Inleiding recht - les 3 (incl. twee opdrachten uit het boek)

• Inleiding recht
• MBO
• Studiejaar 1

Inleiding recht

Les 3

Rechtsbronnen deel 1

Studiewijzer

Lesweek 1     Hoofdstuk 1.1 en 1.2 (omschrijving en functie recht)

Lesweek 2    Hoofdstuk 1.4 (rechtsgebieden) 

Lesweek 3    Hoofdstuk 4.1 t/m 4.3 (inleiding rechtsbronnen, de wet, jurisprudentie)

Lesweek 4    Hoofdstuk 4.4 en 4.6 (internationale verdragen en gewoonterecht)

Lesweek 5    Hoofdstuk 6.1, 6.2 en 6.5 (inleiding rechtsgebieden, privaatrecht en publiekrecht, wettenbundel hanteren)

Lesweek 6    Hoofdstuk 6.3 en 6.4 (materieel, formeel, dwingend en regelend recht)

Lesweek 7    Herhaling/uitloop

Lesweek 8    Herhaling/oefenen 

ZIE IT'S LEARNING VOOR DE STUDIEWIJZER: 'Inleiding recht' klas JM1(a t/m h)

Wat heb je onthouden van de vorige lessen?

Opdrachten/terugblik vorige week

Doe mee!

Het verbod van diefstal is een

1. Rechtsregel
2. Geen rechtsregel

De prijs betalen bij een koop is een

1. Rechtsregel
2. Geen rechtsregel

Op tijd thuis komen is een

1. Rechtsregel
2. Geen rechtsregel

Welke twee soorten personen kent het recht? En wat is het verschil?

Welke drie rechtsgebieden vallen onder het publiekrecht?

Welke drie rechtsgebieden vallen onder het privaatrecht? En hoe wordt privaatrecht ook wel genoemd?

Selecteer het juiste rechtsgebied:

Trouwen: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

Huren van een boot: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

Opsporen van een misdrijf: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

Een parkeervergunning: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

De Tweede Kamerverkiezingen: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

Studiefinanciering ontvangen: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

Europees verdrag: burgerlijk recht/strafrecht/bestuursrecht/staatsrecht

Rechtsbronnen

Rechtsbronnen zijn de vindplaatsen van het recht:

1. De wet; (vandaag)
2. Jurisprudentie; (vandaag)
3. Internationale verdragen; (volgende week)
4. Europese wetgeving; (volgende week)
5. Gewoonterecht (volgende week)

1. De wet

Belangrijkste bron van het recht in Nederland;

Te vinden in wettenbundels en www.wetten.overheid.nl; 

De overheidsorganen in Nederland maken deze wetten (regering en de Staten-Generaal, de gemeenteraad, de Provinciale Staten en ministers).

Laat wetten.overheid.nl zien aan de studenten. Neem ze mee in hoe je wetten op moet zoeken (in plaats van aanleren dat dit ook via Google kan). 

Laat de studenten het tabelletje overnemen of 'markeren' in hun boek (sticker of markeerstift), blz. 73. 

De wet (vervolg)

Onderdeel van het geschreven recht; de wetten zijn ergens opgeschreven.

Opdracht 4.4 (boek)
Welke wet hoort bij het Staatrecht?

1. Kieswet
2. Burgerlijk wetboek
3. Algemene wet bestuursrecht
4. Wetboek van Strafrecht

2. Jurisprudentie

Wat nou als de geschreven wet niet duidelijk is? Wat nou als personen het niet eens zijn over hoe de wet moet worden uitgelegd? 

                                                    De rechter kan dit oplossen!

Jurisprudentie (vervolg)

• Jurisprudentie is de uitleg van de rechterlijke uitspraken in Nederland; 
• Ongeschreven recht; niet terug te vinden in de wet;
• Door een beslissing te nemen over de uitleg van een wet, voegt de rechter iets toe;
• Na de uitspraak van de rechter is duidelijk wat er wordt bedoeld. Andere rechters gebruiken deze uitspraak ook;
• Vindplaats: www.rechtspraak.nl
  
  
  Bijvoorbeeld: het elektriciteitsarrest (elektriciteit is een goed en kan dus gestolen worden)
• Kindertaxi-arrest / Kelderluikarrest

Neem de studenten mee naar rechtspraak.nl en leg uit hoe je een uitspraak kunt vinden.

Opdracht 4.6 (boek)
Wat is jurisprudentie?

1. Een rechtsgebied
2. Een vindplaats van het recht
3. Regels in de wettenbundel
4. De belangrijkste rechtsbron

De wet is een voorbeeld van...

1. Geschreven recht
2. Ongeschreven recht

Jurisprudentie is een voorbeeld van...

1. Geschreven recht
2. Ongeschreven recht

Als we het hebben over 'de wet', dan is deze gemaakt door...

1. Staten-Generaal
2. De regering
3. De ministers
4. Staten-Generaal en regering samen

Welke vijf rechtsbronnen kennen we?

De wet

Jurisprudentie

Europese wetgeving

Internationale verdragen

Gewoonterecht 

Voorbeeld examenvraag:
Als een rechter zijn uitspraak baseert op een bestaande uitspraak, met welke rechtsbron hebben we dan te maken?

1. Jurisprudentie
2. De wet
3. Europese wetgeving
4. Gewoonterecht

Huiswerk

Lezen hoofdstuk 4.4 en 4.6