LE 22 A&P les 4

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

LE 22 A&P les 4

Epilepsie

Planning

Even herhalen
Leerdoelen

Theorie

Opdrachten
Evaluatie 
Huiswerk

leerdoelen

Aan het einde van de les heb je kennis genomen van de ins en outs over epilepsie

Achtergrond informatie

Per jaar 6000 mensen de diagnose. 

Met een behandeling  70% aanvalsvrij.  

Actieve epilepsie (120.000 mensen) houdt in dat iemand nog aanvallen heeft, of nog medicijnen gebruikt. 

Bij mannen komt epilepsie 15% vaker voor dan bij vrouwen.

Per jaar krijgen ongeveer 6000 mensen in ons land de diagnose epilepsie. Met een behandeling wordt uiteindelijk ongeveer 70% aanvalsvrij. Dit betekent dat er zo'n 120.000 mensen in Nederland zijn met actieve epilepsie. Actieve epilepsie houdt in dat iemand nog aanvallen heeft, of nog medicijnen gebruikt. Bij mannen komt epilepsie 15% vaker voor dan bij vrouwen.

Oorzaken

Optelsom van factoren
Erfelijkheid in combinatie met omgevingsfactoren

70% geen oorzaak gevonden

In de gehandicaptenzorg komt epilepsie erg veel voor. Ongeveer 30 % van de geestelijk gehandicapte bewoners van intramurale voorzieningen lijdt aan epilepsie.

Opzoeken

Ga opzoek naar de verschillende oorzaken waardoor epilepsie ontstaat. 

- Erfelijkheid of verhoogde aanleg kan een oorzaak zijn van epilepsie.

- een tekort aan zuurstof in de hersenen, voor of tijdens de geboorte, na hersenletsel als gevolg van een ongeval.

- Soms vindt men een afwijking in de structuur (de bouw) van het hersenweefsel zelf, maar ook van het weefsel dat de hersencellen steunt (steunweefsel) of voedt (bloedvaten).

- Epilepsie kan ontstaan als gevolg van stofwisselingsstoornissen in de hersencellen, een stofwisselingsziekte of een ontsteking van het hersenweefsel.

- Infecties, zoals hersenvliesontsteking, of een hersenabces, kunnen epilepsie veroorzaken.

- Vaataandoeningen, zoals een herseninfarct of een hersenbloeding kunnen epilepsie tot gevolg hebben.

- Chronisch overmatig alcohol- en drugsgebruik kan de hersenen beschadigen en aanleiding geven tot aanvallen.

- In enkele gevallen is een goed- of kwaadaardige hersentumor de oorzaak.

- Giftige stoffen kunnen epilepsie tot gevolg hebben. Ook het gebruik van bepaalde medicijnen, met name die in de psychiatrie worden gebruikt, kunnen aanvallen uitlokken.

- Littekenweefsel, ontstaan als gevolg van een (vroeger) doorgemaakte hersenaandoening (zoals een infectie, een hersenabces, zuurstoftekort, hersenletsel of na een tumoroperatie) kan verantwoordelijk zijn voor de epileptische aanvallen. In de rand van het litteken zitten vaak abnormaal werkende hersencellen die verantwoordelijk zijn voor de epilepsie.

Naast de bovengenoemde oorzaken kunnen ook uitlokkende factoren (triggers) een rol spelen bij het krijgen van een aanval.

Triggers

overmatig alcoholgebruik, bepaalde vormen van drugs, slaaptekort, de periode voor of na spanningen/emoties/stress, de periode voor en tijdens de menstruatie (hormonale veranderingen), lichtflitsen (bij 3-5% van de mensen met epilepsie), temperatuurswisseling zoals bij koorts, het niet innemen van de medicatie.

Indeling

Epileptische aanvallen worden ingedeeld in een classificatiesysteem bestaande uit 2 groepen. 

aanvallen die uit een deel van de hersenen voortkomen, ook wel partiële epilepsie genoemd, en aanvallen waarbij de hele hersenen betrokken zijn, ook wel gegeneraliseerde aanvallen genoemd.

Opdracht

Zoek van beide groepen voorbeelden

https://www.epilepsie.nl/over-epilepsie/soorten-aanvallen

partiele epilepsie bestaat uit: eenvoudige partiele epilepsie en complexe partiele epilepsie

Eenvoudige partiele epilepsie

bij bewustzijn
Motorische verschijnselen
Sensorische verschijnselen

motorisch: bvb begint in de vingers en breidt uit naar arm
Sensorisch: bvb schijnwaarnemingen van licht, geluid, geur

complexe partiele epilepsie

Bewustzijn (gedeeltelijk) verstoord

Aanval begint met aura

Aanval is samengesteld (Doelloos rondlopen, smakken, gelaatskleur rood of bleek, aanval duurt > 60sec) 

gegeneraliseerde epilepsie

absences (petit mal) 

atypische absences ( spiertrekkingen/ spierkrampen) 

aura

tonisch-clonische aanvallen ( grand mal, meest bekend) 

absences op jonge leeftijd

tonisch clonisch toeval/ insult = verkrampt en schokkend. Begint vaak als partiele aanval.

Tonisch-clonische status is levensbedreigend

opdracht

Ga op zoek naar het antwoord op: 

wat zijn typische kenmerken van een absences?
wat zijn de 3 fases van een clonisch-tonische aanval?
Wat wordt er verstaan onder een status epilepticus?

absence: kort afwezig, staart paar seconden, kleine schokjes, ogen die wegdraaien. 

aura (De persoon kan bepaalde verschijnselen ervaren zoals een opstijgend gevoel vanuit de maag, een bepaalde geur ruiken, kleuren zie)  , 

Fase 1:

tonisch: 30sec, alle spieren aanspannen, soort schreeuw, ademhaling verstoord blauw gelaat, speeksel hoopt zich op. tongbeet, HA soms onregelmatig

Fase 2: 

clonisch: 30-90sec, verslapping daarna weer aanspannen en dat wisselt elkaar af

Fase 3:
verslappingsfase: 1- enkele minuten, schokken nemen af, AH is diep en rochelend, huid bleek. Soms urineverlies en braken

status epilepticus wanneer de aanval langer dan 5 min duurt serie aanvallen die elkaar opvolgt. 

Diagnose

Beschrijving van de aanval
Onderzoeken

Onderzoeken:

- EEG

- Beeldvormend onderzoek; MRI of een CT-scan

- Aanvullende onderzoek, cardiologisch -, bloed- , urine- en neuropsychologisch onderzoek

- ECG (om uitte sluiten dat problemen met het hart een rol spelen bij de epileptische aanvallen)

- Genetisch onderzoek

- Immunologisch onderzoek

behandeling

Anti-epileptica medicijnen, 

een ketogeen dieet, 

een hersenoperatie, 

Deep Brain Stimulation (DBS) en/of Nervus Vagus Stimulatie (NVS).

Overdosering medicatie

Traagheid

sufheid

duizeligheid

wankel op de benen staan

misselijkheid en (soms) braken.

leerdoelen

Aan het einde van de les heb je kennis genomen van de ins en outs over epilepsie

Wat heb je vandaag geleerd over epilepsie?