3.1 organismen in hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

lesdoelen en opzet

Lesdoelen:

biotische factoren en abiotische factoren

ecosysteem

Lesopzet:

Theorie

werkvorm

werkstuk uitleg

Ecosysteem

biotische en abiotische factoren die samen 

een geheel vormen.

Biotische factoren

Alle factoren uit de levende natuur.

Bomen, graan, hond, koe, mens, bacteriën, schimmels, insecten enzovoort.

Abiotische factoren

Alle factoren uit de niet levende natuur.

Zon, regen, wind, temperatuur, bodem, licht enzovoort.

Biotisch: levend en dood

dus alle organismen:

1. bacterien

2. schimmels

3. dieren

4. planten

en de resten van organismen:

afgevallen bladeren

Abiotisch: levenloos

 het klimaat

de bodem

water

de lucht

Werkstuk

• Beschrijving van het ecosysteem: boom, vijver of akker

• Welke soorten komen er voor?

• Hoe is de samenhang tussen deze soorten?

• Voedselweb, reducenten, consumenten en producenten

• Beschrijving koolstofkringloop 

• Hoe heeft de abiotische omgeving invloed?

• Hoe ziet het ecosysteem er over 5 jaar uit?

2

lesdoelen

Lesdoelen:

aanpassen planten en dieren

kou en hitte

aanpassingen voedsel

Lesopzet:

theorie

opdrachten maken

abiotisch vs. biotisch

Biotisch, samenhang

Er is een populatie konijnen. Een populatie vossen eet deze konijnen. Het aantal vossen hangt af van het aantal prooidieren, in dit geval de konijnen. 

Afname

Als er een afname komt van het aantal konijnen, komt er ook een afname van het aantal vossen. 

Dit komt doordat de vossen te weinig kunnen eten en minder nakomelingen krijgen. Zo is er evenwicht.

planten die zich aanpassen

<-voorjaarsbloeiers: vroeg

klimplanten, hoogte in->

<-wortelrozet: ruimte

woestijnplanten, water->

Vogels en zoogdieren zijn warmbloedig

warmte afgeven 

groot oppervlak 

leefstijl

of vasthouden

 isolatie/vetlaag

Planteneters, alleseters, vleeseters

de poten van vogels

de poot van een vogel is aangepast op waar je de vogel vind. zo hebben vogels die veel zwemmen zwemvliezen.

opdrachten maken 3.1