Les ATW H11, H12 en H13

Les ATW

Hoofdstukken 11, 12 en 13

Woordenschat

Woordvorming

Samenstellingen

Samenstellingen

We beginnen met vijf vragen over samenstellingen. 
Welke zijn goed geschreven?

Wat is goed?

1. boekenkast
2. boekekast

Wat is goed?

1. dokterassistent
2. doktersassistent

Wat is goed?

1. dorpstraat
2. dorpsstraat

Wat is een woord?

Criteria voor woorden

1. Schrijfwijze

Gescheiden door spaties

2. Klankvorm

Minimaal 1 klank

3. Syntactische functie

Woorden combineren

4. Syntactisch-fonetische functie

Kan niet worden doorbroken in uitspraak

Betekenisrelaties van woorden

Polysemie

Homonymie

Hyponymie

Antonymie

Synonymie

Ambiguïteit

Polysemie

Twee samenhangende betekenissen

Bank: 

Je kunt geld storten op de bank (financiële instelling)
of op de bank zitten (meubel).

Homonymie

Een woord met meer, niet-samenhangende, betekenissen

Tijd: 

We hebben niet genoeg tijd (tijdsduur) om alles te bespreken. Hij gooide de bal door de tijd (ruimte).

Hyponymie

Woord A is betekenisondergeschikt aan woord B

Appel is een hyponiem van fruit, omdat een appel een specifiek type fruit is.

Antonymie

Woord A is betekenistegengesteld aan woord B

Goed en slecht zijn antoniemen omdat ze tegengestelde betekenissen hebben.

Synonymie

Woord A heeft dezelfde betekenis als woord B

Snel en vlug zijn synoniemen omdat ze dezelfde betekenis hebben, namelijk iets dat met hoge snelheid gebeurt.

Welk begrip hoort bij:

Groot en enorm?

1. Hyponymie
2. Antonymie
3. Synonymie
4. Homonymie

Welk begrip hoort bij:

Kaart: Je kunt een landkaart hebben (een plattegrond), een speelkaart (voor kaartspellen), of een toegangskaart (voor een evenement).

1. Hyponymie
2. Antonymie
3. Polysemie
4. Homonymie

Een beetje uitdaging!

Doe vooral mee :)

Derivatie en flexie (en samenstellinge)

Derivatie = afleiden

Flexie = verbuigen/vervoegen

Samenstelling = twee woorden bij elkaar

Derivatie en flexie

Derivatie

 -betekenis grondwoord verandert vaak (iets)

 -er ontstaat een nieuw woord

 -vaak verandert het woord van woordsoort of geslacht

  groen-ig, hertog-in

Derivatie en flexie

Flexie

- betekenis grondwoord verandert niet

 -er ontstaat geen nieuw woord

 - het woord verandert meestal niet van woordsoort of geslacht

   loop-t, mooi-e, tafel-s

1. Bakkerij

Derivatie/flexie/samenstelling

1. Derivatie
2. Flexie
3. Samenstelling
4. Samenstelling + derivatie

2. Gezondheid

1. Derivatie
2. Flexie
3. Samenstelling
4. Samenstelling + flexie

3. Leesbril

1. Derivatie
2. Flexie
3. Samenstelling
4. Samenstelling + samenstelling