag bij Heiligerlee, daarna Alva toch sterker.

- Op 1 april 1572 verloor Alva zijn bril.

- Beleg van Leiden.

- De Nederlanden gingen meer samenwerken.

Vervolg Opstand

- Alva -> Alexander Farnese.

- Toch ruzie tussen de gewesten.

- Zuid aan de kant van Spanje, noord Opstand.

- 1581 Plakkaat van Verlatinghe.

- Willem van Oranje vogelvrij.

- Balthasar Gerards vermoord hem in 1584.

- 1588 Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Verschillende oorzaken

- Directe en indirecte oorzaken

- Economisch is alles wat met arbeid en geld te maken heeft

- Religieus is alles wat met geloof te maken heeft

- Politiek is alles wat met organisatie en bestuur te maken heeft

- Sociaal is hoe mensen in een samenleving met elkaar omgaan

- Direct of indirect.

- Bedoeld of onbedoeld.

Wat ga je doen?

- Nakijken 4.3.

- Lezen en maken 4.4.

- Goede aantekeningen maken.

- Goede samenvatting maken.